Câu hỏi tự luận mức độ nhận biết Ngữ văn 9 CTST bài 1: Thực hành tiếng việt trang 20

Câu 1:

Chơi chữ là một biện pháp tu từ sử dụng các đặc điểm về âm và nghĩa của từ ngữ nhằm tạo ra các sắc thái hài hước, dí dỏm và mang lại sự hấp dẫn cho câu văn hoặc lời nói. Cụ thể, người sử dụng chơi chữ có thể khai thác hiện tượng đồng âm, tức là các từ có cách phát âm giống nhau nhưng mang nghĩa khác nhau, hoặc sử dụng sự đa nghĩa của một từ để tạo ra nhiều tầng nghĩa trong một câu văn

Câu 2: 

Biện pháp chơi chữ là một trong những biện pháp tu từ thú vị và sáng tạo, thường xuất hiện trong văn học, thơ ca và cả trong giao tiếp đời thường. Bằng cách khai thác sự đa nghĩa, đồng âm, hoặc gần âm của từ ngữ, người nói hoặc người viết có thể tạo ra những lớp ý nghĩa khác nhau, khiến câu nói trở nên hài hước, sâu sắc, hoặc gợi mở nhiều liên tưởng.

Câu 3:

- Tăng tính hài hước, dí dỏm: Chơi chữ giúp tạo ra những câu nói hay câu thơ hóm hỉnh, mang lại tiếng cười, giảm bớt căng thẳng và tạo không khí vui vẻ, thoải mái cho người nghe hoặc người đọc. Điều này đặc biệt hữu ích trong các tình huống cần nhẹ nhàng hóa vấn đề hoặc mang tính giải trí cao.

- Làm câu văn, câu thơ trở nên sinh động, hấp dẫn: Nhờ sự bất ngờ trong cách sử dụng từ ngữ, chơi chữ giúp câu văn hay câu thơ trở nên tươi mới, độc đáo và cuốn hút. Tính sáng tạo và khả năng tạo ra những ý nghĩa bất ngờ từ cùng một từ ngữ giúp tác phẩm dễ dàng được ghi nhớ hơn.

- Tạo ra nhiều lớp nghĩa: Chơi chữ thường tạo ra những lớp nghĩa khác nhau trong một câu nói, kích thích trí tưởng tượng và tư duy của người đọc, người nghe. Điều này khiến họ phải suy nghĩ nhiều hơn về ý nghĩa ẩn sau mỗi câu từ, từ đó tăng cường sự tương tác với văn bản và khơi dậy khả năng sáng tạo.

- Nhấn mạnh ý tưởng: Nhờ cách lồng ghép từ ngữ khéo léo, biện pháp tu từ chơi chữ giúp nhấn mạnh một quan điểm hoặc ý tưởng một cách tinh tế và thâm thúy. Thay vì sử dụng ngôn ngữ trực tiếp, cách chơi chữ khiến thông điệp trở nên tinh vi hơn và dễ tạo được dấu ấn sâu đậm.

Câu 4:

(1) Chơi chữ dựa trên sự đồng âm: Sử dụng các từ có âm giống nhau nhưng nghĩa khác nhau.

(2) Chơi chữ dựa trên sự gần âm: Sử dụng các từ có âm gần giống nhau.

(3) Chơi chữ dựa trên sự điệp âm: Lặp lại một âm tiết hoặc một nhóm âm tiết.

(4) Chơi chữ dựa trên lối nói lái: Đảo ngược trật tự các âm tiết trong từ.

(5) Chơi chữ dựa trên sự trái nghĩa, đồng nghĩa: Sử dụng các từ trái nghĩa hoặc đồng nghĩa để tạo ra sự đối lập hoặc tương đồng.

Câu 5:

“Con công nói với cậu rùa,

Rồng ở dưới đất, còn cua trên trời

(Ca dao)

=> Trong câu ca dao trên từ chỉ tên loài vật ở cậu lục đọc lái âm (phụ âm đầu của tiếng ngày ghiép với phần vần của tiếng kia) thành tên loài vật khác ở câu bát (công-rùa/cua-rồng) tạo cảm nhận thú vị, bất ngờ.