BÀI 7. QUẢN LÝ THU, CHI TRONG GIA ĐÌNH

MỞ ĐẦU

Em hãy nêu thói quen chi tiêu trong gia đình em và nhận xét về thói quen đó.

Giải nhanh:

Gia đình em có thói quen chi tiêu hợp lý và tiết kiệm. Mỗi tháng, bố mẹ em sẽ lập kế hoạch chi tiêu cụ thể cho từng mục đích như tiền ăn, tiền học, tiền mua sắm, và tiền tiết kiệm. Em nhận thấy thói quen này rất hữu ích và giáo dục. Nó không chỉ giúp gia đình em quản lý tài chính hiệu quả mà còn dạy cho em những bài học quý giá về giá trị của tiền và tầm quan trọng của việc tiết kiệm. 

1. QUẢN LÝ THU, CHI VÀ SỰ CẦN THIẾT PHẢI QUẢN LÝ THU, CHI TRONG GIA ĐÌNH

CH:

1/ Từ các thông tin trên, em hãy cho biết thế nào là quản lý thu, chi trong gia đình.

2/ Qua thông tin 2, em hãy đánh giá thói quen chi tiêu nào tích cực và thói quen chỉ tiêu nào chưa tích cực. Vi sao?

3/ Em hãy cho biết những thói quen chỉ tiêu không tích cực sẽ ảnh hưởng như thế nào tới đời sống gia đình.

Giải nhanh:

1/ Quản lý thu, chi là việc quản lý các khoản thu nhập, chi tiêu nhằm đáp ứng với nhu cầu vật chất, tinh thần cho các thành viên trong gia đình và phù hợp với thu nhập của gia đình. 

2/

- Thói quen chi tiêu tích cực:

+ Chỉ mua khi thực sự cần thiết: Thói quen này giúp gia đình tiết kiệm được nhiều tiền bạc, tránh lãng phí và tập trung vào những mục tiêu quan trọng hơn.

+ Tiết kiệm điện, nước: Việc tiết kiệm năng lượng không chỉ giúp giảm chi phí hàng tháng mà còn góp phần bảo vệ môi trường.

+ Bàn bạc, thống nhất trước khi chi tiêu giữa các thành viên trong gia đình: Việc này giúp tất cả mọi người trong gia đình hiểu và đồng lòng với các quyết định về chi tiêu, tạo ra sự hài hòa và tránh xung đột.

- Thói quen chi tiêu chưa tích cực:

+ Chi tiêu tùy hứng theo cảm xúc: Việc này có thể dẫn đến việc chi tiêu không cần thiết và không kiểm soát được tài chính.

+ Chi tiêu hết thu nhập không có quỹ dự phòng: Thói quen này rất nguy hiểm vì nó không cho phép gia đình có sự chuẩn bị tài chính cho các sự cố hoặc nhu cầu đột xuất.

3/ Những thói quen chi tiêu không tích cực có thể gây ra nhiều hậu quả tiêu cực cho đời sống gia đình. Ví dụ, việc chi tiêu tùy hứng có thể dẫn đến tình trạng thiếu tiền khi gặp phải các khoản chi phí bất ngờ. Điều này có thể tạo ra áp lực tài chính và căng thẳng trong gia đình. Tương tự, nếu chi tiêu hết thu nhập mà không có quỹ dự phòng, gia đình có thể phải đối mặt với khó khăn khi gặp phải sự cố hoặc nhu cầu đột xuất. Điều này không chỉ ảnh hưởng đến tài chính mà còn có thể gây ra stress và lo lắng cho tất cả thành viên trong gia đình.

2. XÂY DỰNG KẾ HOẠCH QUẢN LÝ THU, CHI TRONG GIA ĐÌNH

CH:

1/ Theo em, để xây dựng được kế hoạch quản lý thu, chi trong gia đình cần thực hiện những nội dung nào? Vì sao?

2/ Hãy xây dựng kế hoạch quản lý thu, chi trong gia đình và thuyết trình về việc thực hiện kế hoạch đó trong gia đình em.

