BÀI 4: THỰC PHẨM VÀ DINH DƯỠNG

1. GIÁ TRỊ DINH DƯỠNG CỦA CÁC NHÓM THỰC PHẨM

Câu hỏi: Em hãy cho biết tên các nhóm thực phẩm có trong Hình 7.1.

Dựa vào các hình ảnh ở cột bên phải, em hãy cho biết vai trỏ của mỗi nhóm thực phẩm đổi với cơ thể con người.

Giải rút gọn:

Tên các nhóm: Chất đạm, chất đường, bột, chất béo, chất khoáng và vitamin.

Vai trỏ của mỗi nhóm thực phẩm đổi với cơ thể con người là:

• Chất đạm (protein): có vai trò xây dựng, tạo ra các tế bào mới để thay thế những tế bào giả chết đi, giúp cơ thể sinh trưởng và phát triển.

• Chất đường, bột (glucid): nguồn cung cấp năng lượngcho mọi hoạt động của cơ thể.

• Chất béo (lipid): góp phần cung cấp năng lượng, giúp bảo vệ cơ thể và chuyển hoá một số vitamin cần thiết.

• Chất khoáng và vitamin: tăng sức đề kháng của cơ thể, giúp cơ thể khỏe mạnh để chống lại bệnh tật.

  • Thời gian phân chia các bữa ăn của gia đình trên như thế nào?

2. NHU CẦU DINH DƯỠNG CƠ THỂ

Câu hỏi: Theo em thể trạng của mỗi bạn trong hình 7.2 thể hiện tình trạng dinh dưỡng cơ thể như thế nào?

Giải rút gọn:

a. Thiếu dinh dưỡng          b. Bị béo phì                 c.Dáng người cân đối.

3. CHẾ ĐỘ ĂN UỐNG KHOA HỌC

3.1. Xây dựng bữa ăn dinh dưỡng hợp lí

Câu hỏi: Em hãy nhận xét về loại món ăn và thành phần các nhóm được sử dụng chính trong bữa ăn hình 7.3. 

Giải rút gọn:

Các loại món ăn dưới đây đầy đủ cho một bữa ăn đầy đủ chất dinh dưỡng. Thành phần các nhóm chính được sử dụng là chất đạm, đường, bột, khoáng, vitamin 

3.2. Phân chia số lượng thức ăn hợp lí

Câu hỏi: Em hãy quan sát sự phân chia các bữa ăn của gia đình trong Hình 7.4 và trả lời các câu hỏi dưới đây.

• Nếu trung bình thức ăn được tiêu hoá hết sau 4 giờ thì việc phân chia các bữa ăn của gia đình này có hợp lí không? Vì sao?

Giải rút gọn:

Thời gian phân chia các bữa ăn của gia đình là bữa sáng, trưa, chiều tối. Nếu trung bình thức ăn được tiêu hoá hết sau 4 giờ thì việc phân chia các bữa ăn của gia đình này có hợp lí vì giúp cung cấp đầy đủ dưỡng chất cho cả một ngày.

LUYỆN TẬP 

Câu 1: Em hãy phân loại những thực phẩm dưới đây theo các nhóm thực phẩm chính. Thịt lợn (heo), cà rốt, cua, đậu cô ve, bí đao, rau muống, khoai lung, bánh mì, bông dải, cải thìa, sườn lợn, bắp cải thảo, đứa, mỡ lợn, tôm khô, có viên, su su, thịt gà, dầu ăn, gạo, cá basa.

Giải rút gọn:

Rau muống, cải thìa, sườn lợn, bắp cải thảo, su su, thịt gà, gạo, cá ba sa, cà rốt, cua, đậu cô ve, bí đao,  bông dải.

Câu 2: Quan sát những món ăn dưới đây, em hãy cho biết mỗi món ăn cung cấp chất dinh dưỡng nào là chủ yếu.

Giải rút gọn:

Chất dinh dưỡng đường, bột.

Câu 3: Cho các nhóm người sau:

(1) Người cao tuổi; (2) Trẻ em đang lớn; (3) Trẻ sơ sinh; (4) Người lao động nặng.

