CHƯƠNG 1: THẾ GIỚI TỪ NĂM 1918 ĐẾN NĂM 1945

BÀI 1: NƯỚC NGA VÀ LIÊN XÔ TỪ NĂM 1918 ĐẾN NĂM 1945

I. Mục tiêu bài học 

- Nêu được những nét chính về nước Nga trước khi Liên Xô được thành lập.

- Trình bày được những thành tựu và chỉ ra được hạn chế của công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội ở Liên Xô. 

II. Bài học

1. Tình hình nước Nga Xô viết trước khi Liên Xô thành lập (1918 - 1922)

a. Những khó khăn về kinh tế

- Thực trạng: nông nghiệp, công nghiệp bị tàn phá, thương mại bế tắc.

- Nguyên nhân: 

+ Nước Nga tham gia Chiến tranh thế giới thứ nhất

+ Nội chiến xảy ra

+ Sự can thiệp của các nước đế quốc.

b. Chính sách cộng sản thời chiến

- Lí do: đảm bảo nguồn lương thực cho Hồng quân.

- Nội dung: 

+ Nhà nước kiểm soát toàn bộ nền công nghiệp

+ Trưng thu lương thực thừa

+ Thi hành chế độ lao động bắt buộc.

c. Chính sách kinh tế mới (3/1921)

- Lí do: nội chiến chấm dứt,  phải thay đổi chính sách kinh tế.

- Nội dung:

+ Nông nghiệp:  bỏ chế độ trưng thu lương thực thừa ...

+ Công nghiệp: chính phủ kiểm soát các ngành công nghiệp chính ;...

+ Thương nghiệp: tư nhân được tự do buôn bán, …

d. Liên bang Xô - Viết thành lập

- Tên đầy đủ: Liên bang Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Xô viết.

- Thành viên: Nga, Bê-lô-rút-xi-a, U-crai-na và các nước Cộng hoà Ngoại Cáp-ca-dơ.

2. Liên Xô từ năm 1922 - 1945

- Công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội ở Liên Xô đặt trọng tâm vào công nghiệp hoá xã hội chủ nghĩa, chú trọng vào công nghiệp nặng, nhằm đưa Liên Xô trở thành một cường quốc công nghiệp xã hội chủ nghĩa.

- Công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội của Liên Xô được thực hiện thông qua các kế hoạch 5 năm do Xta-lin lãnh đạo 

- Thành tựu quan trọng nhất: Liên Xô trở thành cường quốc công nghiệp đứng đầu châu Âu nhưng quá trình này cũng tồn tại một số sai lầm.