NÓI VÀ NGHE: THẢO LUẬN VỀ MỘT VẤN ĐỀ ĐÁNG QUAN TÂM TRONG ĐỜI SỐNG PHÙ HỢP VỚI LỨA TUỔI (ĐƯỢC GỢI RA TỪ TÁC PHẨM VĂN HỌC)

MỤC TIÊU CẦN ĐẠT:

- Biết trình bày ý kiến về một vấn đề có tính thời sự. 

- Thuyết phục người nghe đồng tình với ý kiến của mình về cách giải quyết vấn đề; từ đó tác động đến nhận thức và hành động của người nghe. 

PHẦN I. MỘT SỐ LƯU Ý KHI THẢO LUẬN VỀ MỘT VẤN ĐỀ CÓ TÍNH THỜI SỰ TRONG ĐỜI SỐNG LỨA TUỔI HỌC SINH

1. Về nội dung

- Lựa chọn đề tài phù hợp (có tính thời sự, có ý nghĩa thiết thực, liên quan đến đời sống của lứa tuổi học sinh).

- Thể hiện được ý kiến, quan điểm của người nói về vấn để.

- Đưa ra lí lẽ, bằng chứng để làm sáng tỏ ý kiến, thuyết phục người nghe đồng tình.

- Đưa ra hướng giải quyết hợp lí cho vấn đề.

- Nêu được ý nghĩa của việc bàn luận về vấn đề.

2. Về cách trình bày

- Nói to, rõ ràng, mạch lạc.

- Sử dụng các yếu tố phi ngôn ngữ (điệu bộ, cử chỉ, nét mặt, ánh mắt, ... ), các phương tiện hỗ trợ (tranh ảnh, video clip, ... ) phù hợp.

PHẦN II. THỰC HÀNH NÓI

1. Trước khi nói

- Tìm đề tài từ thực tế đời sống của lứa tuổi học sinh, từ trải nghiệm cá nhân.

- Chuẩn bị nội dung bài nói bằng cách trả lời một số câu hỏi như:

+ Lí do lựa chọn vấn đề để trình bày là gì?

+ Có thể dùng những lí lẽ, bằng chứng nào để thuyết phục người nghe đồng tình với ý kiến của mình về vấn đề được bàn luận?

+ Cần đưa ra những hướng giải quyết nào?

+ Việc bàn luận về vấn đề có ý nghĩa gì?

2. Trình bày bài nói. 

- Mở đầu: giới thiệu vấn đề.

- Triển khai:

+ Trình bày ý kiến về vấn đề. Chú ý sử dụng các lí lẽ và bằng chứng làm cơ sở cho ý kiến của mình. 

+ Nêu giải pháp khả thi để giải quyết vấn đề

+ Sử dụng ngôn ngữ cơ thể và điều chỉnh ngữ điệu nói cho phù hợp với nội dung trình bày. 

- Kết thúc: khẳng định ý nghĩa của việc bàn luận về vấn đề. 

3. Sau khi nói

- Người nói và người nghe cùng trao đổi về bài nói:

+ Người nói: tiếp thu và phản hồi ý kiến của người nghe với thái độ lịch sự và tinh thần cầu thị.

+ Người nghe: trao đổi về bài nói với tinh thần xây dựng và tôn trọng. 

* Có thể tham khảo bài mẫu dưới đây:

Trong những năm gần đây, bạo lực học đường đã trở thành một vấn đề nghiêm trọng và đáng lo ngại trong xã hội hiện nay. Không chỉ gây ra những tổn thương về thân thể và tinh thần cho các nạn nhân, mà còn gây ảnh hưởng tiêu cực đến quá trình học tập và sự phát triển của các em. Chính vì vậy, việc ngăn chặn và chấm dứt bạo lực học đường là một nhiệm vụ cấp bách mà chúng ta cần phải hành động ngay từ bây giờ.

Trước hết, chúng ta cần nhận thức sâu sắc về nguyên nhân và hậu quả của bạo lực học đường. Bạo lực không chỉ là hành vi cá nhân của những người tham gia, mà còn là kết quả của một loạt yếu tố như stress, áp lực từ gia đình và xã hội, cũng như thiếu hiểu biết và kỹ năng giải quyết xung đột. Việc hiểu rõ nguyên nhân này sẽ giúp chúng ta phát triển các biện pháp phòng ngừa và giải quyết vấn đề một cách toàn diện.

Thứ hai, chúng ta cần tạo ra một môi trường học tập an toàn và tôn trọng. Trường học không chỉ là nơi để học kiến thức mà còn là nơi để xây dựng các giá trị nhân văn và xã hội. Việc tạo ra các chương trình giáo dục về tôn trọng, đồng cảm và giải quyết xung đột có thể giúp học sinh hiểu và trân trọng sự khác biệt, từ đó giảm thiểu sự xung đột và bạo lực trong trường học.

Thứ ba, việc hợp tác giữa các bên liên quan là rất quan trọng trong việc ngăn chặn bạo lực học đường. Gia đình, trường học, cộng đồng và chính phủ cần phối hợp hành động để tạo ra các chính sách và biện pháp cụ thể nhằm ngăn chặn và xử lý các trường hợp bạo lực học đường một cách hiệu quả nhất.

Cuối cùng, việc tạo ra một văn hóa trường học tích cực và hỗ trợ cũng là chìa khóa để giải quyết vấn đề này. Việc khuyến khích sự tham gia của tất cả các thành viên trong cộng đồng trường học, từ học sinh đến giáo viên và nhân viên, trong việc xây dựng và duy trì một môi trường học tập an toàn và tôn trọng sẽ giúp tạo ra sự đoàn kết và giảm bớt sự xung đột.

Tóm lại, bạo lực học đường là một vấn đề cần phải được xử lý một cách mạnh mẽ và toàn diện. Chúng ta cần phải hành động ngay từ bây giờ, thông qua việc hiểu rõ nguyên nhân và hậu quả, tạo ra môi trường học tập an toàn và tôn trọng, hợp tác giữa các bên liên quan và xây dựng một văn hóa trường học tích cực. Chỉ khi chúng ta làm được điều này, chúng ta mới có thể đảm bảo một môi trường học tập lành mạnh và phát triển cho tất cả các em học sinh.