Câu hỏi tự luận mức độ thông hiểu Ngữ văn 9 KNTT bài 3: Kim – Kiều gặp gỡ (trích Truyện Kiều, Nguyễn Du)

Câu 1:

- “Bậc tài danh”: người tài giỏi, nổi tiếng,

- Tư chất thông minh, tài năng văn chương xuất chúng: “văn chương nết đất”, “thông minh tính trời”.

- “Vào trong phong nhã, ra ngoài hào hoa” – tính cách phong lưu tao nhã, giao tiếp rộng rãi, ứng xử lịch sự, hào hiệp.

=> Tư chất thông minh, nổi tiếng tài hoa, cốt cách phong nhã

=> Kim Trọng được miêu tả và giới thiệu qua lời người kể chuyện. Nguyễn Du dẫn dắt người đọc đi từ vẻ đẹp ngoại hình đến vẻ đẹp của phẩm cách và tâm hồn nhân vật.

=> Kết luận: Kim Trọng mang vẻ đẹp hoàn hảo, lí tưởng của mẫu người tài tử, văn nhân thời xưa. Sự kết hợp giữa yếu tố tĩnh (ngoại hình) và yếu tố động (cử chỉ, hành động) tạo nên bức chân dung thống nhất, hoàn mĩ.

Câu 2:

* Giá trị nội dung: 

- Chủ đề: Nguyễn Du đã ngợi ca vẻ đẹp của tuổi trẻ và tình yêu tự do. 

- Tác giả đã thể hiện sự đồng cảm, đồng tình với khát vọng tình yêu; thái độ trân trọng con người, đặc biệt là người phụ nữ.

* Giá trị nghệ thuật:

- Nghệ thuật xây dựng nhân vật: 

+ Trong đoạn trích, các nhân vật (Kim Trọng, Thuý Kiều) đã được khắc hoạ ở cả hai phương diện “con người bên ngoài” (ngoại hình, lời nói, cử chỉ, hành động) và “con người bên trong” (cảm xúc, suy nghĩ).   

+ Đặc biệt, tác giả đã kết hợp nhiều phương tiện nghệ thuật để khắc hoạ nhân vật: bút pháp tả cảnh ngụ tình, lời kể và lời độc thoại nội tâm,...

- Nghệ thuật sử dụng ngôn ngữ: 

+ Đoạn trích cho thấy đóng góp to lớn của Nguyễn Du đối với sự phát triển của ngôn ngữ văn học dân tộc. Nhà thơ đã phát huy được sự phong phú, kì diệu của tiếng Việt.

+ Đồng thời sử dụng một cách sáng tạo các yếu tố ngôn ngữ vay mượn để làm giàu cho tiếng mẹ đẻ. Hệ thống từ Hán Việt được sử dụng theo xu hướng Việt hoá, kết hợp một cách nhuần nhuyễn với các từ thuần Việt.

Câu 3:

- Không gian: Kim Trọng và Thúy Kiều gặp nhau vào một buổi chiều xuân tuyệt đẹp, cảnh vật thiên nhiên tươi sáng và lãng mạn, tạo nên không khí thơ mộng. Nguyễn Du mô tả cảnh sắc thiên nhiên với hình ảnh "nước chảy hoa trôi", gợi sự yên bình nhưng cũng hàm ý về dòng chảy của thời gian và sự mong manh của cảnh vật, như báo trước cho mối tình nhiều sóng gió sắp tới của hai người.

-  Thời gian: Buổi chiều xuân là thời điểm rất thích hợp cho một cuộc gặp gỡ lãng mạn. Mùa xuân là mùa của sự sống, của những mối tình mới chớm nở, làm nổi bật thêm sự trẻ trung và tình cảm trong sáng của đôi trai gái.

- Cơ duyên: Cuộc gặp gỡ diễn ra một cách tình cờ khi Thúy Kiều đang đi du xuân cùng hai em, Thúy Vân và Vương Quan, và tình cờ gặp Kim Trọng. Kim Trọng là chàng trai phong nhã, tài hoa và đã sớm có tình cảm với Kiều từ lần gặp trước đó. Anh cố tình tìm cách gặp lại nàng, bày tỏ lòng ngưỡng mộ và tình cảm chân thành của mình.

=> Cuộc gặp gỡ giữa Kim Trọng và Thúy Kiều là một sự tình cờ đầy thú vị, mang tính chất “hữu duyên”. Cả hai như đã có mối dây liên kết từ trước, không chỉ bởi sự ngưỡng mộ của Kim Trọng với vẻ đẹp và tài năng của Thúy Kiều mà còn bởi số phận đã đưa họ đến với nhau. Tình cảm giữa họ ngay từ đầu đã là một mối tình đẹp, trong sáng, đầy ý nghĩa và phù hợp về cả ngoại hình lẫn tài năng, tạo nên một mối lương duyên hoàn hảo. Mặc dù họ có sự hòa hợp về mặt tình cảm, nhưng xã hội phong kiến và những biến cố liên tục đã khiến mối tình của họ trở nên dở dang, đau đớn. Từ đó, tác giả Nguyễn Du đã gửi gắm thông điệp về sự mong manh của hạnh phúc và cái gọi là "tài mệnh tương đố" trong xã hội phong kiến đương thời.

