BÀI 19: LỚP ĐẤT VÀ CÁC NHÂN TỐ HÌNH THÀNH ĐẤT.

 MỘT SỐ NHÓM ĐẤT ĐIỂN HÌNH

A. Hướng dẫn Giải rút gọn  câu hỏi giữa bài

I. Lớp đất, các thành phần chính cảu đất và tầng đất

1. Lớp đất

Lớp vật chất mỏng, tơi xốp bao phủ trên bề mặt các lục địa và đảo, được đặc trưng bởi độ phì.

2. Các thành phần chính của đất

Câu 1: Dựa vào hình 19.1 và thông tin trong bài em hãy:

- Cho biết các thành phần chính của đất

- Thành phần nào chiếm tỉ lệ lớn nhất?

- Thành phần nào quan trọng nhất?

Giải rút gọn

- Các thành phần chính của đất: không khí, nước, chất vô cơ, chất hữu cơ

- Thành phần chất vô cơ chiếm tỉ lệ lớn nhất.

- Thành phần chất hữu cơ quan trọng nhất

3. Tầng đất

Câu 2: Dựa vào hình 19.2 và thông tin trong bài em hãy:

- Có mấy tầng đất chính

- Tầng nào chứa chất mùn và có nhiều chất dinh dưỡng?

Giải rút gọn

- Có 4 tầng chính: Tầng hữu cơ, tầng đất mặt, tầng tích tụ, tầng đá mẹ

- Đó là tầng đất mặt.

II. Các nhân tố hình thành đất

Câu 3: Dựa vào hình 19.3 và thông tin trong bài, em hãy cho biết những ảnh hưởng của con người đến đất theo hướng tích cực hoặc tiêu cực

Giải rút gọ

- Tích cực:

+ Trồng cây, gây rừng phủ xanh đất trống

+ Khai thác, chăm bón, cày cấy đào xới cho đất tơi xốp, ...

- Tiêu cực:

+ Dân số ngày càng tăng nhanh, rác thải sinh hoạt và vấn đề canh tác cũng trở thành gánh nặng.

+ Con người khai thác khoáng sản nhiều, thải nhiều rác ra môi trường, khiến cho đất bị ô nhiễm nghiêm trọng.

III. Một số nhóm đất điển hình trên thế giới

Câu 4: Dựa vào hình 19.4 em hãy kể tên:

- Một số nhóm đất điển hình trên thế giới

- Các nhóm đất điển hình ở lục địa Á- Âu và lục địa Phi

Giải rút gọn 

- Một số nhóm đất điển hình trên thế giới: đất potzon, đất đen thảo nguyên ôn đới, đất đỏ vàng nhiệt đới, ...

- Các nhóm đất điển hình ở

+ Lục địa Á- Âu: đất potzon, đất xám hoang mạc và bán hoang mạc,đất khác

+ Lục địa Phi: đất đỏ vàng nhiệt đới, đất xám hoang mạc và bán hoang mạc, đất khác…

B. Hướng dẫn Giải rút gọn  câu hỏi luyện tập- vận dụng

I. Luyện tập

Câu 1: Em hãy cho biết:

- Vai trò của lớp đất đối với sinh vật ( thực vật, động vật,....)?

- Nhân tố nào đóng vai trò quan trọng trong quá trình hình thành đất? giải thích vì sao em chọn nhân tố đó?

Giải rút gọn 

- Vai trò của lớp đất đối với sinh vật:

+ Là nơi diễn ra mọi hoạt động sống của con người cũng như các loài sinh vật khác

+ Chứa thành phần nước và không khí giúp cho sinh vật phát triển

- Nhân tố như đá mẹ, khí hậu, sinh vật đóng vai trò quan trọng trong quá trình hình thành đất vì:

+ Đá mẹ là nguồn cung cất vật chất vô cơ cho đất quyết định thành phần khoáng vật, ảnh hưởng đến amuf sắc và tính chất của đất

+ Khí hậu tác động tới quá trình hình thành đất bằng lượng mưa và nhiệt độ

II. Vận dụng

Câu 2: Dựa vào nội dung đã học và hiểu biết của mình em hãy sưu tầm những thông tin liên quan đến những nhóm đất chính ở Việt Nam

Giải rút gọn 

- Đất Fe-ra-lit đỏ:  tập trung nhiều nhất ở vùng Tây Nguyên, tiếp đến Đông Nam Bộ và một số vùng núi nước ta, trồng các loại cây quan trọng.

- Đất Fe-ra-lit đỏ vàng: sử dụng để trồng một số cây công nghiệp: Cao su, ca cao, cà phê, điều,... 

- Đất phù sa sông: phân bố ở phía Đông, Đông Nam và phía Nam ở nước ta; tập trung chu yếu ở các vùng ven biển.