BÀI 5 - ỨNG XỬ TRÊN MẠNG

1. GIAO TIẾP, ỨNG XỬ CÓ VĂN HÓA QUA MẠNG

Hoạt động 1: Ngôn ngữ giao tiếp qua mạng

Câu 1: Em biết những phương thức giao tiếp qua mạng nào? Em đã từng sử dụng những phương thức nào?

Đáp án chuẩn:

Gửi và nhận thư điện tử, gửi và nhận tin nhắn, nói chuyện trực tuyến thông qua các ứng dụng, trên các diễn đàn, trên mạng xã hội,…

Câu 2: Theo em những đặc điểm khác nhau giữa giao tiếp gặp gỡ trực tiếp và giao tiếp qua mạng là gì?

Đáp án chuẩn:

Giao tiếp qua mạng:

- Bạn có thể giao tiếp với mọi người từ các quốc gia khác nhau;

- Bạn có thể làm quen với những người quen mới.

Giao tiếp trực tiếp: Là hình thức giao tiếp mà các bên gặp gỡ trong thực tế và dùng ngôn ngữ, lời nói làm phương tiện chính để nói chuyện với nhau. 

Câu 3: Tại sao có những bạn khi giao tiếp qua mạng lại thiếu văn minh hơn so với khi giao tiếp trực tiếp?

Đáp án chuẩn:

Trong suy nghĩ của nhiều bạn mạng xã hội là thế giới ảo, ẩn danh. Chính vì vậy các bạn dễ dãi trong cách ứng xử giao tiếp với nhau.

Hoạt động 2: Nên hay không nên?

Câu 1: Em hãy cùng các bạn thảo luận những điều các em nghĩ là nên và không nên làm khi giao tiếp qua mạng rồi sắp xếp vào 2 nhóm tương ứng. Các em có thể sử dụng những gợi ý sau:

a) Tôn trọng mọi người khi giao tiếp qua mạng.

b) Giấu bố mẹ, thầy cô vấn đề khiến em căng thẳng, sợ hãi khi sử dụng mạng.

c) Sử dụng ngôn ngữ, hình ảnh, biểu tượng,… văn minh, lịch sự.

d) Bảo vệ tài khoản các nhân trên mạng (ví dụ thư điện tử) của mình.

e) Nói bậy, nói xấu người khác, sử dụng tiếng lóng, hình ảnh không lành mạnh.

f) Tìm sự hỗ trợ của bố mẹ, thầy cô, người tư vấn khi bị bắt nạt trên mạng.

g) Đưa thông tin, hình ảnh cá nhân của người khác lên mạng khi chưa được họ cho phép.

h) Dành quá nhiều thới gian truy cập mạng, ảnh hưởng tới học tập và sinh hoạt của bản thân.

i) Tự chủ bản thân để sử dụng mạng hợp lí

j) Đọc thông tin trong hộp thư điện tử của người khác.

Đáp án chuẩn:

- Nên: a, c, d, f, i.

- Không nên: b, e, g, h, j.

Câu hỏi 

Câu 1: Cách tốt nhất em nên làm khi bị ai đó bắt nạt trên mạng là gì?

A. Nói lời xúc phạm người đó.

B. Cố gắng quên đi và tiếp tục chịu đựng.

C. Nhờ bố mẹ, thầy cô giúp đỡ, tư vấn.

D. Đe dọa người bắt nạt mình.

Đáp án chuẩn:

Đáp án C.

Câu 2: Là một người ứng xử có văn hóa khi tham gia giao tiếp qua mạng, em sẽ có những hành động cụ thể nào?

Đáp án chuẩn:

- Tôn trọng mọi người.

- Bảo vệ tài khoản cá nhân trên mạng  của mình.

- Tìm sự hỗ trợ của bố mẹ, thầy cô, người tư vấn khi bị bắt nạt trên mạng.

2. LÀM GÌ KHI GẶP THÔNG TIN CÓ NỘI DUNG XẤU TRÊN MẠNG

Hoạt động 3: Xử lí tình huống khi đang truy cập mạng

Câu 1: Khi em đang truy cập mạng, máy tính thỉnh thoảng lại hiện lên những trang web có nội dung bạo lực, nội dung không phù hợp với lứa tuổi của em, em sẽ làm gì?

