BÀI 1. VỊ TRÍ ĐỊA LÍ VÀ PHẠM VI LÃNH THỔ VIỆT NAM

MỞ ĐẦU

Câu hỏi: Vị trí địa lí, phạm vi lãnh thổ là nhân tố góp phần vào việc hình thành các đặc điểm tự nhiên của mỗi quốc gia. Điều này được thể hiện rất rõ ở nước ta. Vậy vị trí địa lí và phạm vi lãnh thổ của nước ta có đặc điểm gì? Vị trí và phạm vi lãnh thổ có ảnh hưởng như thế nào tới sự hình thành đặc điểm tự nhiên của Việt Nam? Chúng ta sẽ cùng tìm hiểu trong bài học này nhé!

Giải nhanh:

- Vị trí địa lí: Nằm trên bán đảo Đông Dương; Nằm trong nhiệt đới bán cầu Bắc

- Phạm vi lãnh thổ bao gồm vùng đất, vùng biển và vùng trời.

- Ảnh hưởng: Khí hậu; Sinh vật; Khoáng sản

I. VỊ TRÍ ĐỊA LÍ VÀ PHẠM VI LÃNH THỔ VIỆT NAM

1. Đặc điểm vị trí địa lí

Câu hỏi: Đọc thông tin, quan sát Bản đồ hành chính Việt Nam và hình 1.1, hãy:

- Xác định các điểm cực phần đất liền của nước ta.

- Trình bày đặc điểm vị trí địa lí của nước ta.

Giải nhanh:

- Xác định các điểm cực.

• Điểm cực Bắc tại xã Lũng Cú, huyện Đồng Văn, tỉnh Hà Giang
• Điểm cực Nam tại xã Đất Mũi, huyện Ngọc Hiển, tỉnh Cà Mau

- Đặc điểm của vị trí địa lí của nước ta:

+ Vị trí địa lí và phạm vi lãnh thổ: Nằm trên bán đảo Đông Dương

+ Vị trí địa lí của nước ta có các đặc điểm nổi bật:

• Nằm trong vùng nhiệt đới bán cầu Bắc
• Nằm trên đường di lưu và di cư của nhiều sinh vật 
• Nằm trong khu vực chịu ảnh hưởng mạnh của biến đổi khí hậu.

2. Phạm vi lãnh thổ

Câu hỏi: Đọc thông tin, quan sát Bản đồ hành chính Việt Nam và hình 1.2, hãy:

- Cho biết lãnh thổ thống nhất và toàn vẹn của nước ta bao gồm những bộ phận nào.

- Kể tên một số đảo và quần đảo của nước ta.

Giải nhanh:

Lãnh thổ Việt Nam thống nhất và toàn vẹn, bao gồm ba bộ phận: vùng đất, vùng biển và vùng trời.

Kể tên một số đảo và quần đảo:

- Quần đảo: Quần đảo Hoàng Sa (Đà Nẵng); quần đảo Trường Sa (Khánh Hòa);...

- Đảo: đảo Phú Quý; đảo Cát Bà; đảo Lí Sơn; đảo Cồn Cỏ; đảo Bạch Long Vĩ,…

II. ẢNH HƯỞNG CỦA VỊ TRÍ ĐỊA LÍ VÀ PHẠM VI LÃNH THỔ ĐỐI VỚI SỰ HÌNH THÀNH ĐẶC ĐIỂM ĐỊA LÍ TỰ NHIÊN VIỆT NAM

Câu hỏi: Đọc thông tin và quan sát hình 1.3, hãy phân tích ảnh hưởng của vị trí địa lí và phạm vi lãnh thổ đối với sự hình thành các đặc điểm tự nhiên của nước ta.

Giải nhanh:

- Đối với khí hậu: Tính chất nhiệt đới ẩm gió mùa

- Đối với sinh vật: rất phong phú, đa dạng.

- Đối với khoáng sản nguồn tài nguyên khoáng sản đa dạng

LUYỆN TẬP

Câu hỏi: Hãy vẽ sơ đồ thể hiện các bộ phận hợp thành lãnh thổ Việt Nam.

Giải nhanh:

VẬN DỤNG

Câu hỏi: Hãy tìm hiểu những thuận lợi của một quốc gia có biển.

Giải nhanh:

+ Biển nước ta rất giàu hải sản, có nhiều vũng, vịnh, tạo điều kiện cho nước ta phát triển ngành đánh bắt và nuôi trồng hải sản

+ Cảnh quan ven bờ tạo điều kiện phát triển du lịch. 

+ Các khoáng sản như dầu khí, titan, cát trắng cung cấp nguyên liệu và vật liệu.