Em hãy ghép các yêu cầu dinh dưỡng dưới đây với từng nhóm người cho phù hợp.

a, Đang trong giai đoạn phát triển nên cần được cung cấp nhiều chất đạm hơn so với người lớn.

b. Còn quá nhỏ, hệ tiêu hoá chưa hoàn thiện nên chưa thể tiêu hoá được những thức ăn cứng. Vì vậy cần sử dụng sữa cho toàn bộ các bữa ăn trong ngày.

c. Các cơ quan trong cơ thể hoạt động suy yếu dần nên nhu cầu dinh dưỡng giảm so với lúc còn trẻ. Vì vậy cần giảm bớt lượng thức ăn để tránh tăng gánh nặng cho các cơ quan tiêu hoá.

d. Phải làm việc nhiều và nặng nhọc nên cần nhiều năng lượng hơn người lao động nhẹ.

Giải rút gọn:

1-c, 2-a, 3-b, 4-d

Câu 4: Nếu chỉ sử dụng thường xuyên một loại thực phẩm thì sẽ xảy ra điều gì đối với cơ thể?

Giải rút gọn:

Sẽ xảy ra tình trạng thiếu hụt dinh dưỡng do lặp thực phẩm dễ gặp ở nhóm người ăn chay. Việc ăn lặp đi lặp lại một vài loại rau củ quả sẽ khiến cơ thể bị hụt nhiều axit amin thiết yếu. Vì vậy, việc chú ý đa dạng nguồn thực phẩm khi ăn chay là điều cần thiết.

Câu 5: Trong các bữa ăn dưới đây, em hãy cho biết bữa ăn nào có thành phần các nhóm thực phẩm hợp lí. Vì sao?

Giải rút gọn:

Bữa ăn số 3.

Câu 6: Quan sát thời gian phân chia các bữa ăn của 3 bạn dưới đây. Theo em, bạn nào có thời gian phân chia các bữa ăn hợp lí nhất? Các bạn khác nên điều chỉnh thời gian phân chia bữa ăn như thế nào cho hợp lí?

Giải rút gọn:

Bạn thứ 2 có thời gian phân chia các bữa ăn hợp lí nhất vì chất dinh dưỡng có đủ cho một ngày giúp bạn ăn uống đầy đủ hơn. Các bạn khác nên điều chỉnh thời gian phân chia bữa ăn chính là 3 bữa 1 ngày.

VẬN DỤNG

Câu 1: Gia đình em thường dùng những món ăn nào? Mỗi món ăn cung cấp chất dinh dưỡng nào là chủ yếu

Giải rút gọn:

Gia đình em thường dùng cơm trắng, thịt, rau, cá. Mỗi món ăn cung cấp chất dinh dưỡng đạm và vitamin, bột đường là chủ yếu.

Câu 2: Em có nhận xét gì về cách ăn uống của mình? Nếu chưa hợp lí, em cần phải điều chỉnh lại như thế nào?

Giải rút gọn:

Cách ăn uống của em còn muộn hơn với thời gian quy định. Em cần ăn uống đúng giờ hơn.

Câu 3: Dựa vào quy trình xây dựng bữa ăn dinh dưỡng hợp lí, em hãy tham khảo thêm Hình 7.5 và Bảng 72 để xây dựng các bữa ăn dinh dưỡng hợp lí trong 1 ngày cho gia đình mình.

Giải rút gọn:

Sáng 6h: bánh mì và sữa

Trưa 11h: ăn bữa trưa với thịt kho, rau muống luộc, trứng chiên và cơm trắng.

Tối 6h: ăn bữa tối.  thịt gà, rau muống xào và cơm trắng.

Câu 4: Trên cơ sở tính toán chi phí cho mỗi món ăn, hãy tính toán chi phí cho các bữa ăn mà em vừa xây dựng ở câu 3.

Giải rút gọn:

Sáng: Mỗi người 15.000đ

Trưa: 70.000đ

Tối: 70.000đ