BÀI 6: ĐỊNH LUẬT BOYLE. ĐỊNH LUẬT CHARLES

A. MỤC TIÊU CẦN ĐẠT CỦA BÀI HỌC

- Tìm hiểu về mối liên hệ giữa áp suất và thể tích của một khối lượng khí xác định khi nhiệt độ không đổi.

- Tìm hiểu về mối liên hệ giữa thể tích và nhiệt độ của một khối lượng khí xác định khi áp suất không đổi.

B. NHỮNG NỘI DUNG CẦN GHI NHỚ TRONG BÀI HỌC

I. TRẠNG THÁI VÀ QUÁ TRÌNH BIẾN ĐỔI TRẠNG THÁI CỦA KHÍ

- Trạng thái của một khối khí được xác định bởi ba thông số: áp suất p, thể tích V, nhiệt độ tuyệt đối T. 

- Các đẳng quá trình: 

+ Quá trình đẳng nhiệt: Quá trình biến đổi trạng thái trong đó nhiệt độ không đổi. 

+ Quá trình đẳng áp: Quá trình biến đổi trạng thái trong đó áp suất không đổi. 

+ Quá trình đẳng tích: Quá trình biến đổi trạng thái trong đó thể tích không đổi.

II. ĐỊNH LUẬT BOYLE

1. Thí nghiệm khảo sát quá trình đẳng nhiệt

- Xét một khối khí ở nhiệt độ không đổi thì tích pV = hằng số.

2. Nội dung định luật Boyle

- Nếu gọi p₁, V₁ và p₂, V₂ lần lượt là áp suất và thể tích của một khối lượng khí xác định  ở trạng thái 1 và trạng thái 2, thì:

p₁V₁ = p₂V₂

- Đường biểu diễn sự phụ thuộc của p theo V khi nhiệt độ của khối khí không đổi gọi là đường đẳng nhiệt.

- Định luật Boyle: Ở nhiệt độ không đổi, áp suất của một khối lượng khí xác định tỉ lệ nghịch với thể tích của nó. 

III. ĐỊNH LUẬT CHARLES

1. Thí nghiệm khảo sát quá trình đẳng áp

- Trong quá trình đẳng áp của một khối khí xác định, thể tích khí tỉ lệ với nhiệt độ tuyệt đối của nó. 

- Trong hệ toạ độ V – T, đường biểu diễn quá trình đẳng áp có dạng đường thẳng có đường kéo dài đi qua gốc toạ độ.

2. Nội dung định luật Charles

- Nếu gọi T₁, V₁ và T₂, V₂ lần lượt là nhiệt độ và thể tích của một khối khí xác định ở trạng thái 1 và trạng thái 2 thì:

- Đường biểu diễn sự phụ thuộc của V theo T khi áp suất của khối khí không đổi gọi là đường đẳng áp.

- Định luật Charles: Ở áp suất không đổi, thể tích của một khối lượng khí xác định tỉ lệ thuận với nhiệt độ tuyệt đối của nó.