BÀI 11: PHƯƠNG THỨC CON NGƯỜI KHAI THÁC, SỬ DỤNG VÀ BẢO VỆ THIÊN NHIÊN Ở CHÂU PHI

Khai thác, sử dụng và bảo vệ thiện nhiên ở môi trường xích đạo

Câu 1: Đọc thông tin trong mục và quan sát hình 4 (trang 131), hãy:

- Xác định phạm vi môi trường xích đạo ở châu Phi.

- Trình bày cách thức con người khai thác, bảo vệ thiên nhiên ở môi trường xích đạo.

Giải rút gọn:

- Phạm vi: bồn địa Công-gô và duyên hải phía bắc vịnh Ghi-nê

- Phương thức con người khai thác, sử dụng và bảo vệ:

• Trồng gối vụ, xen canh nhờ nhiệt độ và độ ẩm cao => cây trồng phát triển quanh năm.

• Hình thành các vùng chuyên canh cây công nghiệp theo quy mô lớn => Xuất khẩu, cung cấp nguyên liệu cho nhà máy chế biến.

• Bảo vệ rừng và trồng rừng để giữ tầng mùn không bị rửa trôi.

Khai thác, sử dụng và bảo vệ thiện nhiên ở môi trường nhiệt đới

Câu 2: Đọc thông tin trọng mục 2 và quan sát hình 4 (trang 131), hãy:

- Xác định phạm vi môi trường nhiệt đới ở châu Phi.

- Trình bày cách thức con người khai thác, bảo vệ thiên nhiên ở môi trường nhiệt đới.

Giải rút gọn:

- Phạm vi: gần như trùng với ranh giới đới khí hậu cận xích đạo

- Phương thức con người khai thác, sử dụng và bảo vệ thiên nhiên:

• Ở khu vực khô hạn (vùng xa van ở Nam Xa-ha-ra): làm nương rẫy, chăn nuôi theo hình thức chăn thả.

• Ở khu vực khí hậu nhiệt đới ẩm (Đông Nam Phi): hình thành các vùng trồng cây ăn quả và cây công nghiệp để xuất khẩu.

• Phát triển khai thác và xuất khẩu khoáng sản; phát triển công nghiệp chế biến.

• Cấm xây dựng các công trình thủy lợi, đảm bảo nguồn nước trong mùa khô.

• Thành lập các khu bảo tồn thiên nhiên.

Khai thác, sử dụng và bảo vệ thiện nhiên ở môi trường hoang mạc

Câu 3: Đọc thông tin trong mục 3 và quan sát hình 4 (trang 131), hãy:

- Xác định phạm vi môi trường hoang mạc ở châu Phi.

- Trình bày cách thức con người khai thác, bảo vệ thiên nhiên ở môi trường hoang mạc.

Giải rút gọn:

- Phạm vị: hoạt mạc Xahara và hoang mạc Calahari

- Phương thức con người khai thác, sử dụng và khia thác thiên nhiên

• Trồng một số cây công nghiệp phù hợp trong ốc đảo, chăn nuôi gia súc theo hình thức du mục.

• Dùng sức lạc đà để vận chuyển và buôn bán hàng hóa xuyên hoang mạc. 

• Ứng dụng kĩ thuật khoan sâu để khai thác nguồn tài nguyên trong lòng đất.

• Các nước trong khu vực thực hiện biện pháp chống hoang mạc hóa.

Khai thác, sử dụng và bảo vệ thiện nhiên môi trường cận nhiệt

Câu 1: Đọc thông tin trong mục 4 và quan sát hình 4 (trang 131), hãy:

- Xác định phạm vi môi trường cận nhiệt ở châu Phi.

- Trình bày cách thức con người khai thác thiên nhiên ở môi trường cận nhiệt.

Giải rút gọn:

- Phạm vi:ở phần cực bắc và cực nam châu Phi

- Phương thức con người khai thác, sử dụng và bảo vệ thiên nhiên:

• Trồng các loại cây ăn quả có giá trị xuất khẩu và một số cây lương thực. Cừu là gia súc chính.

• Phát triển khai thác khoáng sản, trung tâm lớn về khai thác dầu, đứng đầu thế giới về khai thác vàng, kim cương.

• Phát triển du lịch.

• Các nước trong khu vực cần chống khô hạn và hoang mạc hóa.

Luyện tập – Vận dụng

Câu 1: Hãy lập bảng so sánh cách thức con người khai thác thiên nhiên ở môi trường xích đạo và môi trường nhiệt đới châu Phi.

Giải rút gọn:

Câu 2: Tìm hiểu về hoang mạc Xa-ha-ra.

Giải rút gọn:

• Sahara là hoang mạc nóng lớn nhất và khắc nghiệt nhất trên thế giới, lớn thứ ba trên thế giới.

• Sahara được bao bọc bởi biển Đại Tây Dương ở rìa phía tây, núi Atlas và biển Địa Trung Hải ở phía bắc, Biển Hồng hải ở phía Tây, Sudan và thung lũng sông Niger ở phía nam.

• Khí hậu: Gió hướng đông bắc thường làm dậy sóng bão cát. Một nửa vùng có lượng mưa ít hơn một inch mỗi năm và nửa còn lại nhận được lượng mưa khoảng 4 inch mỗi năm. 

• Địa hình: là hoang mạc đá

• Sông ngòi: các con sông và dòng chảy của Sahara bất thường và xuất hiện theo mùa. 

• Vùng trung tâm của Sahara rất hiếm thực vật và động vật, chủ yếu là những loại chịu hạn tốt.