Câu hỏi tự luận mức độ thông hiểu Công dân 9 KNTT bài 9: Vị phạm phép luật và trách nhiệm pháp lí

Câu 1:

Vi phạm hình sự (Tội phạm): 

- Hành vi có lỗi. 

- Hành vi nguy hiểm cho xã hội được quy định trong Bộ luật Hình sư.

- Hành vi do người có năng lực trách nhiệm hình sự thực hiện.

- Chủ thể thực hiện hành vi phải chịu trách nhiệm theo quy định của Bộ luật Hình sự.

Vi phạm hành chính 

- Hành vi có lỗi.

- Hành vi vi phạm các quy định của pháp luật về quản lí nhà nước mà không phải là tội phạm.

- Hành vi do người có năng lực trách nhiệm hành chính thực hiện.

- Chủ thể thực hiện hành vi phải bị xử phạt vi phạm hành chính theo quy định của pháp luật.

Vi phạm dân sự 

- Hành vi có lỗi.

- Hành vi xâm phạm các quan hệ tài sản và quan hệ nhân thân phi tài sản được quy định trong Bộ luật Dân sự.

- Hành vi do người có năng lực trách nhiêm dân sư thực hiên.

- Chủ thể thực hiện hành vi phải chịu trách nhiệm dân sự theo quy định của pháp luật.

Vi phạm kỉ luật 

- Hành vi có lỗi.

- Hành vi vi phạm các quy chế, quy tắc xác lập trật tự trong nội bộ cơ quan, tổ chức, đơn vị.

- Hành vi do chủ thể trong nội bộ cơ quan, tổ chức, đơn vị thực hiện.

- Chủ thể thực hiện hành vi phải chịu trách nhiệm kỉ luật theo quy định.

Câu 2:

- Trách nhiệm hình sự:

+ Trách nhiệm hình sự được quy định trong Bộ luật Hình sự.

+ Trách nhiệm hình sự phát sinh khi có chủ thể có hành vi vi phạm hình sự.

+ Trách nhiệm hình sự do Toà án áp dụng đối với chủ thể vi phạm hình sự.

+ Trách nhiệm hình sự tước bỏ quyền, lợi ích của chủ thể vi phạm hình sự.

+ Trách nhiệm hình sự gắn với các biện pháp cưỡng chế như: phạt tiền, phạt tù, tử hình,...

- Trách nhiệm dân sự:

+ Trách nhiệm dân sự được quy định trong Bộ luật Dân sự và các văn bản quy phạm pháp luật khác có liên quan.

+ Trách nhiệm dân sự phát sinh khi chủ thể có hành vi vi phạm dân sự.

+ Trách nhiệm dân sự do Toà án hoặc chủ thể có thẩm quyền áp dụng đối với chủ thể vi phạm dân sự.

+ Trách nhiệm dân sự buộc chủ thể vi phạm dân sự gánh chịu thiệt hại về

tài sản, nhân thân,... để khôi phục tình trạng ban đầu của các quyền dân

sự bị vi phạm.

+ Trách nhiệm dân sự gắn với các biện pháp cưỡng chế như: buộc xin lỗi, cải chính công khai; buộc bồi thường thiệt hại; buộc thực hiện nghĩa vụ dân sự....

- Trách nhiệm hành chính:

+ Trách nhiệm hành chính được quy định trong Luật Xử lí vi phạm hành chính và các văn bản quy phạm pháp luật khác có liên quan.

+ Trách nhiệm hành chính phát sinh khi chủ thể có hành vi vi phạm hành chính.

+ Trách nhiệm hành chính do các chủ thể và cơ quan nhà nước có thẩm quyền áp dụng đối với chủ thể vi phạm hành chính.

+ Trách nhiệm hành chính buộc chủ thể vi phạm hành chính phải gánh chịu thiệt hại về tài sản, công việc,...

+ Trách nhiệm hành chính gắn liền với các biện pháp cưỡng chế như: phạt tiền; tước quyền sử dụng giấy phép có thời hạn; tịch thu tang vật, phương tiện vi phạm....

