II. DẠNG 2 – ĐỀ KIỂM TRA TỰ LUẬN

ĐỀ 1

Câu 1 (6 điểm). Làm thế nào để xác định độ dốc ở trên bản đồ địa hình?

Câu 2 (4 điểm). Để xác định được hướng bắc cần căn cứ vào những yếu tố nào?

GỢI Ý ĐÁP ÁN:

Câu 1 (6 điểm).

- Với những khoảng cao đều giữa các đường bình độ trên bản đồ như nhau, khoảng cách giữa hai đường binh độ càng nhỏ thì độ nghiêng của sườn càng lớn và ngược lại. Góc nghiêng của sườn (a) là góc đứng hợp bởi đường sườn và mặt phẳng nằm ngang, có thể tính bằng công thức: tg a = h d.

- Trong đó: h là khoảng cao đều của các đường bình độ có thể tính được bằng cách tính hiệu của hai đường bình độ; d là khoảng cách giữa hai đường bình độ có thể đo được trên bản đồ, và căn cứ vào tỉ lệ bản đồ mà tính được khoảng cách thực địa.

- Sau khi tìm được đem tra ở bảng đối số (logarit), sẽ tìm được độ dốc cần tìm. Ngoài ra, có thể tính độ dốc trên bản đồ địa hình bằng thước đo độ dốc.

Câu 2 (4 điểm).

Trên bề mặt quả Địa Cầu, cực Bắc và cực Nam là nơi hội tụ của các đường kinh tuyến. Nếu quy ước phần giữa bản đồ là trung tâm, thì đầu trên của kinh tuyến chỉ hướng bắc, đầu dưới chỉ hướng nam. Ngoài ra, có thể dựa vào mũi tên chỉ hướng bắc có ở trên tờ bản đồ để xác định hướng bắc của bản đồ

ĐỀ 2

Câu 1 (6 điểm). GPS và bản đồ số có ứng dụng như thế nào đến các lĩnh vực trong thực tế?

Câu 2 (4 điểm). Vì sao hướng trên của tờ bản đồ không phải lúc nào cũng là hướng bắc?

GỢI Ý ĐÁP ÁN:

Câu 1 (6 điểm).

- Giao thông: xác định vị trí phương tiện, quản lí điểm đi điểm đến, tốc độ của phương tiện; tính giá cước vận tải, theo dõi tuyến đường và điều phối đội xe nhằm tối đa hóa hiệu quả hoạt động,…

- Nông nghiệp: Tích hợp GPS vào công cụ làm nông nghiệp có thể theo dõi mùa vụ, thời gian thu hoạch,…

- Môi trường: giám sát Trái Đất, theo dõi quỹ đạo của bão, quản lí động vật hoang dã, thực vật quý hiếm;…

- Du lịch: Định hướng khi bị lạc hoặc tìm kiếm các dịch vụ tiện ích ở một địa phương mới của người đi du lịch,…

- Đời sống: GPS được ứng dụng trong các hoạt động thể thao như đạp xe, đi bộ đường dài, dù lượn,…; tích hợp các thiết bị mang trên người trẻ em hoặc người mắc các bệnh về thần kinh để theo dõi và đảm bảo an toàn,…

Câu 2 (4 điểm).

- Không phải lúc nào cứ hướng phía trên của tờ bản đồ cũng đều là hướng bắc (mặc dù có nhiều bản đồ, hướng bắc trùng với hướng phía trên của tờ bản đồ). Để xác định hướng bắc của tờ bản đồ, phải dựa vào các đường kinh tuyến