Bạn hãy cho biết chủ đề, thông điệp của văn bản truyện trên. Dựa vào đâu để bạn xác định được chủ đề, thông điệp của văn bản?

Yêu cầu: Xác định được chủ đề, thông điệp của văn bản truyện. Gợi ý: Với câu hỏi này bạn phải thực hiện hai yêu cầu song song. Đó là xác định chủ đề và thông điệp của văn bản truyện mà phải có những căn cứ là các dẫn chứng trong văn bản thể hiện chủ đề, thông điệp đó.

– Bạn đọc lại mục từ chủ đề trong phần Tri thức ngữ văn. Xác định lại những căn cứ để xác định chủ đề như nhan để truyện, sự kiện chính được kể, một số câu văn, từ ngữ quan trọng.... và đó chính là dẫn chứng để dựa vào đó xác định chủ đề.

Ví dụ: Nhan đề Tôi thích làm vua” gọi lên câu chuyện đóng kịch của nhóm trẻ em ở cù lao qua các sự kiện chính là người chú lập một nhóm kịch cho trẻ em ở đây và việc phân vai, những câu văn, từ ngữ quan trọng như: "Tôi chờ hoài mà không thấy chú tập vai vua”, “Con thích làm vua”, đoạn giảng giải của người chủ về các loại vai trong đó có vai vua,

Từ đó, có thể thấy chủ đề của văn bản truyện có thể như sau: + Câu chuyện học tuồng của một nhóm trẻ em ở cù lao sông Tiền. + Câu chuyện học tuồng của một nhóm trẻ em ở cù lao sông Tiền và sự quan trọng của các vai trong một vỏ tuồng, đặc biệt là vai vua.– Bạn đọc lại mục từ thông điệp trong phần Tri thức ngữ văn. Tìm xem đâu là ý tưởng quan trọng nhất, hay bài học mà tác giả muốn gửi đến người đọc thông qua các hình tượng nghệ thuật. Thông điệp trong văn bản trên là bài học hay cách ứng xử hay triết lí sống mà tác giả muốn truyền đạt.

Từ chủ đề đã phân tích và chỉ ra ở trên, có thể thấy qua hai hình tượng nghệ thuật người chú và nhân vật “tôi”, qua những đối thoại mang tính triết lí của hai chú cháu, chúng ta nhận ra thông điệp của tác phẩm có thể là:

+ Triết lí về vai vua trong sân khấu và ngoài đòi của tác giả.

+ Những suy ngẫm của tác giả về những vai tuồng trên sân khấu và liên hệ thực tế.