BÀI 13. TỔ CHỨC LÃNH THỔ NÔNG NGHIỆP

Tổ chức lãnh thổ nông nghiệp là các lãnh thổ sản xuất nông nghiệp được hình thành nhằm khai thác hợp lí các thế mạnh về tự nhiên, kinh tế - xã hội cho phát triển nông nghiệp của đất nước. Việt Nam có nhiều hình thức tổ chức lãnh thổ nông nghiệp khác nhau, trong đó, nổi lên các hình thức: trang trại, vùng chuyên canh, vùng nông nghiệp. Các hình thức này được hình thành và phát triển như thế nào ở nước ta?

I. Trang trại

- Khái niệm: Tư liệu sản xuất là tài sản thuộc quyền sở hữu (ngoại trừ đất đai) hoặc quyền sử dụng của một cá nhân hoặc tổ chức độc lập. Quy mô sản xuất thường lớn, với trình độ kỹ thuật cao và mang tính chất hàng hóa.

- Hiện trạng:

+ Sự phát triển được gắn liền với nền kinh tế sản xuất hàng hóa. Tính đến năm 2021, cả nước có 23.771 trang trại.

+ Các trang trại chủ yếu tập trung tại Đồng bằng sông Hồng và Đồng bằng sông Cửu Long.

- Ý nghĩa: Việc phát huy lợi thế này giúp mở rộng quy mô sản xuất nông nghiệp hàng hóa, nâng cao năng suất, hiệu quả và sức cạnh tranh trong cơ chế thị trường.

II.  Vùng chuyên canh

- Khái niệm: Tập trung phát triển một hoặc một số loại cây trồng, vật nuôi phù hợp với điều kiện sản xuất, nhằm tạo ra khối lượng hàng hóa lớn. Điều này gắn liền với ngành công nghiệp chế biến, đáp ứng nhu cầu thị trường và mang lại hiệu quả kinh tế cao.

- Hiện trạng: Mô hình sản xuất này đã được hình thành với quy mô lớn, tương đương với các vùng nông nghiệp như vùng chuyên canh cây công nghiệp và vùng chuyên canh cây lương thực, thực phẩm.

- Ý nghĩa: Việc này thúc đẩy phát triển nông nghiệp sản xuất hàng hóa, tăng cường sử dụng máy móc và vật tư lớn, áp dụng các tiến bộ khoa học - công nghệ, từ đó nâng cao hiệu quả sản xuất.

III. Vùng nông nghiệp

- Khái niệm: Vùng nông nghiệp là khu vực có diện tích rộng lớn, với những điểm tương đồng về điều kiện sản xuất, trình độ thâm canh và chuyên môn hóa giữa các khu vực lãnh thổ trong nước.

- Hiện trạng: Việt Nam có 7 vùng sinh thái nông nghiệp, bao gồm: Trung du và miền núi Bắc Bộ, Đồng bằng sông Hồng, Bắc Trung Bộ, Duyên hải Nam Trung Bộ, Tây Nguyên, Đông Nam Bộ và Đồng bằng sông Cửu Long.

- Ý nghĩa: Việc xác định các vùng nông nghiệp giúp khai thác tốt nhất điều kiện sản xuất, phân bố hợp lý trong hoạt động sản xuất nông nghiệp, từ đó đáp ứng nhu cầu của thị trường trong nước và quốc tế.