- Trách nhiệm kỉ luật:

+ Trách nhiệm kỉ luật được quy định trong Bộ luật Lao động; Luật Cán bộ, công chức; Luật Viên chức...

+ Trách nhiệm kỉ luật phát sinh khi chủ thể có hành vi vi phạm kỉ luật.

+ Trách nhiệm kỉ luật do người đứng đầu cơ quan, tổ chức áp dụng đối với chủ thể vi phạm kỉ luật.

+ Trách nhiệm kỉ luật buộc chủ thể vi phạm kỉ luật phải gánh chịu thiệt hại về danh dự, uy tín, công việc, thu nhập,...

+ Trách nhiệm kỉ luật gắn liền với các biện pháp cưỡng chế như: khiển trách, cảnh cáo, hạ bậc lương, buộc thôi việc,…

Câu 3:

a) Trường hợp của bạn N (20 tuổi)

- Dấu hiệu vi phạm:

+ Không đội mũ bảo hiểm: Vi phạm quy định về an toàn giao thông.

+ Vượt đèn đỏ: Vi phạm quy định về tín hiệu giao thông.

+ Lạng lách, đánh võng: Vi phạm quy định về điều khiển phương tiện giao thông an toàn.

+ Tạt đầu các phương tiện khác: Hành vi gây nguy hiểm cho người tham gia giao thông khác.

+ Gây bức xúc cho người dân: Hành vi này không chỉ vi phạm luật mà còn gây mất trật tự an toàn xã hội.

- Phân loại vi phạm:

+ Chủ thể: Người điều khiển phương tiện (N).

+ Loại vi phạm: Vi phạm hành chính trong lĩnh vực giao thông.

+ Hình thức xử lý: Có thể bị xử phạt hành chính (tiền phạt, tước quyền sử dụng giấy phép lái xe) và có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự nếu gây hậu quả nghiêm trọng.

b) Trường hợp của H (15 tuổi)

- Dấu hiệu vi phạm:

+ Mượn xe máy 125 phân khối: Hành vi này là vi phạm quy định về độ tuổi và quyền điều khiển xe máy (người dưới 18 tuổi không có quyền lái xe máy).

+ Lạng lách, đánh võng: Vi phạm quy định về điều khiển phương tiện giao thông an toàn.

+ Cố tình không dừng lại khi có tín hiệu đèn đỏ: Vi phạm quy định về tín hiệu giao thông.

+ Gây va quệt vào người đi xe đạp và làm hỏng xe đạp: Gây thiệt hại tài sản và thương tích cho người khác.

- Phân loại vi phạm:

+ Chủ thể: Người điều khiển phương tiện (H) và có thể cả người cho mượn xe (nếu có).

+ Loại vi phạm: Vi phạm hành chính (đối với H) và có thể vi phạm hình sự nếu có hậu quả nghiêm trọng.

+ Hình thức xử lý: H có thể bị xử phạt hành chính; tuy nhiên, do H còn dưới 16 tuổi, nên xử lý sẽ phải qua phụ huynh hoặc người giám hộ. Nếu có thiệt hại nghiêm trọng, người cho mượn xe có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự.

c) Trường hợp của ông A

- Dấu hiệu vi phạm:

+ Xây dựng nhà sát đường điện cao thế: Vi phạm quy định về xây dựng và an toàn lao động, gây nguy hiểm đến an toàn điện.

+ Cố tình thi công khi có sự can thiệp của cơ quan chức năng: Không tuân thủ yêu cầu dừng thi công từ Tổ Quy tắc và Công an phường.

+ Gây hậu quả nghiêm trọng: Hai công nhân bị điện cao thế giật chết trong khi thi công.

- Phân loại vi phạm:

+ Chủ thể: Ông A (người xây dựng).

+ Loại vi phạm: Vi phạm hành chính trong lĩnh vực xây dựng và an toàn lao động; có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự vì đã gây ra hậu quả nghiêm trọng (tử vong cho người khác).

+ Hình thức xử lý: Có thể bị xử phạt hành chính và truy cứu trách nhiệm hình sự do gây hậu quả nghiêm trọng (theo quy định của Bộ luật Hình sự).