Câu hỏi tự luận mức độ vận dụng ngữ văn 12 ctst bài 7: Ngày 30 Tết (Trích Mùa lá rụng trong vườn – Ma Văn Kháng)

Câu 1: 

- Bánh Chưng/Bánh Tét: Đây là món ăn đặc trưng của Tết Nguyên Đán. Bánh Chưng hình vuông, tượng trưng cho đất, thường được làm từ gạo nếp, đậu xanh, thịt heo và lá dong. Bánh Tét hình trụ, thường phổ biến ở miền Nam, có thành phần tương tự nhưng được gói bằng lá chuối.

- Giò lụa: Là món ăn không thể thiếu trong mâm cỗ ngày Tết, giò lụa được làm từ thịt heo xay nhuyễn, trộn với gia vị và bọc trong lá chuối, sau đó hấp chín.

- Mứt Tết: Là các loại mứt ngọt được chế biến từ trái cây như dừa, gừng, hạt sen, hay bí đao. Mứt Tết không chỉ là món ăn vặt mà còn thể hiện sự hiếu khách của gia đình trong những ngày đầu năm.

Câu 2: 

- Dọn dẹp nhà cửa: Trước Tết, các gia đình thường dọn dẹp và trang trí nhà cửa để xua đuổi vận xui và đón tài lộc.

- Cúng ông Công, ông Táo: Vào ngày 23 tháng Chạp, các gia đình thường làm lễ tiễn ông Công, ông Táo về trời để báo cáo với Ngọc Hoàng về tình hình gia đình trong năm qua.

- Giao thừa: Vào đêm giao thừa, mọi người thường tổ chức tiệc tùng, đón chào năm mới với nhiều món ăn ngon và cùng nhau xem pháo và bắn pháo hoa.

- Thăm bà con bạn bè: Trong những ngày Tết, mọi người thường đi thăm bà con, bạn bè, chúc Tết nhau và trao nhau những phong bao lì xì.

- Chơi Tết: Các hoạt động vui chơi như múa lân, hát bài chòi, hay các trò chơi dân gian cũng diễn ra trong dịp Tết, tạo không khí vui tươi, phấn khởi.

Câu 3: 

- Tết Nguyên Đán đóng vai trò quan trọng trong việc kết nối các thế hệ trong gia đình thông qua nhiều hoạt động ý nghĩa. Trong những ngày Tết, các thành viên trong gia đình thường tụ họp, cùng nhau chuẩn bị mâm cỗ, dọn dẹp nhà cửa và tham gia các hoạt động truyền thống.

- Thể hiện lòng hiếu kính: Các thế hệ trẻ thường được khuyến khích thể hiện sự kính trọng đối với ông bà, cha mẹ thông qua việc thăm hỏi, chúc Tết và lì xì. Điều này giúp củng cố mối quan hệ gia đình và truyền tải giá trị văn hóa.

- Chia sẻ kỷ niệm: Những câu chuyện về Tết từ các thế hệ trước được chia sẻ, giúp thế hệ trẻ hiểu rõ hơn về phong tục tập quán và lịch sử gia đình.

- Tạo ra kỷ niệm chung: Những hoạt động như cùng nhau chuẩn bị món ăn, trang trí nhà cửa hay tham gia các lễ hội tạo ra những kỷ niệm đẹp, gắn kết tình cảm giữa các thế hệ.

Câu 4: 

- Phong tục tập quán: Trong khi các phong tục truyền thống như cúng ông Công, ông Táo, hay gói bánh Chưng vẫn được duy trì, nhiều gia đình hiện nay có xu hướng giản lược hoặc thay đổi một số tập quán để phù hợp với nhịp sống hiện đại. Ví dụ, việc đặt hàng thực phẩm qua mạng thay vì tự tay chuẩn bị.

- Thời gian nghỉ Tết: Trước đây, Tết thường kéo dài nhiều ngày với nhiều hoạt động truyền thống, nhưng hiện nay, do yêu cầu công việc và học tập, nhiều người chỉ có thời gian nghỉ ngắn hạn, dẫn đến việc không thể tham gia đầy đủ các hoạt động Tết.

- Sự ảnh hưởng của công nghệ: Công nghệ thông tin đã làm thay đổi cách thức chúc Tết. Thay vì thăm hỏi trực tiếp, nhiều người sử dụng điện thoại, mạng xã hội để gửi lời chúc, tạo nên một không khí Tết mới mẻ nhưng cũng thiếu phần ấm áp.

- Sự giao thoa văn hóa: Tết Nguyên Đán hiện nay cũng chịu ảnh hưởng của các nền văn hóa khác, với sự xuất hiện của nhiều món ăn, phong tục mới lạ, làm phong phú thêm nhưng cũng khiến một số truyền thống có nguy cơ bị mai một.

=>  Tết Nguyên Đán trong bối cảnh hiện đại đã có nhiều sự thay đổi, nhưng giá trị văn hóa và ý nghĩa của ngày Tết vẫn cần được gìn giữ và phát huy để tiếp tục kết nối các thế hệ trong gia đình và cộng đồng.