BÀI 20: VƯƠNG QUỐC CHAM PA TỪ THẾ KỶ II ĐẾN THẾ KỶ X

PHẦN I: CÁC CÂU HỎI TRONG SGK.

1. QUÁ TRÌNH THÀNH LẬP, PHÁT TRIỂN VÀ SUY VONG CỦA PHÙ NAM.

CH: Em hãy nêu quá trình hình thành và phát triển của vương quốc Champa.

2. KINH TẾ VÀ TỔ CHỨC XÃ HỘI

CH:

• Em hãy nêu những hoạt động kinh tế chính của cư dân vương quốc Champa. Hoạt động nào quan trong nhất? Vì sao?
• Dựa vào sơ đồ 20.4, em hãy cho biết: Xã hội Champa có những tầng lớp nào? Mô tả công việc của họ.

3. NHỮNG THÀNH TỰU VĂN HÓA TIÊU BIỂU.

 CH: Quan sát các hình từ 20.5 đến 20.7, em hãy nêu những thành tựu văn hóa tiêu       biểu của Champa từ thế kỉ II đến thế kỉ X.

LUYỆN TẬP – VẬN DỤNG

LUYỆN TẬP

Câu 1: Hoạt động kinh tế của cư dân Cham-pa xưa gắn với biển như thế nào?

Câu 2: Em hãy nêu những hoạt động kinh tế chủ yếu của cư dân Champa xưa. Hoạt động kinh tế nào vẫn được cư dân miền Trung Việt Nam ngày nay chú trọng?

VẬN DỤNG

Câu 3: Những thành tựu văn hóa tiêu biểu của vương quốc Champa vẫn được bảo tồn đến nay? Di tích văn hóa Chăm nào được UNESCO công nhận là di sản văn hóa thế giới?

PHẦN II: 5 PHÚT GIẢI BÀI.

1. QUÁ TRÌNH THÀNH LẬP, PHÁT TRIỂN VÀ SUY VONG CỦA PHÙ NAM.

CH:Quá trình hình thành và phát triển của vương quốc Champa:

• Cuối thế kỷ II, một thủ lĩnh người địa phương tên là Khu Liên đã lạnh đạo nhân dân đánh phá châu thành, giết thức sử Hán, giành được quyền tự chủ, lập nước với tên gọi ban đầu là Lâm Ấp
• Nước Champa ra đời sau cuộc khởi nghĩa năm 192 ở huyện Tượng Lâm. Kinh đô đặt tại Shinhapura ( Duy Xuyên, Quảng Nam)
• Về sau, Lâm Ấp tiếp tục mở rộng lãnh thổ về phía Nam, kéo dài đến Ninh Thuận, Bình Thuận ngày nay.
• Cuối thế kỉ IX lãnh thổ Champa mở rộng nhất, bao gồm toàn bộ vùng ven biển, trải dài từ dãy Hoàng Sơn ở phía bắc sông Dinh ở phía nam
• Cuối thế kỉ X, vương triều III kết thúc.

2. KINH TẾ VÀ TỔ CHỨC XÃ HỘI

CH: Những hoạt động kinh tế chính của cư dân vương quốc Champa:

• Nông nghiệp: trồng lúa nước trên nhiều loại ruộng khác nhau, biết sử dụng công cụ lao động bằng sắt và sức kéo của trâu bò
• Khai thác khoáng sản, lâm sản: vàng, hổ phách,... nhiều loại lâm sản quý như ngà voi, sừng tê giác, nổi tiếng nhất là trầm hương
• Khai thác lâm thổ sản, làm đồ gốm, đánh cá, buôn bán.

Hoạt động nông nghiệp là hoạt động quan trọng nhất vì đây còn là ngành nông nghiệp cung cấp lương thực thực phẩm cho nhu cầu xã hội, lương thực thực phẩm là yếu tố đầu tiên, có tính chất quyết định sự tồn tại phát triển của con người và phát triển kinh tế – xã hội của đất nước.

Xã hội Champa có những tầng lớp:  

• Vua là người đứng đầu
• Qúy tộc và tu sĩ là những thành phần thuộc tầng lớp quý tộc
• Nông dân chiếm số đông, làm nông nghiệp, đánh cá và thu kiếm lâm sản, thợ thủ công và nghệ nhân, đánh cá

3. NHỮNG THÀNH TỰU VĂN HÓA TIÊU BIỂU.

 CH: Thành tựu văn hóa tiêu biểu của Champa từ thế kỉ II đến thế kỉ IV là:

• Từ thế kỉ IV, dân tộc Chăm đã có chữ viết bắt nguồn từ chữ Phạn của Ấn Độ.
• Tôn giáo: theo đạo Bà-la-môn và Phật giáo.
• Âm nhạc và múa phục vụ các nghi lễ tôn giáo đặc sắc
• Nghệ thuật đặc sắc: tháp chàm, đền, tượng, các bức chạm nổi,...
• Kiến trúc: nhiều công trình kiến trúc đặc sắc còn được bảo tồn đến ngày này (di tích Mỹ Sơn).

LUYỆN TẬP – VẬN DỤNG

LUYỆN TẬP

Câu 1: Biển giữ vai trò quan trọng trong đời sống kinh tế của cư dân Champa xưa. Biển cung cấp cá, tôm, thủy hải sản cho con người, là nơi diễn ra các hoạt động trao đổi sản vật với thuyền buôn đến từ nước ngoài.

Câu 2: Những hoạt động kinh tế chủ yếu của cư dân Champa xưa:

• Nông nghiệp: chủ yếu là lúa nước, ngoài ra còn có các loại cây ăn quả, cây lương thực khác. Sử dụng công cụ bằng sắt và sức kéo trâu bò. Họ đã biết sử dụng guồng nước trong sản xuất.
• Khai thác khoáng sản, lâm sản: vàng, hổ phách,... nhiều loại lâm sản quý như ngà voi, sừng tê giác, nổi tiếng nhất là trầm hương
• Khai thác lâm thổ sản, làm đồ gốm, đánh cá, buôn bán.

Hoạt động kinh tế đánh bắt cá vẫn được cư dân miền Trung Việt Nam ngày nay chú trọng.

VẬN DỤNG.

Câu 3:

• Những thành tựu văn hóa tiêu biểu của vương quốc Champa vẫn được bảo tồn đến nay như di tích Mỹ Sơn, Khương Mỹ, Trà Kiệu, Chánh Lộ và Tháp Mẫm.
• Di tích văn hóa Chăm nào được UNESCO công nhận là di sản văn hóa thế giới là thánh địa Mỹ Sơn.