Dựa vào đặc điểm các tia phóng xạ em hãy: Giải thích hướng lệch của từng tia phóng xạ trong điện trường và trong từ trường ở Hình 23.3...

1. Hướng lệch của từng tia phóng xạ trong điện trường và trong từ trường ở Hình 23.3 vì:

- Trong điện trường: 

+ Tia alpha (α): Lệch về phía bản âm. Bởi vì tia α mang điện tích dương nên bị lực điện hút về phía bản âm. Mức độ lệch nhỏ do khối lượng tia α lớn.

+ Tia beta (β): Lệch về phía bản dương. Bởi vì tia β mang điện tích âm nên bị lực điện hút về phía bản dương. Mức độ lệch lớn hơn tia α do khối lượng tia β nhỏ hơn nhiều.

+ Tia gamma (γ): Không bị lệch. Bởi vì tia γ là sóng điện từ, không mang điện tích nên không bị ảnh hưởng bởi điện trường.

- Trong từ trường: 

+ Tia alpha (α): Lệch theo quỹ đạo tròn theo chiều ngược chiều kim đồng hồ. Bởi vì tia α mang điện tích dương nên chịu tác dụng của lực Lorentz trong từ trường, khiến nó chuyển động theo quỹ đạo tròn. Bán kính quỹ đạo nhỏ do khối lượng tia α lớn.

+ Tia beta (β): Lệch theo quỹ đạo tròn theo chiều cùng chiều kim đồng hồ. Bởi vì tia β mang điện tích âm nên chịu tác dụng của lực Lorentz trong từ trường, khiến nó chuyển động theo quỹ đạo tròn. Bán kính quỹ đạo lớn hơn tia α do khối lượng tia β nhỏ hơn nhiều.

Tia gamma (γ): Không bị lệch. Bởi vì tia γ là sóng điện từ, không mang điện tích nên không bị ảnh hưởng bởi từ trường.

2. Khả năng đâm xuyên của các tia khác nhau vì: 

- Tia có khả năng đâm xuyên nhỏ nhất là do khối lượng lớn dẫn đến dễ bị va chạm với các nguyên tử trong vật chất. Điện tích lớn dẫn đến dễ bị tương tác với các điện tích khác trong vật chất

- Tia có khả năng đâm xuyên lớn hơn tia là do khối lượng nhỏ dẫn đến ít bị va chạm với các nguyên tử trong vật chất hơn. Điện tích nhỏ dẫn đến ít bị tương tác với các điện tích khác trong vật chất hơn.

- Tia có khả năng đâm xuyên mạnh nhất là do không mang điện tích nên không bị tương tác với các điện tích trong vật chất. Là sóng điện từ có thể xuyên qua các vật chất như tia X.