Giải nhanh:

1/

2/

+ Xác định thu nhập: Trước hết, gia đình em xác định tổng thu nhập hàng tháng từ tất cả các nguồn, bao gồm lương, tiền lãi từ tiết kiệm hoặc đầu tư, và bất kỳ thu nhập phụ nào khác.

+ Thảo luận để xác định mục tiêu tài chính: Gia đình em thảo luận để xác định các mục tiêu tài chính cụ thể, như tiết kiệm cho kỳ nghỉ, học phí, hoặc mua sắm. Đồng thời cũng xác định thời gian cần thiết để đạt được mỗi mục tiêu.

+ Thống nhất tỷ lệ phân chia các khoản chi: Sau khi xác định mục tiêu, gia đình em thống nhất tỷ lệ phân chia thu nhập cho các khoản chi thiết yếu (như tiền ăn, tiền nhà, học phí), không thiết yếu (như mua sắm, giải trí) và tiết kiệm.

+ Thực hiện các khoản thu, chi theo kế hoạch: Mỗi tháng, gia đình em thực hiện các khoản thu, chi theo kế hoạch đã đề ra. Điều này giúp kiểm soát được tài chính và đảm bảo rằng gia đình em đang tiến tới mục tiêu đã đặt.

+ Đánh giá và điều chỉnh kế hoạch: Cuối cùng, gia đình em đánh giá hiệu quả của kế hoạch và điều chỉnh nếu cần thiết. Điều này giúp cải thiện kế hoạch và đảm bảo rằng nó phù hợp với nhu cầu và hoàn cảnh của gia đình.

Gia đình em đã học được cách quản lý tài chính một cách hiệu quả, tiết kiệm được nhiều tiền và đạt được nhiều mục tiêu tài chính mà chúng tôi đã đặt ra. Điều này cũng giúp tạo ra một thói quen chi tiêu tốt và hiểu rõ hơn về giá trị của tiền. Em cảm thấy rất may mắn khi được học và áp dụng những kiến thức này vào thực tế.

LUYỆN TẬP 

Câu 1: Em đồng tình hay không đồng tình với các quan điểm dưới đây? Vì sao?

a. Quản lý thu, chi là việc quản lý các nguồn thu nhập và các khoản chỉ tiêu của tất cả các thành viên trong gia đình.

b. Mục đích của quản lý thu, chi trong gia đình là duy trì những thói quen chỉ tiêu tích cực và hạn chế những thói quen chi tiêu không tích cực.

c. Chỉ khi nào được chi tiêu theo sở thích, thỏa mãn mọi nhu cầu của các thành viên trong gia đình thì mới đạt được mục tiêu tự do tài chính.

d. Muốn nâng cao chất lượng cuộc sống thì mỗi gia đình đều phải có kỹ năng quản lý thu, chi.

Giải nhanh:

a. Đồng tình: Quản lý thu, chi thực sự là việc quản lý các nguồn thu nhập và các khoản chi tiêu của tất cả các thành viên trong gia đình. Điều này giúp gia đình kiểm soát được tài chính của mình, đảm bảo rằng họ có đủ tiền để đáp ứng các nhu cầu thiết yếu và tiết kiệm cho tương lai.

b. Đồng tình: Mục đích của việc quản lý thu, chi trong gia đình không chỉ là duy trì những thói quen chi tiêu tích cực mà còn hạn chế những thói quen chi tiêu không tích cực. Điều này giúp gia đình tiết kiệm được nhiều tiền và đảm bảo rằng tiền được chi tiêu một cách hiệu quả.

c. Không đồng tình: Mặc dù việc chi tiêu theo sở thích và thoả mãn mọi nhu cầu của các thành viên trong gia đình có thể mang lại niềm vui nhưng nó không phải là tự do tài chính. 

d. Đồng tình: Để nâng cao chất lượng cuộc sống, mỗi gia đình đều cần phải có kỹ năng quản lý thu, chi. Việc này giúp gia đình đảm bảo rằng họ có đủ tiền để đáp ứng các nhu cầu hiện tại và tương lai, từ đó nâng cao chất lượng cuộc sống của mình. Ngoài ra, việc này cũng giúp gia đình tạo ra một thói quen chi tiêu tốt và hiểu rõ hơn về giá trị của tiền.

