BÀI 6. KHỞI NGHĨA NÔNG DÂN Ở ĐÀNG NGOÀI THẾ KỈ XVIII

KIẾN THỨC MỚI 

I. Bối cảnh lịch sử

Câu hỏi: Đọc thông tin, tư liệu và quan sát hình 6.1, nêu bối cảnh lịch sử dẫn đến bùng nổ phong trào nông dân Đàng Ngoài thế kỉ XVIII.

Giải nhanh:

Bối cảnh lịch sử:

- Chính trị rối loạn - Kinh tế: kiệt quệ. - Xã hội: bất ổn, cực khổ.

=> Mâu thuẫn giai cấp ngày càng trở nên gay gắt

II. Diễn biến và kết quả

Câu hỏi:  Đọc thông tin, tư liệu và quan sát các hình 6.2, 6.3 (SGK, tr.28-29) nêu những nét chính về diễn biến, kết quả của một số cuộc khởi nghĩa nông dân tiêu biểu ở Đàng Ngoài trong thế kỉ XVIII.

Giải nhanh:

• Khởi nghĩa Nguyễn Dương Hưng (1737) ở Sơn Tây.
• Khởi nghĩa Lê Duy Mật (1738 – 1770) ở vùng Thanh Hóa, Nghệ An.
• Khởi nghĩa Nguyễn Danh Phương ( 1740 – 1751).
• Khởi nghĩa Nguyễn Hữu Cầu (1741 – 1751) hoạt động trên địa bàn rộng lớn.
• Khởi nghĩa Hoàng Công Chất (1739 – 1769).

+ Nghĩa quân hoạt động chính ở vùng Điện Biên, Tây Bắc. Nhân dân hết lòng ủng hộ.

+ Ông có công bảo vệ vùng biên giới và giúp dân ổn định cuộc sống.

+ Cuộc khởi nghĩa kéo dài đến năm 1769 thì kết thúc.

III. Ý nghĩa và tác động

Câu hỏi: Đọc thông tin, tư liệu, nêu ý nghĩa và tác động của phong trào nông dân ở Đàng Ngoài thế kỉ XVIII đối với xã hội Đại Việt.

Giải nhanh:

• Kết quả: Thất bại, nhiều thủ lĩnh bị bắt, bị xử tử.
• Ý nghĩa:
  - Thể hiện ý chí đấu tranh chống áp bức, bất công của nhân dân.
  - Chính quyền phong kiến Họ Trịnh bị lung lay. 
  - Tạo điều kiện cho nghĩa quân Tây Sơn tiến ra Bắc.

LUYỆN TẬP 

Câu hỏi 1. Lập bảng thống kê các cuộc khởi nghĩa tiêu biểu của nông dân ở Đàng Ngoài thế kỉ XVIII theo gợi ý:

Giải nhanh:

VẬN DỤNG

Câu hỏi 2. Từ nội dung bài học và tìm hiểu thêm một số tư liệu khác, hãy viết một đoạn ngắn phán đối cuộc xung đột Nam - Bắc triều, Trịnh - Nguyễn.

Giải nhanh:

Từ bài học trên và những thông tin tìm hiểu được em có thể thấy cuộc xung đột Nam - Bắc triều, Trịnh - Nguyễn để lại rất nhiều hậu quả tiêu cực không chỉ về người mà đất nước rơi vào hoàn cảnh chia cắt đau thương. Nhiều gia đình vì cuộc xung đột này đã xơ tán mỗi người một nơi, mỗi người một Đàng khó lòng gặp mặt tưởng chừng ở trong một đất nước mà xa cách như nghìn cây khó lòng tương phùng. Thông qua những điều trên em hoàn toàn phản đối về cuộc xung đột này đã gây ra nhiều mất mát đau thương khiến nhiều người lầm than, gia đình ly tán đồng thời khiến một đất nước rơi vào tình trạng hỗn loạn kéo theo nhiều người suy kiệt sức lực. Đất nước tàn phá ác liệt, ruộng nương phá bỏ nhân dân đói kém, người dân chết không kể siết tất cả những điều này đã gây ra nhiều mất mát đau thương dẫn tới nhiều người mất cha mất mẹ rơi vào cuộc sống lang thang không nơi nương tựa. Vậy nên em không tán thành và phản đối cuộc xung đột này khi đã gây tổn thương nặng nề tới người dân những con người vô tội, chịu áp bức bóc lột.