Đáp án đề thi thử THPT quốc gia môn Văn lần 4 năm 2017

I. ĐỌC HIỂU (3,0 điểm)

Câu 1: Phương thức biểu đạt : Nghị luận, tự sự (0,5đ).

Câu 2: Trong đoạn trích, tác giả đã đề cập đến quan điểm định hướng nghề nghiệp và mục tiêu giáo dục của các bà mẹ ở Pháp đối với con mình. Cụ thể là chú trọng về tính tự chủ của con khi quyết định lựa chọn nghề nghiệp theo năng lực, sở thích của bản thân, khả năng tự lập của con để bước vào đời (0,5đ).

Câu 3:

• Theo tác giả bài viết trên, mục tiêu quan trọng nhất trong việc giáo dục con cái là hình thành tính tự làm chủ cuộc sống cho con. (0,5đ).
• Trình bày suy nghĩ của cá nhân đồng tình hay không đồng tình với quan điểm đó và giải thích ngắn gọn (0,5đ)

Câu 4: Bày tỏ suy nghĩ chân thành, sâu sắc của bản thân, thể hiện suy nghĩ hợp lí, thuyết phục về vấn đề hướng nghiệp. (1 điểm)

Gợi ý trình bày theo hướng:

• Tầm quan trọng của việc định hướng nghề nghiệp của học sinh khi còn ngồi trên ghế nhà trường
• Các yếu tố cần thiết để quyết định lựa chọn nghề nghiệp ( sở thích, năng lực, điều kiện hoàn cảnh…)
• Hiện trạng nhiều học sinh trong quá trình học tập chưa có định hướng rõ ràng, còn dựa dẫm ỷ lại vào gia đình, lựa chọn một cách thực dụng hoặc chỉ chạy theo xu thế xã hội
• Cách để quyết định lựa chọn đúng đắn (nhận thức giá trị bản thân, tham khảo ý kiến tư vấn của những người xung quanh, tìm kiếm thông tin thực tê…)

II. LÀM VĂN (7,0 điểm)

Câu 1 (2,0 điểm)

Yêu cầu kĩ năng:

* Đảm bảo cấu trúc bài nghị luận: Có đủ các phần mở bài, thân bài, kết bài. Mở bài nêu được vấn đề, thân bài triển khai được vấn đề, kết bài kết luận được vấn đề (0,25đ)

* Xác định đúng vấn đề cần nghị luận: “…Với họ, quan trọng là từng người con cảm thấy hạnh phúc, ham thích nghề nghiệp trong tương lai của mình, dẫu đó là nghề chân tay hay trí óc…”

• Triển khai vấn đề nghị luận thành các luận điểm; vận dụng tốt các thao tác lập luận; kết hợp chặt chẽ giữa lí lẽ và dẫn chứng; rút ra bài học nhận thức và hành động. (0,25đ)
• Chính tả, dùng từ, đặt câu: Đảm bảo quy tắc chính tả, dùng từ, đặt câu. (0,25đ)

* Sáng tạo: Có cách diễn đạt mới mẻ, thể hiện suy nghĩ sâu sắc về vấn đề nghị luận. (0,25đ)

Yêu cầu nội dung:

a. Giải thích: (0,25 điểm)

- Nội dung ý kiến: thể hiện quan điểm đúng đắn, đề cao yếu tố quan trọng - thái độ tích cực, say mê, yêu thích đối với công việc . Đó là nền tảng cho lựa chọn nghề nghiệp, định hướng cho tương lai

b. Chứng minh: (0,25 điểm)

(Có thể trình bày quan điểm cá nhân nhưng cần hợp lí, thuyết phục; dưới đây là một số hướng giải quyết)

• Vai trò quan trọng của công việc đối với cuộc sống của mỗi người
• Thái độ tích cực, say mê, yêu thích nghề nghiệp  có những tác động tích cực như thế nào đối với con người.

c. Bàn luận, nêu bài học nhận thức và hành động: (0,5 điểm)

- Phê phán những quan niệm chưa đúng trong việc lựa chọn nghề nghiệp: chọn nghề theo xu hướng thời thượng, chỉ chú trọng những nghề được xã hội đề cao, hứa hẹn thu nhập cao mà không tính đến khả năng, niềm đam mê của bản thân, nhiều gia đình chưa hiểu con mình, còn định hướng nghề nghiệp mang tính gò ép…

- Giải pháp:

• Nhận thức đúng đắn về tầm quan trọng của thái độ lao động;
• Rèn luyện thái độ nghiêm túc về việc lựa chọn hướng về một công việc trong tương lai .
• Gia đình có sự tôn trọng quyết định lựa chọn của con cái nhưng vẫn cần theo sát, tư vấn giúp con lựa chọn tốt hơn

Câu 2. ( 5 điểm)

* Đảm bảo cấu trúc bài văn nghị luận. (0,25 đ)

* Xác định đúng vấn đề nghị luận: Diễn biến tâm lí của Mị trong đêm tình mùa xuân (0,5đ)

* Triển khai vấn đề nghị luận thành những luận điểm phù hợp, có sự liên kết chặt chẽ, sử dụng tốt các thác tác lập luận để trình bày các luận điểm, kết hợp chặt chẽ giữa lí lẽ và dẫn chứng (3,25 đ).

a. Giới thiệu tác giả, tác phẩm (0,5đ)

- Nhà văn Tô Hoài có vị trí hết sức quan trọng trong nền văn học Việt Nam hiện đại, có nhiều trang viết hấp dẫn về thiên nhiên, phong tục tập quán ở mọi miền đất nước. Ông đặc biệt thành công với mảng văn xuôi đề tài miền núi Tây Bắc.

