CHỦ ĐỀ 6: MỘT SỐ NỀN VĂN MINH TRÊN ĐẤT NƯỚC VIỆT NAM (TRƯỚC NĂM 1858)

BÀI 12: CƠ SỞ HÌNH THÀNH VÀ QUÁ TRÌNH PHÁT TRIỂN CỦA VĂN MINH ĐẠI VIỆT

KIẾN THỨC MỚI

Câu 1: Đọc thông tin, giải thích khái niệm văn minh Đại Việt

Đáp án chuẩn:

Văn minh Đại Việt ra đời từ thời Ngô Vương Quyền (938) khi độc lập tự chủ. Phát triển qua các triều đại phong kiến. Tên nước thay đổi: Đinh-Tiền Lê là Đại Cồ Việt, Lý (từ 1054) là Đại Việt, nhà Hồ là Đại Ngu.

Câu 2: Trình bày cơ sở hình thành nền văn minh Đại Việt. Theo em, cơ sở nào là quan trọng nhất? Vì sao?

Đáp án chuẩn:

Cơ sở:

• Kế thừa nền văn minh Văn Lang-Âu Lạc.
• Dựa trên nền độc lập, tự chủ từ thời Khúc Thừa Dụ (905) và Ngô Quyền (939).
• Tiếp thu chọn lọc văn minh Trung Quốc, Ấn Độ.

Vì kinh tế nông nghiệp phát triển, đắp đê ngăn lũ, canh tác trồng lúa nước, tổ chức khai khẩn đất hoang dựa trên sự quản lý của làng xã.

Câu 3: Đọc thông tin và quan sát Hình 4:

Nêu vị trí, vai trò của Hoàng Thành Thăng Long trong tiến trình văn minh phát triển của nền văn minh Đại Việt

Đáp án chuẩn:

- Thời An Nam đô hộ phủ, là trụ sở cai trị của quan cai trị Cao Biền.

- Thời Lý, vua Lý Thái Tổ dời đô từ Hoa Lư về Thăng Long, trở thành trung tâm kinh tế-hành chính lớn.

- Minh chứng cho sự phát triển rực rỡ của văn minh Đại Việt về chính trị, kinh tế, văn hóa, giáo dục.

Câu 4: Vẽ sơ đồ tư duy về cơ sở hình thành và quá trình phát triển của nền văn minh Đại Việt

Đáp án chuẩn:

Vẽ sơ đồ tư duy về:

• Cơ sở hình thành của nền văn minh Đại Việt:

• Quá trình phát triển của nền văn minh Đại Việt:

VẬN DỤNG

Sưu tầm và giới thiệu về một thành tựu tiêu biểu của nền văn minh Đại Việt mang dấu ấn của văn minh Văn Lang – Âu Lạc

Đáp án chuẩn:

Nghề nông ở nước ta phát triển từ thời Văn Lang - Âu Lạc, qua thời Bắc thuộc đến phong kiến độc lập. Từ thế kỉ đầu công nguyên, lưỡi cày sắt thay thế lưỡi cày đồng, trâu bò trở thành sức kéo chính ở đồng bằng. Các vua Tiền Lê, Lý, Trần chú trọng nông nghiệp, tổ chức lễ cày tịch điền, cấm giết trâu bò, miễn thuế khi mất mùa, lập chức Hà đê sứ, Khuyến nông sứ. Thời Lê sơ (thế kỉ XV), phép quân điền được ban hành, giúp dân có ruộng cày, phát triển kỹ thuật thâm canh. Nhà Trần đắp đê bảo vệ ruộng, mở rộng diện tích canh tác. Đến thế kỉ XVIII, cả Đàng Trong và Đàng Ngoài trồng nhiều giống lúa khác nhau. Nông nghiệp phát triển, đảm bảo ổn định cuộc sống, giúp Đại Việt trở thành quốc gia mạnh mẽ ở Đông Nam Á vào thế kỉ XV và giữ được độc lập ở thế kỉ XVIII.