Câu hỏi tự luận mức độ vận dụng Ngữ văn 12 kntt bài 2: Cảm hoài (Nỗi lòng – Đặng Dung)

Câu 1: 

Tâm trạng của Đặng Dung trong bài thơ Cảm Hoài có thể so sánh với Nguyễn Trãi trong Bình Ngô đại cáo. Cả hai đều bày tỏ nỗi đau trước cảnh nước mất nhà tan, thể hiện tình yêu nước mãnh liệt và lòng trung thành với dân tộc. Tuy nhiên, điểm khác biệt nằm ở cách thể hiện tâm trạng trước thời cuộc. Trong Bình Ngô đại cáo, Nguyễn Trãi toát lên niềm tin mãnh liệt vào chiến thắng của chính nghĩa, khẳng định sự tất yếu của độc lập và hòa bình khi dân tộc đoàn kết. Ngược lại, Đặng Dung trong Cảm Hoài mang nỗi day dứt và bi kịch cá nhân khi chưa thực hiện được chí lớn cứu nước, cảm thấy bất lực trước thời thế và tuổi già. Sự khác biệt này phản ánh hai hoàn cảnh khác nhau: một bên là chiến thắng vinh quang, một bên là khát vọng dang dở, để lại ấn tượng sâu sắc về lòng yêu nước trong bối cảnh lịch sử đầy biến động.

Câu 2: 

Nếu đặt mình vào hoàn cảnh của Đặng Dung, em nghĩ mình sẽ cố gắng giữ vững tinh thần yêu nước và tìm cách đóng góp cho sự nghiệp cứu nước, dù hoàn cảnh có khó khăn và vận nước đang suy tàn. Đầu tiên, em sẽ tiếp tục rèn luyện bản thân về cả tài năng quân sự lẫn tri thức, giống như hình ảnh "mài gươm" trong thơ, tượng trưng cho sự chuẩn bị và quyết tâm không ngừng. Dù thời cuộc không thuận lợi, em vẫn sẽ tìm kiếm cơ hội để đoàn kết những người cùng chí hướng, kêu gọi sự đồng lòng của nhân dân để tạo nên sức mạnh tập thể.

Bên cạnh đó, em sẽ nỗ lực bảo vệ những giá trị văn hóa, tinh thần dân tộc, vì đó là cội nguồn sức mạnh để dân tộc đứng vững trước mọi thử thách. Nếu không thể trực tiếp tham gia chiến đấu, em sẽ dùng ngòi bút để truyền cảm hứng, khơi dậy lòng yêu nước và tinh thần đấu tranh cho thế hệ mai sau. Dù thời thế có nghiệt ngã, em tin rằng tinh thần kiên định và lòng trung nghĩa sẽ là ngọn đuốc soi sáng cho hành trình thực hiện chí lớn cứu nước.

Câu 3: 

Em ấn tượng với câu thơ “Bao độ mài gươm ánh nguyệt tà”. Câu thơ "Bao độ mài gươm ánh nguyệt tà" để lại ấn tượng sâu sắc bởi hình ảnh giàu tính biểu tượng và cảm xúc bi tráng. Hình ảnh "mài gươm" không chỉ gợi lên sự chuẩn bị sẵn sàng cho chiến đấu mà còn thể hiện sự kiên trì, bền bỉ của người anh hùng trong việc nuôi dưỡng lý tưởng cứu nước. Ánh trăng tà tạo nên một không gian tĩnh lặng, u buồn, càng làm nổi bật nỗi cô đơn và tâm trạng trăn trở của nhân vật trữ tình trước thời thế loạn lạc.

Câu thơ còn chứa đựng ý nghĩa ẩn dụ, khi hành động "mài gươm" tượng trưng cho khát vọng không ngừng nghỉ, còn "ánh nguyệt tà" lại gợi lên sự trôi qua của thời gian, của vận mệnh không đứng về phía con người. Qua đó, câu thơ khắc họa hình ảnh một người anh hùng lỡ vận, luôn đau đáu với chí lớn nhưng vẫn kiên định và quyết tâm không từ bỏ. Âm hưởng của câu thơ vừa hào hùng, vừa u hoài, để lại ấn tượng mạnh mẽ về tâm hồn cao cả nhưng cô độc của một bậc trung thần trong thời kỳ đất nước suy vong.

Câu 4:

Bài thơ Cảm hoài của Đặng Dung mang ý nghĩa sâu sắc đối với thế hệ trẻ Việt Nam ngày nay, đặc biệt trong việc khơi dậy tinh thần trách nhiệm, lòng yêu nước. Hình ảnh người anh hùng trong bài thơ, dù đã già vẫn kiên định với lý tưởng, luôn đau đáu vì sứ mệnh cứu nước cứu dân. Bài thơ cũng nhắc nhở thế hệ trẻ hôm nay về giá trị của thời gian và ý nghĩa của sự cống hiến. Hình ảnh “bao độ mài gươm ánh nguyệt tà” gợi lên sự trăn trở và quyết tâm không ngừng nghỉ của người anh hùng, dù biết vận nước suy tàn nhưng vẫn giữ vững tinh thần trách nhiệm và khát vọng lập công. Điều này khuyến khích thế hệ trẻ Việt Nam hiện đại tận dụng từng cơ hội, sống có lý tưởng và không lùi bước trước những khó khăn, thử thách. Đồng thời, bài thơ còn là lời nhắc nhở sâu sắc về lòng trung nghĩa và ý thức tự tôn dân tộc, rằng dù trong bất kỳ thời đại nào, tinh thần yêu nước và ý chí vượt khó chính là nền tảng để mỗi người đóng góp cho sự phát triển và bảo vệ tổ quốc. Cảm hoài không chỉ là tiếng lòng của một bậc trung thần trong lịch sử, mà còn là bài học truyền đời về ý chí, trách nhiệm và lòng yêu nước bất diệt.