BÀI 14: SỰ PHÁT TRIỂN CỦA KHOA HỌC, KĨ THUẬT, VĂN HỌC, 

NGHỆ THUẬT TRONG CÁC THẾ KỈ XVIII- XIX

1. THÀNH TỰU CHỦ YẾU VỀ KHOA HỌC VÀ KĨ THUẬT.

CH1: Dựa vào sơ đồ 14.1 (SGK trang 61) và khai thác thông tin trong bài, em hãy mô tả một số thành tựu tiêu biếu của khoa học - kĩ thuật trong các thế kỉ XVIII - XIX. 

Giải nhanh:

Những thành tựu tiêu biểu về khoa học: Thuyết vạn vật hấp dẫn; Định luật bảo toàn và chuyển hóa năng lượng, Thuyết tiến hóa 

Những thành tựu chủ yếu về kĩ thuật trong thế kỉ XIX:

• Công nghiệp: cải tiến kĩ thuật luyện kim, tìm ra nhiều nguồn nguyên liệu, nhiên liệu mới, chế tạo máy công cụ,...
• Ngành giao thông vận tải có những tiến bộ vượt bậc.
• Nông nghiệp: có nhiều tiến bộ về kĩ thuật và phương pháp canh tác. 

CH2: Hãy lựa chọn hai phát minh mà em cho rằng có tác động mạnh mẽ đến đời sống và nhận thức của con người trong thế kỉ XVIII - XIX. Phân tích sự tác động đó.

Giải nhanh:

Theo em, hai thành tựu có tác động mạnh mẽ đến đời sống và nhận thức của con người trong thế kỉ XVIII - XIX là Thuyết tiến hóa của Đác-uyn và học thuyết chủ nghĩa xã hội khoa học của C.Mác và Ph.Ăng-ghen:

- Thuyết tiến hóa của Đác-uyn đã đưa ra những quan điểm hoàn toàn mới, khác với niềm tin phổ biến về nguồn gốc của con người và tạo vật trong xã hội lúc bấy giờ, mang đến những hiểu biết sâu sắc về thế giới tự nhiên và xã hội loài người.

- Học thuyết chủ nghĩa xã hội khoa học của C.Mác và Ph.Ăng-ghen ra đời giúp thay đổi quan điểm, nhận thức của con người về thế giới xung quanh, quy định cách nhìn nhận, đánh giá về một sự vật, hiện tượng cụ thể. 

2. THÀNH TỰU VỀ VĂN HỌC VÀ NGHỆ THUẬT.

CH1: Trình bày một số thành tựu tiêu biếu về văn học và nghệ thuật trong các thế kỉ XVII — XIX. Những tác phẩm văn học, nghệ thuật có ảnh hưởng như thế nào đến xã hội? 

Giải nhanh:

Văn học: Phát triển rực rỡ với sự xuất hiện nhiều nhà văn, nhà thơ lớn. Các tác phẩm của họ đã phản ánh khá đầy đủ, toàn diện hiện thực xã hội, đặt nền móng cho văn học hiện đại. 

Nghệ thuật: phát triển theo nhiều thể loại, phản ánh cuộc sống chứa chan tình nhân ái, ca ngợi cuộc đấu tranh cho tự do.

Sự phát triển của văn học, nghệ thuật đã góp phần lên án và vạch trần những tệ nạn, bất công trong xã hội đương thời; thức tỉnh, khích lệ người dân nhất là người lao động nghèo khổ đấu tranh cho cuộc sống tự do, hạnh phúc.

CH2: Quan sát hình 14.3 (SGK trang 63), theo em, những chi tiết nào trong bức tranh có tác động đến xã hội đương thời? Tại sao?

Giải nhanh:

Bức tranh mô tả hình ảnh một nữ thợ giặt trong thời đại công nghiệp. Tác phẩm đã phản ánh hiện thực lao động của phụ nữ vào thế kỉ XIX, tác động sâu sắc đến xã hội đương thời. 

LUYỆN TẬP- VẬN DỤNG

CH1: Hoàn thành bảng thống kê một số thành tựu tiêu biểu về khoa học, kĩ thuật, văn học và nghệ thuật trong các thế kỉ XVIII - XIX theo mẫu dưới đây:

Giải nhanh:

CH2: Các thành tựu nào của khoa học, kĩ thuật trong các thế kỉ XVIII-XIX vẫn còn để lại dấu ấn trong đời sống hiện tại?

Giải nhanh:

- Thuyết vạn vật hấp dẫn của Niu-tơn.

- Định luật bảo toàn vật chất và năng lượng của Lô-mô-nô-xốp.

- Thuyết tiến hóa và di truyền của Đác-uyn.