CHỦ ĐỀ 3: MỘT SỐ NỀN VĂN MINH THẾ GIỚI THỜI CỔ - TRUNG ĐẠI

BÀI 5: MỘT SỐ NỀN VĂN MINH PHƯƠNG TÂY THỜI CỔ - TRUNG ĐẠI

MỞ ĐẦU

Vậy các nền văn minh Hy Lạp – La Mã thời cổ đại, văn minh thời Phục hưng đạt được những thành tựu tiêu biểu nào? Những thành tựu đó có ý nghĩa như thế nào?

Đáp án chuẩn:

Thành tựu văn minh Hy Lạp – La Mã cổ đại:

• Lịch pháp học

• Chữ viết

• Văn học

• Sử học.

• Khoa học tự nhiên: định lý Pi-ta-go.

• Y học

• Điêu khắc

• Kiến trúc

• Thần thoại: Các vị thần Hy Lạp và La Mã có sự tương đồng.

• Kịch: Hai loại bi kịch và hài kịch với nhiều nhà soạn kịch nổi tiếng.

Thành tựu văn minh thời Phục hưng:

• Văn học: Thơ, kịch, tiểu thuyết phát triển mạnh mẽ.

• Kịch: W. Sếchpia viết 36 vở kịch nổi tiếng.

• Hội họa, điêu khắc: Lêôna đơ Vanhxi với tác phẩm như Bữa tiệc cuối cùng.

• Khoa học tự nhiên: N. Côpecnic phát hiện Trái Đất quay quanh Mặt Trời.

• Triết học: F. Baicơn khởi xướng triết học duy vật.

Ý nghĩa các thành tựu:

• Chữ viết La-tinh làm nền tảng cho hệ chữ hiện nay.

• Triết học phương Tây hình thành từ các thành tựu cổ đại.

• Thiên Chúa giáo lan tỏa mạnh mẽ.

• Quan sát thiên văn và tính lịch có ý nghĩa quan trọng.

• Kiến thức khoa học Hy Lạp và La Mã là nền tảng khoa học hiện đại.

• Nghệ thuật và kiến trúc đạt trình độ cao, thể hiện tinh thần dân tộc.

KIẾN THỨC MỚI

Câu 1: Đọc thông tin và quan sát các hình từ 1 đến 5:

Nêu những thành tựu tiêu biểu của nền văn minh Hy Lạp – La Mã thời cổ đại. Những thành tựu đó có ý nghĩa như thế nào?

Giới thiệu một thành tựu tiêu biểu của nền văn minh Hy Lạp – La Mã cổ đại

Đáp án chuẩn:

Hình 1: Chữ La-tinh trên Khải hoàn môn Công-xtăng-tin ở La Mã cổ đại

Hình 2: Tượng Ác-si-mét

Hình 3: Đền Pác-tê-nông

Hình 4: Tượng lực sĩ ném đĩa

Hình 5: Biểu tượng của Đại hội thể thao Ô-lim-píc

Giới thiệu về tượng lực sĩ ném đĩa:

Tượng lực sĩ ném đĩa là bức tượng kinh điển của Hy Lạp cổ đại, khắc họa vận động viên trong tư thế ném đĩa với dáng vẻ hoàn hảo. Tỉ lệ cơ bắp cân đối và biểu hiện tập trung tạo ấn tượng như mũi tên căng trên dây cung trước khi thả ra.

Câu 2: Dựa vào thông tin, tư liệu và các hình trong mục 2, nêu thành tựu tiêu biểu và ý nghĩa của văn minh thời Phục hưng

Đáp án chuẩn:

• Văn học Phục hưng: Ba thể loại thơ, kịch, tiểu thuyết đều có thành tựu quan trọng. 

• Hội họa, điêu khắc: Lêôna đơ Vanhxi để lại nhiều tác phẩm nổi tiếng như Bữa tiệc cuối cùng và Nàng Giôcôngđơ. 

• Khoa học tự nhiên: N. Côpecnic phát hiện Trái đất quay quanh Mặt trời, trái ngược với thuyết trung tâm Trái đất.

• Triết học: F. Baicơn mở đầu triết học duy vật, phê phán triết học duy tâm.

Ý nghĩa thành tựu:

• Chữ viết La-tinh là nền tảng chữ viết hiện nay.

• Triết học phương Tây hình thành từ các thành tựu cổ đại.

• Thiên Chúa giáo lan tỏa mạnh mẽ.

• Quan sát thiên văn và tính lịch có ý nghĩa quan trọng.

• Kiến thức khoa học Hy Lạp và La Mã là nền tảng khoa học hiện đại.

• Nghệ thuật và kiến trúc đạt trình độ cao, thể hiện tinh thần dân tộc.

VẬN DỤNG

Câu 1: Đóng vai hướng dẫn viên du lịch, giới thiệu một thành tựu của văn minh Hy Lạp – La Mã (hoặc văn minh thời Phục hưng)

Đáp án chuẩn:

Trong thời kỳ La Mã Cổ đại từ năm 27 TCN đến 476 SCN, Roma đã trải qua một thời kỳ thịnh vượng với nhiều thành tựu về kiến trúc và xây dựng. Người La Mã thực dụng, ưa thích sự đồ sộ, xây dựng những công trình lớn đáp ứng nhiều chức năng. Đấu trường Colisée, khởi công năm 72 SCN, là một biểu tượng của nền văn minh La Mã. Người La Mã rất thích xem đấu mãnh thú và đua xe ngựa. Đấu trường này có sức chứa 50.000 người, với khán đài hình elíp nâng cao dần lên. Nó có 80 lối thoát, hệ thống kết cấu hoàn thiện với tường cột và vòm cuốn đá. Mặc dù ngày nay không còn nguyên vẹn, đấu trường Colisée vẫn giữ vị trí và ý nghĩa quan trọng đối với Roma.

Câu 2: Tại sao nói văn minh thời phục hưng đã sản sinh ra “những người khổng lồ”?

Đáp án chuẩn:

Vì: Quan điểm con người thời kỳ Phục hưng chính là hướng tới sự toàn diện, có thể nói những con người ở thời kỳ này cố gắng phát triển toàn diện trên mọi lĩnh vực.