- Truyện ngắn Vợ chồng A Phủ in trong Truyện Tây Bắc là kết quả của chuyến đi cùng bộ đội giải phóng Tây Bắc. Truyện phản ánh tinh thần đấu tranh chống áp bức của người dân Tây Bắc và thể hiện ngòi bút miêu tả tâm lí nhân vật tinh tế, sắc sảo của nhà văn.

- Nhân vật Mị bị áp bức, bóc lột nặng nề nhưng trong tâm hồn vẫn tiềm tàng sức sống mãnh liệt, khi có cơ hội lại bùng lên mạnh mẽ. Trong đó, ông đã khắc họa rõ nét diễn biến tâm lí bất ngờ mà cũng rất hợp lí của Mị trong đêm tình mùa xuân.

b. Giải thích ý kiến (0,5đ)

- Khắc họa: miêu tả cho nổi bật lên đối tượng

- Quá trình tâm lí biến hóa, ngẫu nhiên, bất ngờ: diễn biến tâm lí có sự thay đổi nhanh chóng, bất ngờ

- Nằm trong vòng tình lí của sự sống: Phù hợp với quy luật phát triển tính cách con người trong cuộc sống.

=> Ý kiến đánh giá cao tài năng miêu tả tâm lí nhân vật của Tô Hoài. Đó là cách miêu tả chân thực, sinh động và làm nổi bật diễn biến tâm lí phức tạp nhưng hợp lí.

c. Phân tích, chứng minh, bình luận ý kiến  (2,0 đ)

- Hoàn cảnh làm hồi sinh sức sống của Mị

• Vẻ đẹp của núi rõng Tây Bắc vào xuân
• Tiếng sáo gọi bạn yêu- âm thanh biểu tượng cho khát vọng tình yêu
• Men rượu ngày xuân mà Mị đã lén uống

- Diến biến tâm trạng của Mị

• Thoạt đầu, nghe thấy ngoài đầu núi lấp ló tiếng ai thổi sáo rủ bạn đi chơi, trong Mị có sự thay đổi tâm lí đầy bất ngờ. Cô không còn câm lặng lùi lũi như trước nữa. Cô đã mở lòng ra đón nhận vẻ đẹp của màu xuân, nhẩm thầm theo lời bài hát của người đang thổi sáo
• Mị đã lén lấy hũ rượu, uống ừng ực từng bát như muốn nuốt đi những tủi hờn cay đắng, như nén lại những uất ức giận hờn.
• Trong thoáng chốc, Mị đã quên đi hiện tại, Mị phơi phới sống lại quá khứ tươi đẹp với bao thổn thức, say mê mà cũng đầy tiếc nuối. Ngay sau đó, Mị trở lại ý thức rõ hiện tại chua xót.
• Mị tuyệt vọng và nghĩ đến nắm lá ngón, nếu có sẵn sẽ ăn cho chết ngay. Mị trở lại ý nghĩ của những ngày đầu mới bị bắt về làm vợ A Sử. Muốn chết, tức là lòng ham sống, tình yêu đời đã trở lại.
• Mị bắt đầu có sự thay đổi: lòng phơi phới trở lại, đột nhiên vui sướng. Mị thấy mình còn trẻ, còn tuổi xuân, còn khao khát tình yêu, hạnh phúc.
• Đỉnh điểm của sức sống mãnh liệt thể hiện sự thay đổi thật bất ngờ, quyết liệt: muốn đi chơi và chuẩn bị đi chơi. Mị xắn thêm mỡ bỏ vào đĩa đèn cho sáng. Mị chủ động thắp sáng cho căn buồng tăm tối của mình, khơi lên khát vọng tự do, hạnh phúc. Mị với chiếc váy hoa…
• Bị A Sử trói vào cột mà Mị dường như không biết. Tâm hồn Mị vẫn bay bổng theo tiếng sáo và những lời ca tình tứ. Mị vùng bước theo tiếng sáo, lại trở về hiện tại vì dây trói đau nhức. Mị không còn nghe thấy tiếng sáo nữa mà chỉ nghe tiếng chân ngựa đạp vào vách. Mị thổn thức nghĩ mình không bằng con ngựa.
• Mị tỉnh dậy và nhớ lại câu chuyện người đàn bà bị chồng trói đến chết trong căn nhà này liền cựa quậy xem mình còn sống hay đã chết. Mị sợ chết là biểu hiện của lòng ham sống. Sức sống trong Mị đã không lụi tàn.
• Những thay đổi trong tâm trạng Mị bất ngờ nhưng hợp lí. Cô Mị vốn hồn nhiên, yêu đời nhưng rơi vào hoàn cảnh bất hạnh nên gần như bị chai sạn, tê liệt. Nhưng trong sâu thẳm tâm hồn Mị vẫn luôn âm ỉ ngọn lửa của khát vọng sống, khát khao tình yêu, hạnh phúc.

d. Đánh giá ( 0,25 điểm)

- Nhà văn thể hiện sự am hiểu sâu sắc tâm lí con người, phát hiện và miêu tả chân thực

- Thể hiện giá trị nhân đạo của ngòi bút Tô Hoài: đồng cảm với thân phận khổ đau, niềm tin mãnh liệt vào sức sống tiềm tàng của con người.

- Góp phần tạo chất thơ của Vợ chồng A Phủ