BÀI 9: TRUNG QUÓC TỪ THỜI CỔ ĐẠI ĐẾN THẾ KỶ VII

I. ĐIỀU KIỆN TỰ NHIÊN

Câu hỏi: Đọc thông tin dưới đây, quan sát hình 9.1 và lược đồ 9.2 em hãy:

• Xác định vùng cư trú chủ yếu của cư dân Trung Quốc thời cổ đại

• Cho biết Hoàng Hà và Trường Giang đã tác động như thế nào đến cuộc sống của cư dân Trung Quốc thời cổ đại?

Giải rút gọn:

Vùng cư trú chủ yếu của cư dân Trung Quốc thời cồ đại ở trung và hạ lưu Hoàng Hà và lưu vực Trường Giang

Hoàng Hà và Trường Giang có tác động đến cuộc sống của cư dân Trung Quốc thời cổ đại: Bồi đáp phù sa tạo nên vùng đồng bằng châu thổ phì nhiêu thuận lợi cho việc trồng trọt.

II. SƠ LƯỢC QUÁ TRÌNH THỐNG NHẤT TRUNG QUỐC VÀ SỰ XÁC LẬP CHẾ ĐỘ PHONG KIẾN DƯỚI THỜI TẦN THỦY HOÀNG

Câu hỏi: 

• Đọc thông tin bên dưới và quan sát lược đồ 9.3, em hãy nêu những nét chính về quá trình thống nhất Trung Quốc của Tần Thủy Hoàng

• Quan sát hình 9.4, em hãy cho biết: Tần Thủy Hoàng đã là làm những gì để thống nhất toàn diện Trung Quốc?

• Quan sát sơ đồ 9.5, em hãy kể tên các giai cấp mới xuất hiện ở Trung Quốc và mối quan hệ giữa các giai cấp đó.

Giải rút gọn:

- Những nét chính về quá trình thống nhất Trung Quốc của Tần Thủy Hoàng:

• Trước đó, ở lưu vực Hoàng Hà Trường Giang thường xảy ra nhiều cuộc chiến tranh nhằm thôn tính lẫn nhau của nhiều tiểu quốc

• Vào cuối thời nhà Chu, nước Tần mạnh dần, Tần Doanh Chính đánh chiếm các nước, thống nhất Trung Quốc 

- Để thống nhất toàn diện Trung Quốc, Tần Thủy Hoàng đã thực thi nhiều chính sách như: thống nhất lãnh thổ, thống nhất hệ thống đo lường, thống nhất tiền tệ, ...

- Các giai cấp mới xuất hiện ở Trung Quốc và mối quan hệ giữa các giai cấp: giai cấp địa chủ và nông dân lĩnh canh. 

=> chế độ phong kiến Trung Quốc được xác lập.

III. TỪ NHÀ HÁN, NAM - BẮC TRIỀU ĐẾN NHÀ TÙY

Câu hỏi: Quan sát sơ đồ 9.6, em hãy kể tên các triều đại phong kiến Trung Quốc từ nhà Hán đến nhà Tùy

Giải rút gọn:

• Nhà Hán (206 TCN - 220)

• Nhà Tấn (280 - 420)

• Nhà Tùy (518 - 618)

IV. NHỮNG THÀNH TỰU VĂN HÓA TIÊU BIỂU

Câu hỏi:

• Em hãy kể tên một số thành tựu cơ bản của văn minh Trung Quốc thời cổ đại

• Em có đồng ý với quan điểm:” Tiên học lễ hậu học văn không”? Lí giải sự lựa chọn của em

Giải rút gọn:

Những thành tựu cơ bản của văn minh Trung Quốc thời cổ đại:

• Về tư tưởng: Nho giáo. 

• Về chữ viết: chữ tượng hình khắc trên mai rùa, xương thú, ...

• Về văn học: Kinh thi, bộ sử kí của Tư Mã Thiên

• Về ý học: chữa bệnh bằng thảo dược, châm cứu, bấm huyệt

• Về kĩ thuật: thiết bị đo động đất, kĩ thuật dệt tơ lụa, làm giấy

Em đồng ý với quan niệm trên. Bởi hiểu đơn giản có nghĩa là: học lễ nghĩa trước, học kiến thức sau. Đạo đức, phẩm chất của người học trò quyết định tinh thần, thái độ học tập. 

LUYỆN TẬP - VẬN DỤNG

LUYỆN TẬP

Câu 1: Theo em tại sao Hoàng Hà được gọi là “ sông Mẹ của Trung Quốc” Từ đó em hãy kể tên “ sông Mẹ “ của Ai Cập, Lưỡng Hà, Ấn Độ

Giải rút gọn:

Hoàng Hà được gọi là “sông Mẹ của Trung Quốc” vì vai trò to lớn của con sông đem lại, thuận lợi cho việc trồng trọt, trở thành nơi dân cư tập trung làm ăn sinh sống.

“Sông mẹ” của Ai Cập là sông Nin, Ấn Độ là sông Ấn, sông Hằng; Lưỡng Hà là sông Ơ-phơ-rát và Ti-gơ-rơ.

Câu 2: Em hãy nêu vai trò của nhà Tần đối với Lịch sử Trung Quốc

Giải rút gọn:

Vai trò của nhà Tần đối với Lịch sử Trung Quốc: Nhà Tần đã thống nhất lãnh thổ Trung Quốc làm một, chấm dứt tình trạng chiến tranh liên biên giữa các tiểu quốc, …

VẬN DỤNG

Câu 3: Em hãy viết một đoạn văn ngắn làm rõ vai trò của giấy đối với sự phát triển của xã hội hiện nay

Giải rút gọn:

Giấy có vai trò quan trọng đối với sự phát triển của xã hội ngày nay. Giấy có rất nhiều công dụng: Giấy in báo, giấy không tráng dùng để viết, in ấm, giấy vệ sinh, giấy ăn, ... Giấy là loại vật liệu không thể thiếu trong cuộc sống hiện nay đặc biệt là tại các văn phòng, trường học chính vì thế chúng ta hãy sử dụng giấy tiết kiệm đúng cách để bảo vệ môi trường.