Câu hỏi tự luận mức độ nhận biết Ngữ văn 9 CTST bài 1: Làm một bài thơ tám chữ

Câu 1:

Thể thơ tám chữ là thể thơ truyền thống của văn học Việt Nam. 

Mỗi câu thơ trong thể thơ tám chữ có tám chữ (hay tám âm tiết).

Không có một quy định cố định về sống lượng câu ở trong một bài thơ tám chữ. Bài thơ có thể ngắn hoặc dài tuỳ theo nội dung và ý nghĩa của tác giả.

Câu 2:

Thơ tám chữ có nhiều cách gieo vần, có thể theo các cách tương tự như gieo vần thơ 4 chữ như sau:

+ Vần liên tiếp: Cứ hai vần bằng rồi đến hai vần trắc, hoặc hai vần trắc rồi đến hai vần bằng. Như vậy, câu 1 vần câu 2, câu 3 vần câu 4, hoặc là câu 2 vần câu 3, câu 4 vần câu 5. 

+ Vần chéo (Vần gián cách): Một vần bằng rồi tới một vần trắc. Như vậy, câu 1 vần với câu 3, câu 2 vần với câu 4. 

+ Vần ôm: Câu 1 vần với câu 4, câu 2 vần câu 3.

Câu 3:

Câu thơ 8 chữ có thể được ngắt nhịp bất kỳ, thường ngắt nhịp 3/5, 3/3/2, 3/2/3, cũng có khi 4/4, 2/2/2/2, 5/3...

Chúng ta nên thay phiên cách ngắt nhịp để bài thơ có tiết tấu hay (tiết tấu nghĩa là nhịp nhàng, do cách ngắt nhịp, đoạn dài đoạn ngắn mà thành)

Ta rắp nâng lời chào/ ngày mới mẻ,

Vì Đông,/ Thu,/ hay Hạ/ cũng như Xuân;

Cũng có tình riêng/ với lòng thi sĩ.

Ta vui ca/ trông ngày tháng xoay vần.

(Khúc ca hoài xuân - Thế Lữ)

Câu 4:

Thường thì trong câu để có âm điệu du dương hễ chữ cuối có thanh trắc thì chữ thứ 3 trắc, chữ thứ 5 và 6 bằng; chữ cuối có thanh bằng thì chữ thứ 3 bằng, chữ thứ 5 và 6 trắc.

- Chữ cuối có thanh trắc thì chữ thứ ba là thanh trắc, thứ năm hoặc sáu là thanh bằng:

Ngắt câu chữ thứ 5: x x T (b) B x x T

Ngắt câu chữ thứ 6: x x T x (b) B x T

- Chữ cuối có thanh bằng thì chữ thứ ba là thanh bằng, chữ thứ năm hoặc sáu là thanh trắc:

Ngắt câu chữ thứ 5: x x B (t) T x x B

Ngắt câu chữ thứ 6: x x B x (t) T x B

Nhưng nhiều tác giả làm thơ cũng không theo quy định bằng trắc này.

Trong một câu, nên có sự cân bằng giữa số lượng các thanh bằng và thanh trắc, ví dụ Bằng /Trắc = 3/5 hay ngược lại. Thanh bằng trắc cũng nên xen kẽ đều đặn để câu thơ uyển chuyển nhịp nhàng.

Câu 5:

Một số bài thơ tám chữ nổi tiếng:
"Yêu" – Xuân Diệu
"Cảnh khuya" – Hồ Chí Minh
"Quê hương'' - Tế Hanh
"Nhớ rừng" – Thế Lữ
"Đêm nay, đêm trăng" – Xuân Quỳnh