BÀI 17: KHÁI QUÁT VỀ THIẾT KẾ KỸ THUẬT

MỞ ĐẦU

Câu hỏi: Quan sát Hình 17.1 và cho biết tên gọi của sản phẩm trong hình, ai là người sáng chế ra nó, vào thời gian nào? Sản phẩm đó đáp ứng nhu cầu nào trong cuộc sống? Hoạt động như thế nào? Theo thời gian, sản phẩm này đã thay đổi như thế nào?

Giải rút gọn: 

• Hình mô tả chiếc điện thoại được sáng chế bởi Alexander Graham Bell năm 1876.  phát minh ra điện thoại là một bước đột phá công nghệ, tìm ra phương thức liên lạc mới thay thế cho loại máy điện báo thô sơtrước đó. Ngày nay, điện thoại trở thành thiết bị quan trọng cho mọi người.
• 1876: chiếc điện thoại đầu tiên ra đời bởi Alexander Graham Bell.
• 1973: Martin Cooper phát minh ra điện thoại thông minh.
• Từ đó đến nay, điện thoại di động không ngừng được thay đổi, cải tiến trong công nghệ cũng như kiểu dáng. 

I. HOẠT ĐỘNG THIẾT KẾ KĨ THUẬT

Khám phá: Thiết kế kĩ thuật khác với thiết kế mĩ thuật như thế nào?

Giải rút gọn: 

Thiết kế kĩ thuật là hoạt động đặc thù phát hiện và giải quyết vấn đề, nhu cầu thực tiễn trên cơ sở vận dụng toán học, khoa học tự nhiên và công nghệ cao hiện có. Kết quả của hoạt động thiết kế kĩ thuật là giải pháp, sản phẩm công nghệ.

II. VAI TRÒ, Ý NGHĨA CỦA HOẠT ĐỘNG THIẾT KẾ KĨ THUẬT

Khám phá: Hình 17.2 thể hiện một số sản phẩm của hoạt động thiết kế kĩ thuật. Hãy quan sát và cho biết:

• Tên gọi và ứng dụng của sản phẩm có trong hình.
• Những sản phẩm nào có sự phát triển nhanh chóng gần đây?
• Chọn một sản phẩm, tìm kiếm về thời gian của sản phẩm trong quá khứ và mô tả sự thay đổi của sản phẩm đó theo thời gian.

Giải rút gọn: 

• Tên gọi và ứng dụng của sản phẩm có trong hình trên là:

1. Ngôi nhà: nơi ở của thành viên trong gia đình.
2. Máy cassette: dùng để phát âm thanh.
3. Cối xay gạo: dùng để xay thóc, tách trấu.
4. Đèn học: dùng để phát sáng.
5. Máy bay: di chuyển đến địa điểm xa.
6. Điện thoại: liên lạc, lướt web...
7. Xe đạp: dùng để di chuyển.
8. Ô tô: dùng để di chuyển.
9. Ti vi: dùng để xem chương trình, phim, nhạc…
   • Những sản phẩm có sự phát triển nhanh chóng: điện thoại, ô tô, tivi.

• Tìm hiểu sự thay đổi của điện thoại theo thời gian:
  • Năm 1876: chiếc điện thoại đầu tiên ra đời bởi Alexander Graham Bell.
  • Năm 1973: Martin Cooper phát minh ra điện thoại thông minh.
  • Từ đó đến nay, điện thoại di động không ngừng được thay đổi, cải tiến trong công nghệ cũng như kiểu dáng.

Khám phá: Quan sát Hình 17.3 và thực hiện nhiệm vụ sau đây:

• Mô tả về từng chiếc điện thoại, cách sử dụng mỗi loại.
• Sắp xếp các điện thoại trong hình theo thứ tự thời gian xuất hiện và nhận xét sự phát triển về công nghệ giữa các phiên bản khác nhau của điện thoại.

Giải rút gọn: 

• Mô tả về từng chiếc điện thoại, cách sử dụng mỗi loại:
  • a. Điện thoại quay số: Muốn chọn bấm số nào thì luồn tay vào đúng khuôn lỗ ứng với số đó trên khuôn, thực hiện động tác quay tới khi nào hết mức thì thôi.
  • b. Điện thoại bàn: Nhấc tai nghe và bấm số trên bàn phím.
  • c. Điện thoại di động: Có thể cầm theo bên người. Khi cần sử dụng, bấm các nút trên bàn phím.
  • d. Điện thoại thông minh: Thực hiện các thao tác trên màn hình cảm ứng.
• Sắp xếp các điện thoại theo thứ tự thời gian xuất hiện: a - b - c -d
• Nhận xét: Càng về sau, điện thoại ngày càng được cải tiến về công nghệ với nhiều tính năng vượt trội.

III. NGHỀ NGHIỆP VÀ HOẠT ĐỘNG THIẾT KẾ

1. Đặc điểm, tính chất chung của nghề nghiệp liên quan tới thiết kế

Khám phá: Hình 17.4 là một sản phẩm của hoạt động thiết kế. Hãy cho biết các sản phẩm đó thuộc nghề nghiệp nào.

Giải rút gọn: 

• a. Kiến trúc sư
• b. Thiết kế và trang trí nội thất
• c. Thiết kế sản phẩm
• d. Thiết kế thời trang

2. Một số nghề nghiệp thiết kế

Khám phá: Nghiên cứu nội dung về một số nghề liên quan tới thiết kế và cho biết đặc điểm công việc, cơ hội làm việc của từng nghề như thế nào?

Giải rút gọn: 

Luyện tập: Hãy đánh giá mức độ phù hợp của bản thân với mỗi nghề liên quan tới thiết kế trong bài học này. Tìm kiếm thông tin về các cơ sở đào tạo các ngành nghề đó.

Giải rút gọn: 

Em phù hợp với ngành nghề kiến trúc sư cảnh quan vì em muốn thiết kế một cảnh quan xanh- sạch- đẹp để bảo vệ sức khỏe con người và môi trường.

Học sinh có thể tìm kiếm thông tin ở đại học kiến trúc, xây dựng,…

Vận dụng

1.  Hãy quan sát và phát hiện một vấn đề kĩ thuật đơn giải quyết trong cuộc sống; đề xuất giải pháp giải quyết vấn đề đó.

Giải rút gọn: 

1. Học sinh có thể tìm hiểu một số cơ sở giáo dục nghề nghiệp, đại học đào tạo các ngành liên quan tới thiết kế kĩ thuật như: Đại học Kiến trúc, Viện dệt may (Đại học Bách Khoa Hà Nội), Đại học Công nghiệp dệt may Hà Nội,...
2.  Một số vấn đề có thể là: sắp xếp vị trí đồ đạc trong nhà, trang trí cho ban công, trang trí góc học tập, lựa chọn bộ bàn ghế sao cho phù hợp với không gian phòng khách…