BÀI 1: CÂU CHUYỆN CỦA LỊCH SỬ

Xét những đoạn trích sau và trả lời câu hỏi: a) Năm nay đào lại nở, Không thấy ông đồ xưa. Những người muôn năm cũ Hồn ở đâu bây giờ? b) Cai lệ không để cho chị được nói hết câu, trợn ngược hai mắt, hắn quát: – Mày định nói cho cha mày nghe đấy à? S

Câu 3: Xét những đoạn trích sau và trả lời câu hỏi:

Năm nay đào lại nở,

Không thấy ông đồ xưa.

Những người muôn năm cũ

Hồn ở đâu bây giờ?

b) Cai lệ không để cho chị được nói hết câu, trợn ngược hai mắt, hắn quát:
– Mày định nói cho cha mày nghe đấy à? Sưu của nhà nước mà dám mở mồm xin khất!
c) Đệ vỡ rồi!... Đệ vỡ rồi, thời ông cách cổ chúng mày, thời ông bỏ tù chúng mày! Có biết không?... Lính đâu? Sao bay dám để cho nó chạy xồng xộc vào đây như vậy? Không còn phép tắc gì nữa à?
d) Một người hằng ngày chỉ cặm cụi lo lắng vì mình, thế mà khi xem truyện hay ngâm thơ có thể vui, buồn, mừng, giận cùng những người ở đâu đâu, vì những chuyện ở đâu đâu, há chẳng phải là chứng cớ cho cái mãnh lực lạ lùng của văn chương hay sao?
e) Đến lượt bố tôi ngây người ra như không tin vào mắt mình.
– Con gái tôi vẽ đây ư? Chả lẽ lại đúng là nó, cái con Mèo hay lục lọi ấy!
Câu hỏi:
– Trong những đoạn trích trên, câu nào là câu nghi vấn?
– Câu nghi vấn trong những đoạn trích trên có dùng để hỏi không? Nếu không dùng để hỏi thì dùng để làm gì?
- Nhận xét về dấu kết thúc những câu nghi vấn trên. (Có phải bao giờ cũng là dấu chấm hỏi không?)

Có các câu nghi vấn sau:

- Đoạn trích (a): "Những người muôn năm cũ / Hồn ở đâu bây giờ?"

- Đoạn trích (b): "Mày định nói cho cha mày nghe đấy à?"

- Đoạn trích (c): "Có biết không?”; "Lính đâu?”; "Sao bay dám để cho nó chạy xồng xộc vào đây như vậy?"; "Không còn phép tắc gì nữa à?"

- Đoạn trích (d): Cả đoạn trích là một câu nghi vấn.

- Đoạn trích (e): "Con gái tôi vẽ đây ư?”; "Chả lẽ lại đúng là nó, cái con Mèo hay lục lọi ấy!"

Mục đích của các câu nghi vấn trên:

- Đoạn trích (a): bộc lộ tình cảm, cảm xúc (sự hoài niệm, tiếc nuối).

- Đoạn trích (b): đe doạ.

- Đoạn trích (c): cả bốn câu đều dùng để đe doạ.

- Đoạn trích (d): khẳng định.

- Đoạn trích (e): cả hai câu đều bộc lộ cảm xúc (sự ngạc nhiên).

Nhận xét về dấu kết thúc các câu nghi vấn trong những đoạn trích trên: Không phải tất cả các câu nghi vấn đều kết thúc bằng dấu chấm hỏi. Câu nghi vấn thứ hai ở (e) kết thúc bằng dấu chấm than, chứ không phải là dấu chấm hỏi.

Xem toàn bộ: Câu hỏi tự luận Ngữ văn 8 kết nối Bài 5: Thực hành tiếng Việt Câu hỏi tu từ