Câu hỏi tự luận mức độ vận dụng cao Ngữ văn 12 ctst bài 3: Chuyện chức phán sự đền Tản Viên (Nguyễn Dữ)

Câu 1: 

"Chuyện chức phán sự đền Tản Viên" là một tác phẩm có tính phê phán mạnh mẽ đối với xã hội phong kiến, khi mà quyền lực và chức tước có thể bị lợi dụng để làm hại người khác. Câu chuyện đề cao giá trị của công lý và đạo đức trong công việc của những người làm quan. Qua việc thần Tản Viên can thiệp để trừng phạt phán sự, tác giả muốn khẳng định rằng con người, dù trong xã hội nào, cũng cần phải sống ngay thẳng, công bằng, và không lạm dụng quyền lực để làm điều sai trái.

Câu 2: 

1. Mở đầu

- Giới thiệu về tác giả và tác phẩm:

+ Nguyễn Dữ được biết đến là một trong những nhà văn nổi tiếng nhất của thế kỉ thứ 15 với dòng văn truyền kỳ, thể hiện sự tài năng, kiến thức sâu rộng cùng với hoài bão và nguyện vọng về hạnh phúc, công bằng trong cuộc sống.

+ “Chuyện chức phán sự đền Tản Viên” là một trong những tác phẩm đáng giá nhất của Nguyễn Dữ.

- Giới thiệu về nhân vật Ngô Tử Văn: Là nhân vật trung tâm của truyện, là biểu tượng của tầng lớp trí thức yêu nước, can đảm, lý trí, dám đối mặt với sự ác, đấu tranh vì lợi ích của dân chúng.

2.  Thân bài

* Tổng quan về tác phẩm Chuyện chức phán sự đền Tản Viên

Bối cảnh sáng tác: Tác phẩm là một trong 20 truyện thuộc tập “Truyền Kì Mạn Lục” được viết trong nửa đầu của thế kỉ XVI, kể về câu chuyện của một quan lại phải giải quyết một vụ án tại đền Tản Viên.

* Quan điểm 1: Hoàn cảnh và tính cách

Hoàn cảnh: Tên Soạn, người từ huyện Yên Dũng, tỉnh Lạng Giang.

Tính cách: Kiên định, trực tính và không khoan nhượng khi đối mặt với sự gian dối.

Danh tiếng: Nổi tiếng đến mức các vùng miền Bắc vẫn ca ngợi về tính cách chính trực của ông.

-> Tác giả giới thiệu nhân vật theo cách truyền thống của văn học cổ điển, tạo nên một hình ảnh chân thực về nhân vật, giúp người đọc tin tưởng vào tính thật của họ.

=> Lời giới thiệu dường như khen ngợi, nhấn mạnh vào các hành động chính trực của nhân vật.

* Quan điểm 2: Ngô Tử Văn và việc đốt đền

- Nguyên nhân: Tức giận trước sự ma quỷ của hồn ma tên tướng giặc họ -> Muốn giải thoát dân lành, mang lại hòa bình cho cộng đồng.

Theo quan niệm truyền thống: Việc đốt đền được coi là hành động giúp giải thoát cho linh hồn nên ai cũng e ngại không dám xâm phạm.

Việc của Ngô Tử Văn không vi phạm tín ngưỡng vì đó là nơi trú ngụ của hồn ma tên tướng giặc họ Thôi - kẻ thù xâm lược nước ta. Đó là nơi tà ma không chỉ gây hại cho dân lành mà còn tạo ra sự kinh hoàng trong dân gian.

-> Hành động của Ngô Tử Văn là hành động chính trực của người không chịu đựng được sự gian tà.

=> Khen ngợi, tán thành với hành động chính trực của Ngô Tử Văn.

- Quá trình đốt đền:

+ Trước khi đốt đền: Tắm rửa sạch sẽ, cầu nguyện cho thiên đàng.

Tâm hồn trong trắng, mong muốn bảo vệ sự an lành cho cộng đồng

Trái tim trong sáng, lòng thành chân thành, mong muốn được trời phù trợ

Chứng minh hành động chính trực của mình

-> Tư thế nghiêm túc, trang trọng. Đây không chỉ là phản ứng tức thì mà là hành động có mục đích, có sự suy nghĩ kỹ lưỡng.

=> Tử Văn là người biết suy nghĩ và kiểm soát hành động của mình, tôn trọng thần linh, kiên cường, gan dạ vì dân chống lại sự ác.

+ Trong khi đốt đền: Bốc lửa đốt đền mặc cho những người khác lắc đầu phê phán, vung tay không cần quan tâm...

-> Hành động mạnh mẽ, quyết đoán vượt lên trên mọi ảo tưởng của người bình thường.

=> Tử Văn gan dạ, kiên quyết, dám thực hiện những việc mà không ai dám làm để tiêu diệt sự xấu, quyết tâm bảo vệ dân, tôn trọng thổ thần của Việt Nam.

+ Sau khi thực hiện hành động đốt đền:

Sau khi thực hiện hành động, Tử Văn cảm thấy không thoải mái, đầu đang quay cuồng, bụng rối ren và một cơn sốt rét bắt đầu nổi lên

Một người cao lớn, mạnh mẽ đội mũ trụ đến yêu cầu trả lại đền

Một ông già lịch lãm, mặc áo vải, đội mũ đen, đến chúc mừng và kể chi tiết về sự việc.

