Câu hỏi tự luận mức độ vận dụng cao Ngữ văn 12 kntt bài 3: Năng lực sáng tạo (Trích – Phan Đình Diệu)

Câu 1: 

Việc chấp nhận rủi ro đóng vai trò rất quan trọng trong quá trình sáng tạo, bởi sáng tạo luôn gắn liền với việc khám phá những điều mới mẻ, phá vỡ giới hạn và thử nghiệm các ý tưởng chưa từng có. Rủi ro là một phần không thể thiếu khi con người bước vào những lĩnh vực chưa được biết đến, và nếu sợ thất bại, chúng ta sẽ khó đạt được những đột phá trong tư duy hoặc sản phẩm.

Thứ nhất, chấp nhận rủi ro mở ra cơ hội để thử nghiệm các ý tưởng mới. Những ý tưởng sáng tạo thường đi kèm với sự không chắc chắn về kết quả, nhưng chính từ những thử nghiệm tưởng chừng thất bại, con người có thể tìm ra hướng đi đúng đắn và tạo nên giá trị bất ngờ. Ví dụ, nhiều phát minh vĩ đại trong khoa học, như bóng đèn của Thomas Edison, được hình thành từ hàng ngàn lần thử nghiệm thất bại.

Thứ hai, rủi ro giúp con người rèn luyện tư duy phản biện và khả năng giải quyết vấn đề. Khi đối mặt với thất bại, chúng ta học cách nhìn nhận sai lầm, phân tích nguyên nhân và điều chỉnh phương pháp tiếp cận. Điều này không chỉ giúp cải thiện ý tưởng hiện tại mà còn phát triển tư duy sáng tạo bền vững.

Thứ ba, việc chấp nhận rủi ro tạo nên sự tự tin và tinh thần dấn thân. Khi con người vượt qua nỗi sợ thất bại, họ trở nên sẵn sàng thử thách bản thân và khám phá tiềm năng sáng tạo lớn hơn. Đây chính là động lực thúc đẩy những thành tựu vượt bậc trong nghệ thuật, khoa học và công nghệ.

Tuy nhiên, chấp nhận rủi ro cần đi kèm với việc đánh giá hợp lý và có chiến lược. Sự sáng tạo không phải là lao đầu vào mọi thử nghiệm mà không cân nhắc, mà là sự kết hợp giữa tinh thần dám nghĩ, dám làm với sự chuẩn bị kỹ lưỡng. Chỉ khi biết quản lý rủi ro một cách hiệu quả, con người mới có thể biến những thách thức thành cơ hội và đạt được thành công bền vững trong sáng tạo.

Câu 2: 

Để xây dựng một môi trường thúc đẩy sáng tạo trong tổ chức hoặc cộng đồng, cần kết hợp các yếu tố không gian, cơ chế khuyến khích, và hoạt động hỗ trợ nhằm tạo điều kiện tối ưu cho các cá nhân thể hiện ý tưởng mới. Trước tiên, cần thiết kế không gian làm việc mở và thoải mái, khuyến khích giao lưu và chia sẻ, đi kèm với các công cụ hỗ trợ như bảng trắng, sơ đồ tư duy, hoặc không gian thực nghiệm. Song song, tổ chức các hoạt động sáng tạo như hội thảo, cuộc thi, hoặc ngày hội ý tưởng để tạo cơ hội trình bày và phát triển ý tưởng. Để khuyến khích tinh thần sáng tạo, tổ chức cần xây dựng văn hóa coi trọng ý tưởng mới, chấp nhận thất bại như một phần của quá trình sáng tạo và áp dụng cơ chế khen thưởng minh bạch cho những sáng kiến hiệu quả. Ngoài ra, cần cung cấp các chương trình đào tạo về tư duy sáng tạo, kỹ năng giải quyết vấn đề và làm việc nhóm, đồng thời tạo cơ hội học hỏi từ chuyên gia hoặc tham quan các tổ chức sáng tạo khác. Đặc biệt, vai trò của người lãnh đạo rất quan trọng trong việc làm gương, lắng nghe, và hỗ trợ nhân viên thử nghiệm các ý tưởng mới. Ví dụ, trong một doanh nghiệp công nghệ, việc tổ chức các sự kiện Hackathon sẽ thúc đẩy nhân viên làm việc nhóm để giải quyết vấn đề, từ đó chọn lọc và triển khai những ý tưởng nổi bật. Chiến lược này không chỉ giúp tạo ra môi trường sáng tạo mà còn nâng cao tinh thần gắn kết và phát triển bền vững trong tổ chức.