Slide bài giảng tiếng Việt 5 cánh diều bài 2: Luyện tập về dấu gạch ngang

Tóm lược nội dung

LUYỆN TỪ VÀ CÂU: LUYỆN TẬP VỀ DẤU GẠCH NGANG 

Câu 1: Các dấu gạch ngang dưới đây được dùng để làm gì?

Tôi đến nhà Xtác-đi - ở ngay trước trường – và trông thấy cái tủ sách của cậu ấy, tôi thấy thèm quá.

Xtác-đi không mua được nhiều sách – nhà cậu ấy không giàu – nhưng cậu bảo quản sách rất cẩn thận và dành tất cả số tiền mình có vào việc mua sách. Bằng cách ấy, Xtác-đi đã có một tủ sách nhỏ.

Theo A-MI-XI (Hoàng Thiều Sơn dịch)

Bài làm rút gọn:

Các dấu gạch ngang trong đoạn văn trên được dùng để đánh dấu những phần chú thích hoặc giải thích thêm cho thông tin trước đó.

Trong câu “Tôi đến nhà Xtác-đi - ở ngay trước trường – và trông thấy cái tủ sách của cậu ấy, tôi thấy thèm quá.”, phần “ở ngay trước trường” được đặt giữa hai dấu gạch ngang để giải thích rõ hơn về vị trí nhà của Xtác-đi.

Trong câu “Xtác-đi không mua được nhiều sách – nhà cậu ấy không giàu – nhưng cậu bảo quản sách rất cẩn thận và dành tất cả số tiền mình có vào việc mua sách.”, phần “nhà cậu ấy không giàu” được đặt giữa hai dấu gạch ngang để giải thích lý do vì sao Xtác-đi không mua được nhiều sách.

Câu 2: Tìm 4 vị trí có thể thêm dấu gạch ngang đánh dấu bộ phận chủ thích, giải thích trong đoạn truyện sau:

Sáng Chủ nhật, mẹ đi vắng, chỉ có hai anh em Sơn ở nhà.

- Sơn ơi! Chợt có tiếng mẹ gọi. Mẹ về rồi đây!

Sơn chạy vội ra đón mẹ rồi nhanh nhẹn rót nước, mời mẹ:

- Mẹ uống nước đi ạ. Giọng Sơn đang hăm hở bỗng trở nên lúng túng. Mẹ ơi, từ lúc mẹ đi chợ, em vẫn chơi ngoan nhưng con mới chỉ kịp quét nhà, đun nước thôi ạ...

Mẹ cười:

- Thế là con làm được nhiều việc giúp mẹ rồi. Này nhé: Con chơi với em, quét nhà sạch sẽ, lại còn đun nước. Vậy là được ba việc rồi. Con trai của mẹ ngoan quá!

Theo VŨ ANH

Bài làm rút gọn:

Dấu gạch ngang có thể được thêm vào những vị trí sau để đánh dấu bộ phận chú thích, giải thích:

“Sáng Chủ nhật, mẹ đi vắng - chỉ có hai anh em Sơn ở nhà.”

“Sơn ơi! - Chợt có tiếng mẹ gọi. Mẹ về rồi đây!”

“Mẹ uống nước đi ạ. - Giọng Sơn đang hăm hở bỗng trở nên lúng túng. Mẹ ơi, từ lúc mẹ đi chợ, em vẫn chơi ngoan nhưng con mới chỉ kịp quét nhà, đun nước thôi ạ…”

“Thế là con làm được nhiều việc giúp mẹ rồi. - Này nhé: Con chơi với em, quét nhà sạch sẽ, lại còn đun nước. Vậy là được ba việc rồi. Con trai của mẹ ngoan quá!”

Ở đây, các phần được đặt giữa hai dấu gạch ngang là những phần giải thích hoặc chú thích cho thông tin trước đó. Dấu gạch ngang giúp người đọc dễ dàng hiểu rõ hơn về nội dung và ý nghĩa của câu chuyện.

Câu 3: Viết lại đoạn văn dưới đây, sử dụng dấu gạch ngang để đánh dấu bộ phận chủ thích, giải thích trong câu.

Ai cũng khen bạn Vân (lớp trưởng lớp tôi) là một cán bộ lớp gương mẫu. Thực ra, lúc đầu, chúng tôi (mấy anh chàng hay coi thường con gái) không tin Vân làm được lớp trưởng. Nhưng bây giờ thì khác rồi, cả lớp đều bị Vân thuyết phục...

Theo KIM NGÂN

Bài làm rút gọn:

Ai cũng khen bạn Vân - lớp trưởng lớp tôi - là một cán bộ lớp gương mẫu. Thực ra, lúc đầu, chúng tôi - mấy anh chàng hay coi thường con gái - không tin Vân làm được lớp trưởng. Nhưng bây giờ thì khác rồi, cả lớp đều bị Vân thuyết phục…