BÀI 10. TRIỀU TRẦN XÂY DỰNG ĐẤT NƯỚC VÀ KHÁNG CHIẾN CHỐNG QUÂN MÔNG – NGUYÊN XÂM LƯỢC

I - MỤC TIÊU BÀI HỌC

• Sưu tầm và giới thiệu được một số tư liệu lịch sử (câu chuyện, văn bản, tranh ảnh....) liên quan đến Triều Trần và cuộc kháng chiến chống Mông - Nguyên.
• Trình bày được những nét chính về lịch sử Việt Nam thời nhà Trần thông qua các câu chuyện về một số nhân vật lịch sử (ví dụ: Trần Nhân Tông, Trần Quốc Tuấn, Phạm Ngũ Lão, Trần Quốc Toản, Yết Kiêu, Dã Tượng, Nguyễn Hiền, Mạc Đĩnh Chi, Chu Văn An,...).
• Kể lại được chiến thắng Bạch Đằng có sử dụng tư liệu lịch sử (lược đồ, tranh ảnh, câu chuyện về Trần Quốc Tuấn đánh giặc trên sông Bạch Đằng,...).

II - NHỮNG KIẾN THỨC CẦN GHI NHỚ

1. Triều Trần và công cuộc xây dựng đất nước

- Bộ máy nhà nước được tổ chức chặt chẽ.

- Quân đội được tổ chức quy củ, chặt chẽ, nhiều tướng giỏi đã có công lớn trong kháng chiến chống ngoại xâm.

- Giáo dục, khoa cử được chú trọng, trường học được mở ở nhiều địa phương, đào tạo được nhiều nhân tài cho đất nước.

2. Cuộc kháng chiến chống quân xâm lược Mông – Nguyên

- Thời Trần, quân Mông – Nguyên ba lần xâm lược Đại Việt vào các năm 1258, 1285, 1287 – 1288. Triều đình cùng quân dân nhà - Trần đã chủ động bàn kế sách đánh giặc và tích cực chuẩn bị kháng chiến.

- Với tinh thần quyết tâm tiêu diệt giặc, quân dân nhà Trần đã đánh bại quân Mông – Nguyên bằng các chiến thắng quan trọng như Đông Bộ Đầu, Chương Dương (Hà Nội), Tây Kết, Hàm Tử (Hưng Yên),... và đặc biệt là chiến thắng Bạch Đằng.