VĂN BẢN: PHẠM XUÂN ẨN - TÊN NGƯỜI NHƯ CUỘC ĐỜI

MỤC TIÊU CẦN ĐẠT:

- Hiểu thêm về nghề tình báo: thu thập, phân tích một cách bí mật những thông tin quan trọng có thể ảnh hưởng đến tổ chức hoặc quốc gia. 
- Hiểu thêm về cách sử dụng tri thức ngữ văn để có thêm vốn kiến thức về lịch sử, về đời sống xã hội

PHẦN I: TÁC GIẢ, TÁC PHẨM

1. Tác giả

Nguyễn Thị Ngọc Hải sinh năm 1944, quê ở Hà Nội.

2. Tác phẩm

“Phạm Xuân Ẩn - tên người như cuộc đời” là cuốn sách đầu tiên viết về Thiếu tướng tình báo, Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân Phạm Xuân Ẩn.

PHẦN II: TÌM HIỂU VĂN BẢN

1. Tìm hiểu về cuộc đời hoạt động cách mạng của nhà tình báo Phạm Xuân Ẩn

- Ông đã trải đời mình cùng với lịch sử kháng chiến của Việt Nam, là quân nhân trong ba quân đội khác nhau.

- Sau khi học ở Mỹ về, Phạm Xuân Ẩn hành nghề báo chí, từ làm việc cho Việt Tấn xã dưới thời Ngô Đình Diệm, cho tới làm phóng viên cho các hãng thông tấn của nước ngoài có văn phòng tại Việt Nam như Roi-to, Time, ...

2. Những đánh giá về cuộc đời, con người Phạm Xuân Ẩn

2.1. Đánh giá của các nhà báo nước ngoài

- Pi-tơ Rót-xơ Rên-giơ khuyến khích Phạm Xuân Ẩn viết một cuốn sách về cuộc đời mình vì “Nếu không có câu chuyện của anh, một mảng quan trọng của lịch sử sẽ bị thiếu…”

- Sau khi cả nước và thế giới biết rõ ông là tình báo, vậy mà những nhà báo Mỹ hoạt động cùng thời với ông nay trở lại Việt Nam vẫn tin tưởng và kính trọng ông.

- Có những nhà báo Mỹ là bạn cũ của ông Ẩn, nay đã mất nhưng dặn lại con cái họ hãy tìm đến ông Ẩn khi sang Việt Nam vì sẽ học được nhiều điều ở con người đó.

2.2.  Đánh giá của nhà văn Nguyễn Thị Ngọc Hải 

Nhà văn Nguyễn Thị Ngọc Hải đã đánh giá rất cao và thể hiện sự trân trọng, ngưỡng mộ con người Phạm Xuân Ẩn. Tác giả đã khẳng định: Đó là một nhân cách, một tài năng; Phạm Xuân Ẩn có cuộc đời của nhân vật tiểu thuyết, một người Việt đặc sắc ;...

3. Một vài nét về nghệ thuật xây dựng chân dung nhân vật

- Khắc họa những nét chân dung nhân vật theo các mốc thời gian quan trọng trong cuộc đời (tham gia Vệ quốc đoàn khi 18 tuổi, năm 1957 là sinh viên Việt Nam đầu tiên đến học báo chí ở quận Cam, ... ).

- Đặt nhân vật vào tình huống đặc biệt để lí giải chiều sâu nhân cách con người Phạm Xuân Ẩn (Vì sao sau khi cả nước và thế giới biết rõ ông là tình báo, vậy mà người Mỹ trong giới báo chí hoạt động cùng thời với ông nay trở lại Việt Nam vẫn đem lòng tin tưởng và kính trọng ông?).

- Trích dẫn ý kiến của các nhà báo nước ngoài đánh giá về Phạm Xuân Ẩn khiến chân dung nhân vật hiện lên vừa khách quan vừa đa chiều.

PHẦN III: TỔNG KẾT

- Văn bản “Ba chàng sinh viên”, “Bài hát đồng sáu xu” là tác phẩm trinh thám giải mã bí ẩn của vụ án. “Phạm Xuân Ẩn” - tên người như cuộc đời là văn bản kí giải mã bí ẩn về chân dung một nhà tình báo mà cuộc đời và sự nghiệp của ông được ví như một "huyền thoại".

- Việc giải mã giúp người đương thời và hậu thế hiểu rõ hơn về cuộc đời của những con người đặc biệt, hiểu hơn về lịch sử của dân tộc, những giá trị nhân văn,... Từ đó, sẽ rút ra những bài học có ý nghĩa.