BÀI 8: XÁC ĐỊNH PHƯƠNG HƯỚNG NGOÀI THỰC ĐỊA

(1 tiết)

I. MỤC TIÊU

1. Về kiến thức

Thông qua bài học, HS nắm được:

- Xác định được phương hướng ngoài thực địa dựa vào quan sát hiện tượng tự nhiên hoặc dùng la bàn.

2. Năng lực

- Năng lực chung: Tự chủ và tự học, giải quyết vấn đề và sáng tạo, giao tiếp và hợp tác.

- Năng lực riêng:

·      Định hướng không gian: biết sử dụng các phương tiện khác nhau, đặc biệt là la bàn; quan sát các hiện tượng tự nhiên để xác định chính xác phương hướng.

·      Sử dụng các công cụ địa lí: la bàn cầm tay, la bàn số trong điện thoại thông minh để xác định phương hướng ngoài thực địa.

·      Hình thành và phát triển năng lực tự chủ và tự học, giao tiếp và hợp tác thông

qua làm việc nhóm, hỗ trợ nhau để đạt được mục tiêu nhanh nhất.

3. Phẩm chất

- Có thái độ tích cực khi đi dã ngoại hoặc cách xử lí tốt khi gặp các tình huống ngoài thực địa.

II. THIẾT BỊ DẠY HỌC VÀ HỌC LIỆU

1. Đối với giáo viên

-       Giáo án, SGV, SGK Lịch sử và Địa lí 6 (Phần Địa lí).

-       Máy tính, máy chiếu (nếu có).

-       Các dụng cụ thí nghiệm như gậy, đèn, la bàn, điện thoại thông minh.

-       Phiếu học tập.

-       Các câu chuyện về phương hướng và một số cách xác định phương hướng khác ngoài thực địa.

2. Đối với học sinh

-       SGK Lịch sử và Địa lí 6 (Phần Địa lí).

-       Tranh ảnh, tư liệu sưu tầm liên quan đến bài học (nếu có) và dụng cụ học tập theo yêu cầu của GV.

III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC

A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

a. Mục tiêu: Tạo tâm thế hứng thú cho học sinh và từng bước làm quen bài học.

b. Nội dung: GV trình bày vấn đề, HS trả lời câu hỏi.

c. Sản phẩm học tập: HS lắng nghe và tiếp thu kiến thức.

d. Tổ chức thực hiện:

- GV đặt ra tình huống cho HS: Nếu một ngày, em cùng cả lớp đi dã ngoại trong rừng và em bị lạc. Làm thế nào để em xác định được phương hướng và tìm đường đi ra, thoát khỏi khu rừng đó?

- HS tiếp nhận nhiệm vụ và trả lời câu hỏi:

- GV dẫn dắt vấn đề: Hãy tưởng tượng em đang bị lạc, trên một con tàu lênh đênh ngoài biển khơi bị mất phương hướng hoặc giữa một vùng rừng núi hay giữa một cánh đồng mênh mông xa khu dân cư, để từ đó tìm hướng đi cho mình. Xác định phương hướng ngoài thực địa là một kĩ năng rất cần thiết để em có thể vượt qua các tình huống hiểm nguy. Bài học hôm nay sẽ giúp các em có thêm cách xác định phương hướng ngoài thực địa.

B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

Hoạt động 1: Tìm hiểu về cách xác định phương hướng bằng quan sát Mặt Trời mọc và Mặt Trời lặn

a. Mục tiêu: Thông qua hoạt động, HS xác định phương hướng bằng quan sát Mặt Trời mọc và Mặt Trời lặn.

b. Nội dung: GV trình bày vấn đề; HS lắng nghe, đọc SGK, thảo luận và trả lời câu hỏi.

c. Sản phẩm học tập: HS làm việc cá nhân, làm việc theo cặp và trả lời câu hỏi.

d. Tổ chức hoạt động:

HOẠT ĐỘNG CỦA GIÁO VIÊN - HỌC SINH

DỰ KIẾN SẢN PHẨM

Bước 1: GV chuyển giao nhiệm vụ học tập -  GV lưu ý cho HS biết rằng: Mặt Trời bao giờ cũng mọc ở phía đông, lặn ở phía tây nên nếu biết được Mặt Trời mọc hay lặn là chúng ta có thể xác định được các hướng. - GV có thể cho HS ra ngoài sân vườn thực hành và hướng dẫn HS xác định hướng mặt trời mọc (tiết học sáng)  - GV chia nhóm học tập, phát Phiếu học tập để các nhóm điền các hướng chính vào phiếu. Các nhóm bốc thăm và điền vào phiếu: Nhóm 1         Nhóm 2 Nhóm 3 Nhóm 4             - HS thực hiện nhiệm vụ Bước 2: HS thực hiện nhiệm vụ học tập - GV hướng dẫn, HS đọc SGK, thảo luận và thực hiện yêu cầu. - GV theo dõi, hỗ trợ HS nếu cần thiết. Dự kiến sản phẩm: + HS xác định được phương hướng ngoài thực địa Bước 3: Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận - GV gọi HS trả lời câu hỏi. - GV gọi HS khác nhận xét, bổ sung. Bước 4: Đánh giá kết quả, thực hiện nhiệm vụ học tập GV đánh giá, nhận xét, chuẩn kiến thức, chuyển sang nội dung mới.   GV chuẩn kiến thức và bổ sung: Sự sống trên Trái Đất có rất nhiều nguyên nhân

1. Xác định phương hướng bằng quan sát Mặt Trời mọc và Mặt Trời lặn - Cách xác định: + Xác định được hướng Mặt Trời mọc hoặc hướng Mặt Trời lặn (đông hoặc tây) +  Xác định được hướng bắc và hướng nam. + Sau khi xác định được bốn hướng chính, tiếp tục xác định được các hướng phụ. + Khi đã xác định được phương hướng, ta cần tìm một địa vật dễ phân biệt (một đỉnh núi, một cây cao, một tháp cao,...) để làm mốc định hướng di chuyển.