MỞ ĐẦU

Cộng hòa Nam Phi nằm ở phía nam của châu phi, ba mặt giáp đại dương, có thiên nhiên đa dạng và phong phú; là quốc gia đa văn hóa với nhiều ngôn ngữ và tôn giáo khác nhau. Những đặc điểm đó tác động như thế nào đến phát triển kinh tế - xã hội của đất nước?

Trả lời:

- Có thuận lợi để giao thương với các nước trong khu vực và quốc tế, phát triển các ngành kinh tế biển, đặc biệt là giao thông hàng hải và khai thác hải sản.

- Là quốc gia đa văn hóa với nhiều ngôn ngữ và tôn giáo khác nhau.

I. VỊ TRÍ ĐỊA LÍ.

Câu hỏi: Đọc thông tin và quan sát hình 29.1 hãy:

- Trình bày vị trí địa lí của Cộng hòa Nam Phi.

- Phân tích ảnh hưởng của vị trí đến phát triển kinh tế Cộng hòa Nam Phi.

Trả lời:

* Vị trí địa lí của Cộng hòa Nam Phi:

- Cộng hòa Nam Phi nằm ở phía nam châu Phi, nằm hoàn toàn trong bán cầu Nam, giáp với các quốc gia: Na-mi-bi-a, Bốt-xoa-na, Dim-ba-bu-ê, Mô-dăm-bích, E-xoa-ti-ni và bao quanh toàn bộ đất nưỡ lớn Lê-xô-thô.

* Ảnh hưởng của vị trí địa lí đến phát triển kinh tế Cộng hòa Nam Phi:

- Vị trí địa lí tạo thuận lợi giao thương với các nước trong khu vực và quốc tế, phát triển các ngành kinh tế biển, đặc biệt là giao thông hàng hải và khai thác hải sản.

II. ĐIỀU KIỆN TỰ NHIÊN VÀ TÀI NGUYÊN THIÊN NHIÊN

Câu hỏi: Đọc thông tin và quan sát hình 29.1, hãy:

- Trình bày đặc điểm tự nhiên và tài nguyên thiên nhiên Cộng hòa Nam Phi.

- Phân tích ảnh hưởng của đặc điểm tự nhiên và tài nguyên thiên nhiên đến phát triển kinh tế Cộng hòa Nam Phi.

Trả lời:

III. DÂN CƯ VÀ XÃ HỘI

1. Dân cư

Câu hỏi: Đọc thông tin, quan sát hình 29.3 và dựa vào bảng 29, hãy:

- Trình bày đặc điểm dân cư của Cộng hòa Nam Phi.

- Phân tích tác động của đặc điểm dân cư tới phát triển kinh tế - xã hội Cộng hòa Nam Phi.

Trả lời:

2. Xã hội

Câu hỏi: Đọc thông tin, hãy:

- Trình bày đặc điểm xã hội của Cộng hòa Nam Phi

- Phân tích tác động của đặc điểm xã hội tới phát triển kinh tế - xã hội Cộng hòa Nam Phi.

Trả lời:

LUYỆN TẬP- VẬN DỤNG

1. Luyện tập

Bài tập 1: Lập bảng tóm tắt ảnh hưởng của điều kiện tự nhiên Cộng hòa Nam Phi đến phát triển kinh tế.

Trả lời:

Bài tập 2: Dựa vào bảng 29, hãy nhận xét về dân số và tỉ lệ gia tăng dân số của Cộng hòa Nam Phi giai đoạn 2000 - 2020. Phân tích tác động của dân cư tới phát triển kinh tế - xã hội.

Trả lời:

* Nhận xét về dân số và tỉ lệ gia tăng dân số của Cộng hòa Nam Phi giai đoạn 2000 - 2020: Dân số vẫn tăng cao, tỉ lệ gia tăng dân số biến động liên tục

* Ảnh hưởng của dân cư đến phát triển kinh tế - xã hội:

- Tích cực: có lực lượng lao động dồi dào

- Tiêu cực: gây ra nhiều sức ép về vấn đề việc làm và nâng cao chất lượng cuộc sống, nạn phân biệt chủng tộc nặng nề.

2. Vận dụng

Bài tập 3: Lựa chọn một vấn đề xã hội của Cộng hòa Nam Phi, sưu tầm tư liệu và viết đoạn văn ngắn giới thiệu về vấn đề đó.

Trả lời:

* Về chế độ A-pac-thai:

     Khái niệm “a-pac-thai” (apartheid) xuất hiện từ năm 1917, nhưng chế độ chính trị a-pac-thai phải đến năm 1948 mới được chính thức thiết lập và tồn tại kéo dài cho đến năm 1994. Chế độ a-pac-thai thực chất là sản phẩm đặc trưng của chế độ do người da trắng Nam Phi (Africaner) nắm giữ và phần nào là di sản của chủ nghĩa thực dân Anh từ thế kỷ 19 khi các giới chủ thực dân muốn kiểm soát sự di trú của những người da đen và da màu đến các vùng do người da trắng chiếm giữ.  Đảng Đại hội Dân tộc Phi (African National Congress – ANC) tuyên bố “Nam Phi thuộc về tất cả những người sống trên mảnh đất này, cả người da đen và người da trắng” và đấu tranh đòi bãi bỏ chế độ a-pac-thai. Sau những cuộc nổi dậy diễn ra tại Sharpevill tháng 3 năm 1960, chính phủ đã cấm tất cả các tổ chức chính trị của người Phi da đen, trong đó có ANC. Với sự phản kháng quyết liệt từ bên trong, sự cô lập và trừng phạt của thế giới từ bên ngoài, cộng với vị thế ngày càng suy yếu, đến đầu thập niên 1980, chính phủ a-pac-thai không còn sự lựa chọn nào khác ngoài viêc phải thực hiện chính sách hòa giải dân tộc với người da đen, chấp nhận hủy bỏ các định chế phân biệt chủng tộc. Ngày 10 tháng 5 năm 1994, Nelson Mandela trúng cử Tổng thống Nam Phi. Hiến pháp mới đã đảm bảo các quyền bình đẳng cho mọi công dân Nam Phi và khẳng định mọi sự phân biệt đối xử trong xã hội là bất hợp pháp. Hiến pháp này đã chính thức xóa bỏ hệ thống dựa trên nền tảng phân biệt chủng tộc của chính phủ a-pac-thai và xây dựng chính phủ mới dựa trên nền tảng dân chủ.