Câu 2: Em hãy cho biết việc làm của nhân vật trong các trường hợp dưới đây có ý nghĩa thế nào trong quản lý thu, chi gia đình:

a. Chị D luôn ghi chép tất cả các khoản chỉ và lập bảng theo dõi chi tiêu hằng tháng của gia đình để có sự điều chỉnh vào tháng sau nếu cần thiết.

b. Mặc dù thu nhập gia đình còn thấp nhưng vợ chồng chị B thống nhất duy trì tiết kiệm 20% thu nhập mỗi tháng để bảo đảm quy tắc thu, chi 50/30/20.

c. Hằng tháng, vợ chồng chị Q thường xác định hạn mức mua sắm của hai vợ chồng để không ảnh hưởng đến khoản tiết kiệm chung của gia đình.

Giải nhanh:

a. Chị D: Việc ghi chép tất cả các khoản chi và lập bảng theo dõi chi tiêu hàng tháng giúp Chị D kiểm soát được tình hình tài chính của gia đình một cách chính xác. Điều này cho phép Chị D nhận biết được những khoản chi tiêu không cần thiết để có thể điều chỉnh trong các tháng tiếp theo, giúp gia đình tiết kiệm được nhiều hơn.

b. Chị B: Mặc dù thu nhập gia đình không cao, nhưng việc vợ chồng Chị B thống nhất duy trì tiết kiệm 20% thu nhập mỗi tháng là một thói quen rất tốt. Điều này không chỉ giúp gia đình có được một khoản tiền dự phòng cho những nhu cầu đột xuất mà còn giúp họ tiến tới mục tiêu tài chính lâu dài.

c. Chị Q: Việc xác định hạn mức mua sắm hàng tháng giúp vợ chồng Chị Q kiểm soát được việc chi tiêu cho những mục đích không thiết yếu. Điều này giúp họ đảm bảo rằng việc mua sắm không ảnh hưởng đến khoản tiết kiệm chung của gia đình, giúp họ tiết kiệm được nhiều hơn và đạt được mục tiêu tài chính của mình.

Câu 3: Em hãy liệt kê những thói quen chi tiêu tích cực trong gia đình và kết quả của những thói quen đó.

Giải nhanh:

+ Tiết kiệm một phần thu nhập: Bố mẹ em có thói quen tiết kiệm một phần thu nhập hàng tháng. Điều này giúp gia đình tạo ra một quỹ dự phòng cho những nhu cầu đột xuất hoặc những mục tiêu lâu dài như học phí, mua nhà, du lịch, v.v.

+ Lập kế hoạch chi tiêu: Trước khi bắt đầu mỗi tháng, gia đình em lập một kế hoạch chi tiêu cụ thể. Điều này giúp kiểm soát được việc chi tiêu và đảm bảo rằng các thành viên không chi quá nhiều cho những thứ không cần thiết.

+ Tránh mua sắm theo cảm xúc: Các thành viên cố gắng không để cảm xúc ảnh hưởng đến quyết định mua sắm của mình. Điều này giúp gia đình em tránh được việc chi tiêu không cần thiết.

Câu 4: Em hãy đọc trường hợp dưới đây và trả lời câu hỏi:

Đầu năm, vợ chồng anh A thống nhất đặt mục tiêu mỗi tháng sẽ dành 60% thu nhập cho các chỉ tiêu thiết yếu, tiết kiệm 20% thu nhập gia đình để có đủ tiền mua xe máy nhưng hai tháng nay, anh A bị mất việc, thu nhập gia đình bị giảm sút, kinh tế gia đình eo hẹp mà vợ anh vẫn quyết tâm thực hiện mục tiêu tiết kiệm đã đặt ra bằng cách cắt giảm một số chỉ tiêu thiết yếu trong gia đình.

Em hãy chỉ ra những biểu hiện quản lý thu, chi gia đình hợp lý, không hợp lý trong trường hợp trên. Em hãy đưa ra lời khuyên cho gia đình đề quản lý thu, chi gia đình hiệu quả hơn.