-> Thổ thần bày tỏ ý muốn hỗ trợ và ủng hộ hành động của Tử Văn.

- Sự đối đầu giữa Tử Văn và hồn ma tên tướng giặc.

Tên tướng giả danh là cư sĩ đến đe dọa, chửi rủa Ngô Tử Văn, yêu cầu xây lại ngôi đền

Phản ứng của Ngô Tử Văn: Bất khuất, ngồi im lặng, tự nhiên.

=> Tử Văn là một người gan dạ, dũng cảm, không màng đến sự đe dọa và sự kiêu căng của tướng giặc.

- Cuộc gặp giữa Tử Văn và Thổ thần:

Thổ thần: Kể lại câu chuyện bị tổn thương nhưng vẫn kiên nhẫn chịu đựng, khuyên bảo Ngô Tử Văn cách đối phó với tên tướng giặc.

Tử Văn: Ngạc nhiên, hỏi rõ lại thông tin và sẵn sàng chuẩn bị cho cuộc đối đầu với tên tướng giặc Thôi.

-> Ngô Tử Văn toàn tâm toàn ý, gan dạ không sợ hãi, thậm chí cả các vị thần cũng phải sợ hãi.

=> Ngô Tử Văn là một người dũng cảm, trân trọng danh dự, bất mãn và can đảm chống lại sự bất công trong cuộc sống.

=> Phản ánh thực tế xã hội vẫn tồn tại sự không công bằng, sự phân biệt, sự mập mờ giữa thật và giả và những cuộc đấu tranh công bằng của những người chính trực.

* Quan điểm 3: Cuộc chiến của Ngô Tử Văn dưới triều Minh.

- Ngô Tử Văn bị bắt giữ và đưa xuống âm phủ:

Khung cảnh: không gian u ám

Sử dụng nhiều hình ảnh phantasmagorical, kỳ dị -> nhấn mạnh sự rùng rợn của không gian âm u

- Phiên tòa xét xử Ngô Tử Văn trong âm phủ:

Cuộc tố tụng nảy lửa giữa hồn ma tướng giặc và Tử Văn.

Sự tức giận, sự dữ dội của vị Địa Vương.

Ngô Tử Văn: Thể hiện sự mạnh mẽ trước vị Địa Vương đầy quyền uy, chiến đấu để phơi bày tên tướng giặc độc ác.

-> Tử Văn phải đối mặt với sức mạnh đè nén, áp đặt.

Hồn ma tướng giặc: Tranh luận với Tử Văn, sau đó thì sợ hãi, giả vờ đạo đức: yêu cầu giảm nhẹ hình phạt cho Tử Văn.

Ngô Tử Văn: Bình tĩnh, kiên cường không chịu khuất phục, yêu cầu đem bằng chứng đến đền Tản Viên để làm rõ.

Địa Vương: Hoài nghi, ra lệnh đem bằng chứng đến đền Tản Viên -> Tử Văn được công nhận là vô tội và được bổ nhiệm làm chân phán sự tại đền thánh Tản Viên.

-> Cái thiện, cái công bằng đã chiến thắng sự ác, sự gian ác.

=> Tử Văn là người kiên định, không bao giờ từ bỏ trước sức mạnh đen tối, quyết tâm bảo vệ công lý.

* Quan điểm 4: Ngô Tử Văn được bổ nhiệm làm chân phán sự tại đền Tản Viên

- Bằng lòng với công lý và sự can đảm, dũng cảm, kiên định trong cuộc đấu tranh cho công bằng, cuối cùng Ngô Tử Văn đã giành chiến thắng.

- Ý nghĩa :

• Loại bỏ tai họa, mang lại hòa bình cho dân chúng.

• Xóa sạch thế lực xâm lược tàn bạo, phơi bày sự thật và khôi phục danh dự cho Thần linh bảo hộ nước Việt.

• Niềm tin vào sự công bằng và thiện ác, sức mạnh của cái thiện hơn cái ác. Sự dũng cảm, kiên định, và khí phách trong việc chống lại ác được đền đáp đúng đắn.

- Cuộc gặp gỡ giữa quan phán sự và người dân: Sự tin tưởng của cộng đồng vào một quan chức có lòng trung thành.

* Tính Chất Nghệ Thuật Trong Xây Dựng Nhân Vật

• Tạo ra cốt truyện gây cấn với các xung đột đầy kịch tính.

• Xây dựng tính cách nhân vật qua hành động và lời nói chi tiết.

• Sử dụng các kỹ thuật nghệ thuật như đối lập, liệt kê,...

• Thể hiện chi tiết tưởng tượng hấp dẫn.

• Kéo dài câu chuyện với nhiều chi tiết đầy kịch tính...

• Mô tả sinh động, thu hút người đọc.

3.  Kết bài

• Tóm tắt nội dung và phần nghệ thuật xây dựng nhân vật Ngô Tử Văn.

• Cảm nhận cá nhân về nhân vật.