Video giảng Sinh học 12 cánh diều Bài 8: Di truyền liên kết giới tính, liên kết gene và hoán vị gene

Tóm lược nội dung

BÀI 8: DI TRUYỀN LIÊN KẾT GIỚI TÍNH,

LIÊN KẾT GENE VÀ HOÁN VỊ GENE

Xin chào các em, các em hãy cùng cô tìm hiểu về bài học hôm nay nhé!

Thông qua video này, các em sẽ nắm được các kiến thức và kĩ năng như sau:

• Nêu được khái niệm về nhiễm sắc thể giới tính, di truyền giới tính.
• Phân tích được cơ chế di truyền xác định giới tính. Giải thích được tỉ lệ đực : cái trong tự nhiên thường xấp xỉ 1 : 1.
• Trình bày được cách bố trí thí nghiệm của Morgan, qua đó nêu được khái niệm di truyền liên kết giới tính.
• Vận dụng hiểu biết về di truyền giới tính và di truyền liên kết giới tính để giải thích các vấn đề trong thực tiễn.
• Trình bày được quan điểm của bản thân về việc điều khiển giới tính ở người theo ý muốn.
• Nêu được bối cảnh ra đời thí nghiệm của Morgan.
• Trình bày được được cách bố trí và tiến hành thí nghiệm của Morgan, từ đó phát biểu được khái niệm liên kết gene.
• Trình bày được thí nghiệm của Morgan, từ đó phát biểu được khái niệm hoán vị gene.
• Phân tích được cơ sở tế bào học, ý nghĩa của liên kết gene và hoán vị gene.
• Nêu được quan điểm của Morgan về tính quy luật của hiện tượng di truyền.
• Trình bày được ý nghĩa của bản đồ di truyền.

A. KHỞI ĐỘNG

Trước khi bắt đầu bài học, các em hãy cùng cô trả lời câu hỏi sau nhé:

Ở người, bệnh máu khó đông là một bệnh chảy máu di truyền gây ra do giảm hoặc bất thường chức năng yếu tố đông máu. Đặc điểm nổi bật của bệnh là chảy máu khó cầm ở bất kì vị trí nào trên cơ thể nhưng hay gặp nhất là chảy máu khớp, cơ. Người bị bệnh này thường là nam giới. Trong khi đó, người phụ nữ là người mang gene bệnh, tại Việt Nam, ước tính có khoảng 30.000 người mang gene bệnh máu khó đông.

Theo em nguyên nhân nào gây ra bệnh máu khó đông? 

Di truyền liên kết giới tính là một trong những nội dung chúng ta sẽ tìm hiểu trong bài học này. Để có câu trả lời chính xác và đầy đủ nhất cho câu hỏi mở đầu, chúng ta cùng vào - Bài 8. Di truyền liên kết giới tính, liên kết gene và hoán vị gene.

B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

Nội dung 1: Tìm hiểu bối cảnh ra đời thí nghiệm của Morgan

Bối cảnh ra đời thí nghiệm của Morgan.

Video trình bày nội dung:

- Thomas Hunt Morgan (1866 - 1945) - nhà di truyền học và động vật học người Mỹ, là người xây dựng nên thuyết di truyền nhiễm sắc thể.

- Bối cảnh: Hiện tượng di truyền được giải thích bởi quy luật di truyền Mendel và quan sát nhiễm sắc thể của Flemming, cấu trúc bắt chéo của nhiễm sắc thể được quan sát dưới kính hiển vi của Janssens.

→ Morgan đã phát hiện các dòng đột biến về màu mắt và nhiều tính trạng khác của ruồi giấm…

Nội dung 2: Tìm hiểu di truyền giới tính và di truyền liên kết giới tính

- Khái niệm về nhiễm sắc thể giới tính, di truyền giới tính.

- Cơ chế di truyền xác định giới tính.

- Cách bố trí thí nghiệm của Morgan và khái niệm di truyền liên kết giới tính.

- Ứng dụng di truyền giới tính và di truyền liên kết giới tính.

Video trình bày nội dung:

1. Nhiễm sắc thể giới tính

- Nhiễm sắc thể giới tính có vai trò xác định giới tính của cá thể.

- Các nhiễm sắc thể giới tính tồn tại theo cặp khác nhau giữa cá thể đực và cá thể cái của loài.

- Các dạng tồn tại của cặp nhiễm sắc thể giới tính: đồng giao tử, dị giao tử, chỉ mang một nhiễm sắc thể.

Bảng 8.1. Cặp nhiễm sắc thể giới tính và sự xác định giới tính ở một số sinh vật

2. Sự di truyền giới tính

- Sự di truyền giới tính là sự di truyền các nhiễm sắc thể giới tính, từ đó xác định giới tính của sinh vật…

Nội dung 3: Tìm hiểu về di truyền liên kết

- Thí nghiệm của Morgan phát hiện di truyền liên kết gene và hoán vị gene.

- Ý nghĩa của liên kết gene và hoán vị gene.

- Bản đồ di truyền và ý nghĩa của bản đồ di truyền.

Video trình bày nội dung:

1. Thí nghiệm của Morgan phát hiện di truyền liên kết gene và hoán vị gene

1.1. Thí nghiệm phát hiện hiện tượng liên kết gene

- Lai hai dòng ruồi giấm thuần chủng khác nhau về màu thân và dạng cánh.

- Cho ruồi đực F₁ lai phân tích.

Quan điểm của Morgan về di truyền liên kết

- Trên một nhiễm sắc thể có nhiều gene cùng tồn tại, các gene này phân li cùng nhau trong quá trình giảm phân tạo giao tử, các tính trạng do các gene trên cùng một nhiễm sắc thể di truyền liên kết với nhau…

...........

Nội dung video Bài 8. Di truyền liên kết giới tính, liên kết gene và hoán vị gene còn nhiều phần rất hấp dẫn và thú vị. Hãy cùng đăng kí để tham gia học bài và củng cố kiến thức thông qua hoạt động luyện tập và vận dụng trong video.