Bài 4: TRUNG QUỐC TỪ THẾ KỈ VII ĐẾN GIỮA THẾ KỈ XIX 

A. Trắc nghiệm

Bài tập 1. Hãy xác định phương án đúng.

1.1. Trung Quốc trở thành quốc gia phong kiến cường thịnh nhất châu Á dưới triều đại

A. nhà Hán.                         B. nhà Đường.               C. nhà Nguyên.                 D. nhà Thanh.

 Trả lời:   B. nhà Đường.  

1.2. Chính sách lấy ruộng đất công và ruộng bỏ hoang chia cho nông dân dưới thời Đường, được gọi là chế độ

A. công điền.                       B. tịch điền.                   C. quân điền.                     D. doanh điền.

 Trả lời:    C. quân điền.

1.3. Thương cảng nào trong thời Minh – Thanh trở thành trung tâm buôn bán sầm uất với nước ngoài?

A. Tô Châu.                         B. Tùng Giang.               C. Quảng Châu.                 D. Thượng Hải.

 Trả lời:  C. Quảng Châu.  

1.4. Biểu hiện khẳng định những mầm mống của kinh tế tư bản chủ nghĩa xuất hiện ở Trung Quốc thời Minh – Thanh là

A. nhiều xưởng thủ công có quy mô lớn đã đạt tới trình độ chuyên môn hoá trong sản xuất và thuê nhiều nhân công. 

B. xuất hiện người thuê nhân công, người thợ làm thuê lấy tiền công.

C. ngoại thương phát triển, có quan hệ buôn bán với nhiều nước.

D. hoạt động buôn bán trong nước phát triển.

 Trả lời: A. nhiều xưởng thủ công có quy mô lớn đã đạt tới trình độ chuyên môn hoá trong sản xuất và thuê nhiều nhân công. 

1.5. Hệ tư tưởng chính thống của chế độ phong kiến Trung Quốc là 

A. Phật giáo.                     B. Nho giáo.               C. Thiên Chúa giáo.                D. Hồi giáo

Trả lời: B. Nho giáo.  

1.6. Phật giáo được thịnh hành nhất dưới thời

 A. Đường.                         B. tiểu thuyết.             C. Minh.                              D. Thanh. 

Trả lời: A. Đường.

1.7. Thời Đường, loại hình văn học phát triển nhất là

A. ca múa.

B. tiểu thuyết.

C. kịch nói.

D. thơ.

Trả lời: D. thơ.

1.8. Công trình kiến trúc đồ sộ được xây dựng dưới thời Minh là

A. Thanh minh thượng hà đồ.

B. Cung A Phòng.

C. Lăng Li Sơn. 

D. Cố Cung Bắc Kinh. 

Trả lời: D. Cố Cung Bắc Kinh. 

Bài tập 2. Hãy lựa chọn từ/cụm từ cho trước để hoàn thiện sơ đồ (theo mẫu dưới đây) sao cho phù hợp về các triều đại phong kiến Trung Quốc từ thế kỉ VII đến giữa thế kỉ XIX. Tổng, Đường, thời kì Ngũ đại, Thanh, Minh, Nguyên 

Trả lời:

(1) Đường

(2) thời kì Ngũ đại

(3) Tống

(4) Nguyên

(5) Minh

(6) Thanh

Bài tập 3. Hãy xác định câu đúng (Đ) hoặc sai (S) về nội dung lịch sử và giải thích ngắn gọn câu sai.

A. Thời Đường, nhất là thời kì trị vì của Đường Thái Tông, đất nước phát triển, bộ máy nhà nước được hoàn chỉnh.

B. Sau khi nhà Tống sụp đổ, nhà Đường là triều đại cai trị ở Trung Quốc.

C. Các triều đại phong kiến Trung Quốc đã tiến hành nhiều cuộc chiến tranh xâm lược nhằm thôn tính các dân tộc nhỏ yếu hơn.

D. Dưới thời Minh – Thanh, Quảng Châu là một trong những thương cảng lớn nhất ở Trung Quốc

E. Thời Minh – Thanh, nền kinh tế tư bản chủ nghĩa tuy đã xuất hiện nhưng chưa đủ sức chi phối mạnh mẽ kinh tế – xã hội Trung Quốc.

G. Tơ lụa là mặt hàng được giao thương chính và đầu tiên trên “con đường tơ lụa” thời phong kiến của Trung Quốc.

H. Bộ Sử kí của Tư Mã Thiên là tác phẩm nổi tiếng ở thời Đường.

 Trả lời:

Đúng: A, C, D, E, G.

Sai: B. Vì nhà Đường là tiều đại trị vì ở Trung Quốc trước nhà Tống

H. Vì bộ Sử kí của Tư Mã Thiên là tác phẩm ở thời Hán).

Bài tập 4. Hãy lựa chọn từ/cụm từ cho sẵn: Trung Quốc, Đông Nam Á, Minh, Tần, Viên Minh Viên, Tử Cấm Thành, La Quán Trung, Thi Nại Am, Ngô Thừa Ân, Tào Tuyết Cần để hoàn thiện đoạn dữ liệu sau.