Giải nhanh:

Biểu hiện quản lý thu, chi gia đình hợp lý:

+ Vợ chồng anh A đã lập kế hoạch chi tiêu cụ thể từ đầu năm, bao gồm việc dành 60% thu nhập cho các chỉ tiêu thiết yếu và tiết kiệm 20% thu nhập để mua xe máy. Việc này giúp họ kiểm soát được tài chính và hướng tới mục tiêu của mình.

Biểu hiện quản lý thu, chi gia đình không hợp lý:

+ Khi thu nhập gia đình giảm sút do anh A mất việc, vợ anh vẫn quyết tâm thực hiện mục tiêu tiết kiệm đã đặt ra bằng cách cắt giảm một số chỉ tiêu thiết yếu. Điều này có thể gây ra tình trạng thiếu hụt trong việc đáp ứng các nhu cầu cơ bản của gia đình.

Lời khuyên cho gia đình để quản lý thu, chi gia đình hiệu quả hơn:

+ Khi thu nhập thay đổi, gia đình nên điều chỉnh kế hoạch chi tiêu của mình cho phù hợp. Trong trường hợp này, vợ chồng anh A nên xem xét việc giảm tỷ lệ tiết kiệm hoặc tạm hoãn mục tiêu mua xe máy cho đến khi tình hình tài chính ổn định trở lại.

+ Gia đình cũng nên xem xét việc tìm kiếm nguồn thu nhập mới để bù đắp cho thu nhập bị mất. Điều này có thể bao gồm việc tìm kiếm công việc mới, làm thêm, hoặc tìm kiếm cách tiết kiệm tiền hiệu quả hơn.

VẬN DỤNG 

Câu 1: Em hãy liệt kê những mục tiêu tài chính và kế hoạch thực hiện các mục tiêu đó trong gia đình em.

Giải nhanh:

Mục tiêu: Tiết kiệm cho giáo dục

Kế hoạch: Gia đình em dành 15% thu nhập hàng tháng để tiết kiệm cho việc học của em và em gái. Em và em gái cũng tìm kiếm các học bổng và chương trình hỗ trợ tài chính để giảm bớt chi phí học phí.

Mục tiêu: Du lịch hàng năm

Kế hoạch: Gia đình em tiết kiệm 5% thu nhập hàng tháng để du lịch hàng năm. Các thành viên thường lên kế hoạch du lịch vào cuối năm để có thể tận dụng các ưu đãi và giảm chi phí.

Câu 2: Em hãy viết bài luận ngắn chia sẻ suy nghĩ của mình về nhận định “Quản lý thu, chi trong gia đình trở thành cầu nối giúp các thành viên trong gia đình hiểu nhau và sống hạnh phúc hơn”.

Giải nhanh:

Theo suy nghĩ của em, nhận định “Quản lý thu, chi trong gia đình trở thành cầu nối giúp các thành viên trong gia đình hiểu nhau và sống hạnh phúc hơn” hoàn toàn chính xác. Quản lý thu, chi trong gia đình không chỉ là việc kiểm soát tài chính mà còn là cơ hội để các thành viên trong gia đình cùng nhau thảo luận, lên kế hoạch và đưa ra quyết định.

Qua quá trình này, mọi người trong gia đình có cơ hội hiểu rõ hơn về giá trị của tiền, về tầm quan trọng của việc tiết kiệm và về những mục tiêu mà gia đình đang hướng tới. Điều này giúp tăng cường sự gắn kết giữa các thành viên, tạo ra một môi trường hòa thuận và hạnh phúc hơn.

Hơn nữa, việc quản lý thu, chi cũng giúp mọi người trong gia đình học hỏi được những kỹ năng quản lý tài chính quan trọng, những kỹ năng này không chỉ hữu ích cho cuộc sống hiện tại mà còn là bài học quý giá cho tương lai.

Vì vậy, em hoàn toàn đồng ý với nhận định trên và tin rằng việc quản lý thu, chi trong gia đình là một phần quan trọng không thể thiếu trong cuộc sống gia đình, góp phần tạo nên sự hạnh phúc và thịnh vượng.