Câu hỏi tự luận mức độ thông hiểu Ngữ văn 9 ctst bài 10: Sông Đáy (Nguyễn Quang Thiếu)

Câu 1: 

- Chủ đề: Quê hương 

- Căn cứ: 

+ Nhan đề: dòng sông quê hương 

+ Miêu tả về mẹ xuất hiện xuyên suốt từ đầu tới cuối bài thơ như một điệp khúc lặp đi lặp lại trong tâm trí của đứa con xa quê, làm sống dậy những kí ức về mẹ của nhân vật trữ tình. 

+ Ký ức tuổi thơ ở quê hương một phần của tuổi trẻ, phần kí ức ngọt ngào đẹp đẽ chẳng thể quên, là hình ảnh gắn kết tác giả với con sông Đáy quê hương

Câu 2: 

- Hình ảnh sông Đáy hiện lên qua những mốc thời gian trong cuộc đời của nhân vật trữ tình: từ kí ức đến hiện tại, từ khi nhân vật trữ tình còn nhỏ, đến lúc lớn lên đi xa quê hương và cuối cùng là ngày trở về. 

- Ý nghĩa của trình tự thời gian: giúp mạch cảm xúc của tác giả được thể hiện rõ nét và chi tiết hơn, nhấn mạnh mối quan hệ mật thiết giữa sông Đáy với tác giả.

Câu 3: 

Hình tượng “em” mang lại những cảm xúc khắc khoải, trân trọng, nhung nhớ, ghi dấu mãi trong tim nhân vật trữ tình vì: “em” gắn liền với những kí ức tươi đẹp cùng nhân vật trữ tình gặp gỡ, hò hẹn nơi dọc dòng sông Đáy. Sông Đáy chứng kiến các mối tình chớm nở, tình yêu đôi lứa đẹp đẽ và sự chia xa đầy tiếc nuối.

Câu 4: 

- Thể thơ: Tự do 

- Hình ảnh sông Đáy hiện lên qua những mốc thời gian trong cuộc đời của nhân vật trữ tình: từ kí ức đến hiện tại, từ khi nhân vật trữ tình còn nhỏ, đến lúc lớn lên đi xa quê hương và cuối cùng là ngày trở về, giúp mạch cảm xúc của tác giả được thể hiện rõ nét và chi tiết hơn, nhấn mạnh mối quan hệ mật thiết giữa sông Đáy với tác giả. 

- Hình tượng mẹ xuất hiện 4 lần trong bài thơ, ở câu thơ mở đầu bài thơ, ở câu thơ thứ 7, 16 và 17, giúp cho những kí ức về mẹ của nhân vật trữ tình được lưu giữ không chỉ trong tim mà còn qua những trang giấy lưu lại muôn đời. 

- Phép so sánh mẹ tôi đã già như cát trên bờ: Hình bóng mẹ giờ chỉ thấy như cát trên bờ, khô cạn,…

 - Điệp ngữ Sông Đáy ơi: dấu hiệu của sự muộn màng, vẫn chiều nay tôi trở lại bên dòng sông xưa nhưng mẹ đã mất.

Câu 5: 

- Tác giả đã xa quê nhiều năm, lòng luôn hướng về quê hương với nỗi nhớ da diết. Nỗi nhớ ấy được thể hiện qua hình ảnh sông Đáy, qua những kỉ niệm tuổi thơ gắn liền với dòng sông. 

- Dòng sông cũng chính là mẹ, là tình yêu quê hương tha thiết của một người con xa xứ. Sông Đáy đã trở thành một phần thể xác của nhân vật trữ tình, một phần quan trọng mang cả sự sống và linh hồn của tác giả. Cuộc đời tôi như dòng chảy của dòng sông và ngược lại, dòng sông như dòng máu chảy trong cuộc đời tác giả. Gắn liền với dòng chảy ấy là hình ảnh mẹ: Mẹ và dòng sông như hòa làm một, tình mẹ như dòng sông Đáy theo con suốt cả cuộc đời. Hình ảnh mẹ tôi gánh nặng gợi những vất vả, gian truân đầy hi sinh của mẹ. Mẹ phải làm lũ từ sớm tới tận chiều mới trở về, tấm lưng ướt đẫm ấy khiến con vô cùng xót xa, biết ơn, kính trọng. Mỗi khi tôi dụi mặt vào tấm lưng mẹ, tôi lại thấy dường như mảnh sông Đáy thân thuộc lại xuất hiện, dòng sông mát như tình mẹ dạt dào chảy vào cuộc đời con