Slide bài giảng Lịch sử 11 chân trời Bài 6: Hành trình đi đến độc lập dân tộc ở Đông Nam Á (phần 1)

Tóm lược nội dung

BÀI 6: HÀNH TRÌNH ĐI ĐẾN ĐỘC LẬP DÂN TỘC Ở 

ĐÔNG NAM Á

HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG

Giáo viên tổ chức cho học sinh tham gia trò chơi “Nhận diện lịch sử” và trả lời câu hỏi liên quan đến các các nước Đông Nam Á.

NỘI DUNG BÀI HỌC GỒM

• Phong trào đấu tranh chống thực dân xâm lược ở Đông Nam Á
• Các giai đoạn phát triển của cuộc đấu tranh giành độc lập dân tộc ở Đông Nam Á
• Thời kì tái phát triển sau khi giành được độc lập
• Luyện tập
• Vận dụng

HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC

Hoạt động 1. Phong trào đấu tranh chống thực dân xâm lược ở Đông Nam Á

GV mời HS xung phong trả lời câu hỏi và cho HS nhận xét lẫn nhau:

Hãy trình bày một số nét chính về cuộc đấu tranh chống thực dân xâm lược ở các nước Đông Nam Á hải đảo như Phi-líp-pin và In-đô-nê-xi-a.

Tóm tắt các nét chính về cuộc đấu tranh chống thực dân xâm lược ở các nước Đông Nam Á lục địa.

Nội dung ghi nhớ:

In-đô-nê-xi-a:

Phong trào đấu tranh chống thực dân Hà Lan xâm lược bắt đầu từ thế kỉ XVI, dưới sự lãnh đạo của các vương triều Hồi giáo.

Đến đầu thế kỉ XIX, hoàng tử Đi-pô-nê-gô-rô tập hợp 70 quý tộc tiến hành cuộc kháng chiến lớn trên đảo Gia-va, nhưng thất bại.

Phi-lip-pin:

Cuộc kháng chiến giải phóng dân tộc khỏi ách thống trị của thực dân Tây Ban Nha diễn ra quyết liệt.

Cuộc cách mạng 1896-1898 bùng nổ, dẫn tới sự ra đời nước Cộng hòa Phi-líp-pin, nhưng sau đó lại bị đế quốc Mĩ thôn tính.

Tại Đông Nam Á lục địa, cuộc đấu tranh chống thực dân xâm lược đã diễn ra quyết liệt. Dưới đây là một số điểm chính:

Miến Điện:

Anh trải qua 3 cuộc chiến tranh kéo dài hơn 60 năm (1821 – 1885) mới chiếm được Miến Điện.

Phong trào chiến tranh du kích lan rộng trong cả nước.

Sau khi hoàn thành quá trình xâm lược, Anh tiếp tục đối phó với chiến tranh du kích kéo dài hơn 10 năm.

Bán đảo Đông Dương:

Từ nửa sau thế kỉ XIX, phong trào chống thực dân Pháp bùng nổ mạnh mẽ và lan rộng.

Tại Việt Nam, cuộc đấu tranh chống xâm lược lan rộng ra Nam Kỳ, Bắc Kỳ.

Trải qua 26 năm từ 1858 đến năm 1884, Pháp mới đặt ách đô hộ lên toàn bộ Việt Nam

Hoạt động 2. Các giai đoạn phát triển của cuộc đấu tranh giành độc lập dân tộc ở Đông Nam Á

GV đặt câu hỏi yêu cầu học sinh trao đổi theo nhóm:

Giai đoạn từ thế kỷ XIX đến năm 1920 trong cuộc đấu tranh giành độc lập dân tộc ở Đông Nam Á chủ yếu phát triển về mặt nội dung nào? Hãy nêu các đặc điểm của giai đoạn này.

Nội dung ghi nhớ:

Giai đoạn phát triển của cuộc đấu tranh giành độc lập dân tộc ở Đông Nam Á từ cuối thế kỉ XIX đến năm 1920 là giai đoạn khởi đầu cuộc đấu tranh giành lại độc lập dân tộc. Dưới đây là những đặc điểm phát triển của giai đoạn này:

Khởi đầu cuộc đấu tranh: Sau thời kì chủ nghĩa thực dân, nhân dân Đông Nam Á chuyển sang giai đoạn đấu tranh giành lại độc lập dân tộc.

Sự ra đời và phát triển của giai cấp vô sản: Giai cấp vô sản tạo nền tảng cho xu hướng mới trong phong trào đấu tranh.

Phong trào đấu tranh lan rộng: Các cuộc khởi nghĩa và phong trào chống thực dân lan rộng khắp các quốc gia Đông Nam Á, bao gồm Indonesia, Philippines, Miến Điện và Bán đảo Đông Dương.

Hoạt động 3. Thời kì tái phát triển sau khi giành được độc lập

GV giao nhiệm vụ tìm hiểu cho các nhóm:

Trình bày những ảnh hưởng của chế độ thực dân đối với các nước Đông Nam Á.

Hãy mô tả quá trình tái thiết và phát triển ở Đông Nam Á trong những năm 60 của thế kỷ XX.

Trong những năm 70 của thế kỷ XX, nhóm nước sáng lập ASEAN đã thực hiện chiến lược gì?

Nội dung ghi nhớ:

Chế độ thực dân có những ảnh hưởng sâu rộng đối với các thuộc địa ở Đông Nam Á. Dưới đây là một số điểm chính:

Thay đổi cơ cấu xã hội và kinh tế: Chế độ thực dân thường áp đặt cơ cấu xã hội và kinh tế mới. Thuộc địa trở thành một phần của đế chế, và chế độ thực dân thường thay đổi cách quản lý, khai thác tài nguyên và phân phối lợi ích.

Thu lợi về kinh tế: Thực dân tập trung khai thác tài nguyên và thúc đẩy xuất khẩu về mẫu quốc. Điều này thường gây thiệt hại cho nền kinh tế thuộc địa.

Thay đổi văn hóa và giáo dục: Chế độ thực dân thường áp đặt văn hóa, ngôn ngữ và giáo dục của mẫu quốc lên thuộc địa. Điều này có thể ảnh hưởng đến bản sắc văn hóa và nhận thức của dân bản xứ.

Nô dịch và bóc lột: Thực dân thường chiếm đoạt đất đai, lao động và tài nguyên của thuộc địa. Dân bản xứ thường phải làm việc vất vả và không công bằng.

Phong trào giải phóng dân tộc: Cuối thế kỷ 20, phong trào giải phóng dân tộc đã đánh bại hệ thống thuộc địa của chế độ thực dân, nhưng can thiệp từ các cường quốc vẫn tiếp tục tồn tại.