Câu hỏi tự luận mức độ thông hiểu Ngữ văn 9 CTST bài 2: Tính đa nghĩa trong bài thơ "Bánh trôi nước" (Vũ Dương Quỹ)

2. THÔNG HIỂU (5 câu)

Câu 1: Cách trình bày vấn đề khách quan và chủ quan được thể hiện như thế nào trong đoạn văn: “Nghĩa thứ nhất,… của biết bao người”?

Câu 2: Bài thơ "Bánh trôi nước" phản ánh điều gì về thân phận người phụ nữ trong xã hội xưa?

Câu 3: Vì sao tác giả lại sử dụng hình ảnh "bánh trôi nước" để thể hiện số phận người phụ nữ?

Câu 4:Xác định mối quan hệ giữa luận đề, luận điểm, lí lẽ và bằng chứng trong văn bản.

Câu 5: Nhận xét về hiệu quả lập luận trong văn bản


Câu 1:

Vừa nêu lên ý kiến chủ quan vừa nói về quan điểm khách quan trong văn, tác giả đan xen những ý kiến khách quan và những ý kiến chủ quan của mình: “Hồ Xuân Hương quả là một người biết miêu tả sự vật.” nhằm bộc lộ những ý kiến chủ quan của mình dựa trên nền tảng những quan điểm khách quan cụ thể, có căn cứ khiến cho lập luận của tác giả càng trở nên sắc bén hơn

Câu 2: 

Bài thơ "Bánh trôi nước" của Hồ Xuân Hương phản ánh một cách sâu sắc thân phận của người phụ nữ trong xã hội phong kiến xưa. Thông qua hình ảnh bánh trôi nước, tác giả thể hiện sự mong manh, yếu ớt của người phụ nữ, nhưng đồng thời cũng phản 

ánh sự kiên cường, chịu đựng và hy sinh trong cuộc sống.
Cụ thể, hình ảnh "bánh trôi nước" với thân hình "trắng lại vừa tròn" gợi lên vẻ đẹp bên ngoài của người phụ nữ, nhưng cũng đồng thời là sự mỏng manh, dễ bị cuốn trôi theo dòng đời. Câu thơ "Thân em vừa trắng lại vừa tròn" miêu tả vẻ đẹp thuần khiết của người phụ nữ, nhưng lại ẩn chứa sự mong manh, yếu đuối trong số phận. Tiếp đó, việc bánh "trôi" trong nước tượng trưng cho sự bất lực và lúng túng trong cuộc sống của người phụ nữ, khi họ phải chịu sự chi phối của những quy tắc, luật lệ 

trong xã hội phong kiến.
Tác phẩm cũng cho thấy sự kiên cường, sự chịu đựng của người phụ nữ dù cho thân phận của họ luôn bị xem nhẹ và chèn ép. Dù vậy, bài thơ cũng phản ánh những khát khao, ước mơ về sự công nhận và quyền tự do của người phụ nữ. Chính sự đối lập giữa hình thức bên ngoài và nỗi lòng bên trong tạo nên một thông điệp mạnh mẽ về thân phận người phụ nữ trong xã hội xưa

Câu 3: 

Hình ảnh "bánh trôi nước" trong bài thơ của Hồ Xuân Hương không chỉ phản ánh sự mềm yếu, mong manh của người phụ nữ trong xã hội phong kiến mà còn là biểu tượng của những nỗi đau, khát khao bị dồn nén. Bánh trôi nước, với lớp vỏ mỏng manh và nhân bên trong, giống như thân phận người phụ nữ bị gò bó trong những quy tắc xã hội, phải cam chịu số phận. Mặc dù có vẻ ngoài dịu dàng, thanh thoát, nhưng sâu thẳm trong đó là những cảm xúc, ước mơ bị che giấu. Hình ảnh này cũng thể hiện sự bấp bênh, dễ vỡ của số phận người phụ nữ, luôn chịu sự chi phối từ những yếu tố bên ngoài mà không thể tự quyết định cuộc sống của mình.

Câu 4:

Các luận điểm trong bài văn nghị luận cần được liên kết chặt chẽ với nhau, nhưng cũng phải rành mạch, không trùng lặp. Luận điểm nêu trước chuẩn bị cơ sở cho luận điểm nêu sau để dẫn tới kết luận. Lí lẽ và bằng chứng chứng minh cho luận điểm, luận điểm chứng minh cho luận đề. Cụ thể ở đoạn đầu tiên:

+ Luận điểm: Trong nhiều nhà thơ nữ của văn học trung đại Việt Nam, Hồ Xuân Hương được coi là nhà thơ tài hoa và độc đáo nhất.

+ Lí lẽ: Tuy cuộc đời gặp nhiều éo le ngang trái, nhưng những tác phẩm thơ ca của bà vẫn thấm đẫm tình thương con người, ngời sáng niềm tin yêu và trân trọng đối với con người, trước hết là đối với người phụ nữ.

+ Dẫn chứng: Một trong những bài thơ Nôm đặc sắc của Hồ Xuân Hương là Bánh trôi nước. 

Câu 5:

Văn bản "Tính đa nghĩa trong bài thơ Bánh trôi nước" có hiệu quả lập luận rõ ràng và sắc bén, bởi nó không chỉ phân tích được các tầng ý nghĩa của hình ảnh bánh trôi nước mà còn khắc họa sâu sắc thân phận người phụ nữ trong xã hội xưa. Lập luận trong văn bản được xây dựng theo cách giải thích từng chi tiết trong bài thơ, giúp người đọc hiểu được những ẩn dụ sâu xa đằng sau hình ảnh bánh trôi nước, từ vẻ ngoài của bánh đến lớp vỏ mỏng manh, mềm mại, đến cái nhân bên trong, biểu tượng cho bản chất và khát khao bị đè nén của người phụ nữ. Bằng cách này, văn bản đã chỉ ra sự đa nghĩa trong cách tác giả dùng hình ảnh ấy để thể hiện sự mâu thuẫn giữa thân phận yếu đuối, cam chịu và khát vọng tự do, yêu thương của người phụ nữ. Nhờ vậy, hiệu quả lập luận của văn bản không chỉ làm sáng tỏ ý nghĩa tác phẩm mà còn giúp người đọc nhận thức sâu sắc hơn về vấn đề xã hội mà Hồ Xuân Hương muốn phản ánh.


Bình luận

Giải bài tập những môn khác