Từ thời cổ đại, .....(1).... là nền văn minh lớn ở phương Đông với các triều đại phong kiến đạt đến sự cực thịnh như Đường,. .(2)........, Thanh. Đồng thời rất nhiều thành tựu được bảo tồn, kế thừa và phát triển trong giai đoạn từ thế kỉ VII đến giữa thế kỉ XIX.

(3)... - một cung điện lớn và là một trong những biểu tượng của Trung Quốc thời phong kiến.

Từ thời Nguyên đến thời Thanh, xuất hiện nhiều tiểu thuyết đồ sộ như: Thuỷ hử của ......(4)......, Tam quốc diễn nghĩa của .......(5)......, Tây du kí của (6)......., Hồng lâu mộng của .......(7)...... Những tiểu thuyết này có ảnh hưởng sâu sắc đến văn học nước khác.

 Trả lời:

(1) Trung Quốc, (2) Minh, (3) Tử Cấm Thành, (4) Thi Nại Am, (5) La Quán Trung, (6) Ngô Thừa Ân, (7) Tào Tuyết Cần. 

B. Tự luận

Bài tập 1.

a) Hãy lập và hoàn thiện bảng (theo mẫu dưới đây) về những thành tựu văn hoá tiêu biểu trên các lĩnh vực chủ yếu của Trung Quốc từ thế kỉ VII đến giữa thế kỉ XIX. Các lĩnh vực chủ yếu Thành tựu tiêu biểu Tư tưởng – tôn giáo drblev trong tex không Sử học – văn học Kiến trúc – điêu khắc

b) Từ bảng thống kê ở trên, hãy nêu nhận xét về thành tựu văn hoá của Trung Quốc từ thế kỉ VII đến thế kỉ XIX. Em ấn tượng với thành tựu nào nhất? Vì sao?

Trả lời:

 b) Những thành tựu văn hoá mà người Trung Quốc đạt được rất toàn diện và rực rỡ trên cơ sở kế thừa những di sản văn hoá từ các thế kỉ trước. Đồng thời những thành tựu đó có ảnh hưởng đến các nước láng giềng.

Bài tập 2. Có nhận định cho rằng: “Xã hội Trung Quốc dưới thời Đường đạt đến sự phồn thịnh” Em hãy lấy dẫn chứng trong SGK và tìm hiểu thêm từ sách, báo, internet để chứng minh cho nhận định đó.

Trả lời: Những dẫn chứng chứng tỏ sự phồn thịnh của xã hội Trung Quốc dưới thời Đường:

- Bộ máy nhà nước được hoàn thiện từ trung ương đến địa phương.

- Mở các khoa thi để tuyển chọn người tài phục vụ đất nước.

- Giảm thuế, thực hiện chế độ quân điền, áp dụng nhiều kĩ thuật canh tác mới,... nhờ vậy nông nghiệp có bước phát triển.

- Xuất hiện nhiều xưởng thủ công với hàng chục người làm việc.

- Nhiều thành thị trở nên phồn thịnh. Nhà Đường có quan hệ buôn bán với hầu hết các nước ở Đông Nam Á; “con đường tơ lụa” được phổ biến và phát triển hơn thời kì trước.

- Văn học đạt được nhiều thành tựu và có ảnh hưởng đến văn học các nước khác, đặc biệt là thơ Đường.

Bài tập 3. Khai thác đoạn tư liệu và quan sát hình sau.

Tư liệu: Ở Nam Kinh thời Minh có khoảng 1 triệu người, Bắc Kinh có khoảng 600 nghìn người,... Trong thành phố có nhiều khu vực đặt tên theo nghề thủ công như Nam Kinh có phường Gốm, phường Đồng, phường Sắt,...

a) Em có nhận xét gì về kinh tế thời Minh – Thanh?

b) Em hãy cho biết kinh tế thời Minh – Thanh có điểm gì mới so với thời Đường

Trả lời:

a) Thời Minh – Thanh, các thành thị ở Trung Quốc trở nên phồn thịnh như Nam Kinh, Bắc Kinh,... Thành thị là nơi tập trung dân cư đông đúc (ở Nam Kinh thời Minh có khoảng 1 triệu người, Bắc Kinh có khoảng 600 nghìn người,...). – Các nghề thủ công dần chuyên môn hoá và phát triển (trong thành phố có nhiều khu vực đặt tên theo nghề thủ công như phường Gốm, phường Đồng,...). Những biểu hiện trên đã chứng tỏ kinh tế Trung Quốc thời Minh – Thanh rất phát triển và đã xuất hiện mầm mống kinh tế tư bản chủ nghĩa.

b) Kinh tế thời Minh – Thanh có điểm mới so với thời Đường là: Sự xuất hiện của mầm mống kinh tế tư bản với sự ra đời của nhiều xưởng thủ công tương đ lớn và thuê nhiều nhân công