Câu 4:

- Nguyễn Du miêu tả Kim Trọng là một chàng trai tài hoa, phong nhã, có “thiên tư tuyệt mĩ”. Vẻ ngoài của Kim Trọng toát lên khí chất nho nhã, thanh cao, mang đậm vẻ đẹp hào hoa của người trí thức phong kiến. Anh là người vừa có tài, vừa có nhan sắc, hội tụ những phẩm chất của một chàng trai lý tưởng thời bấy giờ, với dáng vẻ đĩnh đạc, tinh tế. Vẻ đẹp này đã khiến Thúy Kiều có ấn tượng mạnh ngay từ lần gặp gỡ đầu tiên.

- Không chỉ đẹp ở ngoại hình, Kim Trọng còn là người học thức, tinh tế và có trái tim chân thành, sâu sắc. Chàng trân trọng vẻ đẹp và tài năng của Thúy Kiều, đồng thời cũng là người có phẩm hạnh, ý thức giữ lễ nghĩa. Chàng dám theo đuổi tình yêu với Kiều, thể hiện tính cách quyết đoán và mạnh mẽ. Kim Trọng là mẫu người quân tử, lý tưởng, đại diện cho những chàng trai tài hoa nhưng cũng giàu lòng chung thủy và trách nhiệm.

Câu 5: 

Trong đoạn trích “Kim - Kiều gặp gỡ” của “Truyện Kiều”, Nguyễn Du đã khắc họa một cách tinh tế tâm trạng của Thúy Kiều khi lần đầu gặp gỡ Kim Trọng. Thúy Kiều, một cô gái tài sắc, đã rung động trước Kim Trọng – chàng trai tuấn tú, phong nhã. Qua những dòng thơ miêu tả tâm trạng Kiều, ta có thể thấy được nét đẹp trong tình cảm trong sáng và chân thành của nàng.

+ Ngay từ lần gặp gỡ đầu tiên, Thúy Kiều đã không giấu nổi cảm giác rung động trước vẻ đẹp và khí chất của Kim Trọng. Dù chỉ là ánh mắt gặp gỡ thoáng qua, nhưng trái tim Kiều đã cảm nhận được sự đặc biệt ở chàng trai này. Kiều như bị cuốn hút bởi vẻ ngoài phong nhã, sự lịch lãm và nét tài hoa của Kim Trọng. Tâm trạng của nàng thể hiện sự bối rối, e thẹn nhưng cũng tràn đầy khao khát khám phá, tìm hiểu về người con trai ấy. Điều này cho thấy Kiều là người có trái tim nhạy cảm, dễ rung động trước cái đẹp và sự hoàn mỹ.

+ Sau lần gặp gỡ đó, Thúy Kiều dần nảy sinh tình cảm và rơi vào trạng thái tương tư. Tâm trạng của nàng không chỉ đơn thuần là rung động nhất thời mà đã trở thành một nỗi nhớ mong, một sự khát khao được gặp lại và hiểu thêm về Kim Trọng. Nỗi nhớ này không bộc lộ rõ ràng, mà ẩn chứa trong lòng Kiều, trở thành nỗi tương tư kín đáo nhưng sâu đậm. Thúy Kiều nhớ đến từng cử chỉ, ánh mắt của Kim Trọng, thể hiện tấm lòng chân thành, khao khát yêu thương mãnh liệt.

+ Dù trong lòng Kiều có nhiều rung động và mong mỏi, nhưng nàng vẫn giữ thái độ e ấp, kín đáo, giữ gìn lễ nghi và phong cách của người con gái truyền thống. Điều này cho thấy Kiều vừa là người nhạy cảm, dễ rung động, nhưng cũng luôn giữ sự chừng mực và tinh tế trong cách thể hiện tình cảm.

=> Tình cảm của Thúy Kiều dành cho Kim Trọng là biểu hiện của một tình yêu đầu đời đầy trong sáng, chân thành và sâu sắc. Nàng yêu bằng trái tim nhạy cảm, dễ rung động trước vẻ đẹp và tài năng, nhưng cũng biết giữ mình và tôn trọng lễ giáo. Những cảm xúc của Kiều không chỉ đơn thuần là rung động nhất thời mà còn là sự trân trọng dành cho người mình ngưỡng mộ. Qua tâm trạng và cảm xúc của Thúy Kiều, Nguyễn Du đã khắc họa nên vẻ đẹp trong tình cảm của nàng. Đây là một tình yêu đằm thắm, trong sáng và tinh tế, vừa e ấp lại vừa mãnh liệt, mang đầy giá trị nhân văn. Thúy Kiều là biểu tượng cho tình yêu lý tưởng, đẹp đẽ nhưng cũng đượm buồn, vì mối tình này không trọn vẹn do những biến cố của số phận.