Đáp án chuẩn:

Đóng ngay trang web đó và sử dụng phần mềm chặn truy cập trang web xấu.

Câu 2: Những cách ứng xử nào sau đây là hợp lí khi truy cập một trang web có nội dung xấu?

A. Tiếp tục truy cập trang web đó.

B. Đóng ngay trang web đó.

C. Đề nghị bố mẹ, thầy cô hoặc người có trách nhiệm ngăn chặn truy cập trang web đó.

D. Gửi trang web đó cho bạn bè xem.

Đáp án chuẩn:

Đáp án B và C.

3. TÁC HẠI VÀ CÁCH PHÒNG CHỐNG BỆNH NGHIỆN INTERNET

Hoạt động 4: Nghiện internet - Biểu hiện và tác hại

Câu 1: Trung bình một ngày em sử dụng máy tính bao nhiêu giờ?

Đáp án chuẩn:

1,5 giờ.

Câu 2: Em có chơi trò chơi điện tử và sử dụng mạng xã hội không? Nếu có thì khoảng bao nhiêu giờ một tuần?

Đáp án chuẩn:

Em có sử dụng trò chơi điện tử và sử dụng mạng xã hội khoảng 3 giờ/1 tuần.

Câu 3: Theo em các biểu hiện và tác hại của bệnh nghiện internet là gì?

Đáp án chuẩn:

- Bỏ bê việc học hành, hay thức khuya.

- Thích dành thời gian trên mạng hơn là với gia đình, bạn bè.

- Mất hứng thú với những hoạt động thú vị trước đây.

Câu hỏi 

Câu 1: Em có các biểu hiện nào trong các hành vi sau đây?

a) Bỏ bê việc học hành để lên mạng

b) Hay thức khuya để sử dụng mạng

c) Thấy tức giận, cáu kỉnh khi không được sử dụng máy tính

d) Nói dối khi có người hỏi về thời gian truy cập mạng

e) Thích dành thời gian trên mạng hơn là với gia đình, bạn bè

f) Mất hứng thú với những hoạt động thú vị trước đây, khi em chưa sử dụng mạng.

Đáp án chuẩn:

Em không có các biểu hiện trên.

Hoạt động 5: Hồi sinh cây

Câu 1: Người bị bệnh nghiện Internet có thể được ví như một cái cây có nguy cơ úa tàn. Em hãy cùng các bạn trong nhóm của mình vẽ một cây tương tự như hình bên lên một tờ giấy to để tạo một tấm áp phích bằng cách vẽ thêm lá, hoa cho cây và ghi trên đó những điều nên làm để phòng tránh nghiện Internet, giúp cây xanh tươi trở lại.

Đáp án chuẩn:

Các em tham khảo hình vẽ bên dưới:

LUYỆN TẬP

Câu 1: Khi giao tiếp qua mạng, những điều nào sau đây nên tránh?

A. Tôn trọng người đang giao tiếp với mình.

B. Nói bất cứ điều gì xuất hiện trong đầu

C. Kết bạn với những người không quen biết.

D. Bảo vệ thông tin cá nhân của mình.

E. Truy cập bất cứ liên kết nào nhận được.

Đáp án chuẩn:

Đáp án B, E.

Câu 2: Theo em, hai hoạt động trên mạng nào sau đây dễ gây bệnh nghiện internet nhất?

A. Chơi trò chơi trực tuyến B. Đọc tin tức

C. Sử dụng mạng xã hội D. Học tập trực tuyến.

E. Trao đổi thông tin qua thư điện tử.

Đáp án chuẩn:

Đáp án A và C.

VẬN DỤNG

Câu 1: Em hãy cùng một nhóm bạn của mình tạo ra một sản phẩmm (áp phích, đoạn kịch ngắn, sơ đồ tư duy, bài trình chiếu, …) về chủ đề Ứng xử trên mạng để trình bày với các bạn trong lớp.

Đáp án chuẩn:

Gợi ý: Sơ đồ tư duy chủ đề “Ứng xử trên mạng”

Câu 2: Nếu một trong những người bạn của em có biểu hiện nghiện trò chơi trực tuyến. Em sẽ làm gì để giúp bạn?

Đáp án chuẩn:

Em sẽ báo với ba mẹ bạn và cùng với ba mẹ bạn giúp đỡ bạn giảm dần thời gian tiếp xúc với mạng internet.