CHỦ ĐỀ 2. DỤNG CỤ ĐO ĐIỆN CƠ BẢN

KHỞI ĐỘNG

Dụng cụ đo điện minh hoạ ở Hình 2.1 đo được những đại lượng điện nào?

Giải nhanh:

- Điện áp

- Cường độ dòng điện

- Điện trở

- Dung lượng điện

- Điện cảm

- Tần số

1. CÔNG TƠ ĐIỆN MỘT PHA

Câu 1: Công tơ điện một pha như minh hoạ ở Hình 2.2 được sử dụng để đo đại lượng điện nào của mạng điện trong nhà?

Giải nhanh:

- Công tơ điện một pha như minh họa ở Hình 2.2 được sử dụng để đo điện năng tiêu thụ của mạng điện trong nhà.

2. ĐỒNG HỒ ĐO VẠN NĂNG (VOM)

Câu 2: Để đo điện áp 220 V xoay chiều, núm xoay chọn thang đo cần đặt tại vị trí nào?

Giải nhanh:

- Để đo điện áp 220 V xoay chiều, núm xoay chọn thang đo cần đặt tại vị trí ACV 750V.

2. AMPE KÌM (AMPE KẸP)

Câu 3: Em hãy tìm hiểu ampe kìm như minh hoạ ở Hình 2.4 và cho biết ampe kìm có thể sử dụng để đo, kiểm tra những đại lượng điện nào của mạng điện trong nhà.

Giải nhanh:

- Dựa vào hình ảnh minh họa ampe kìm trong Hình 2.4, ta có thể xác định các chức năng đo lường chính của ampe kìm như sau:

+ Đo dòng điện

+ Đo điện áp

+ Đo điện trở

+ Đo tần số

+ Kiểm tra thông mạch

LUYỆN TẬP

Câu 1: Hãy nêu công dụng của công tơ điện.

Giải nhanh:

- Công dụng của công tơ điện:

+ Đo lường điện năng tiêu thụ:

+ Căn cứ để tính tiền điện:

+ Giúp người sử dụng theo dõi và quản lý điện năng tiêu thụ:

+ Giúp ngành điện quản lý và vận hành hệ thống điện:

+ Phát hiện các sự cố về điện:

Câu 2: Hãy nêu các bước đo điện áp xoay chiều 220 V bằng VOM.

Giải nhanh:

- Các bước đo điện áp xoay chiều 220 V bằng VOM:

- Chuẩn bị:

+ VOM (đồng hồ vạn năng)

+ Dây đo VOM

- Chọn thang đo: Chuyển núm xoay chọn thang đo đến vị trí ACV 750V.

- Kết nối dây đo:

+ Cắm que đo màu đỏ vào cổng V hoặc A trên VOM.

+ Cắm que đo màu đen vào cổng COM trên VOM.

- Đo điện áp:

+ Đặt que đo màu đỏ vào điểm cần đo điện áp.

+ Đặt que đo màu đen vào điểm so sánh điện áp (thường là dây nguội).

+ Đọc giá trị điện áp hiển thị trên màn hình VOM.

Câu 3: Hãy nêu các bộ phận chính của ampe kìm và các bước sử dụng ampe kìm để đo cường độ dòng điện xoay chiều.

Giải nhanh:

- Các bộ phận chính của ampe kìm:

+ Hàm kẹp: Dùng để kẹp vào dây dẫn cần đo dòng điện.

+ Núm xoay chọn chức năng: Dùng để chọn chức năng đo (dòng điện, điện áp, điện trở,...).

+ Núm xoay chọn thang đo: Dùng để chọn thang đo phù hợp với đại lượng cần đo.

+ Màn hình hiển thị: Dùng để hiển thị giá trị đo được.

+ Nút bấm: Dùng để thực hiện các chức năng khác như lưu trữ dữ liệu, reset,...

- Các bước sử dụng ampe kìm để đo cường độ dòng điện xoay chiều:

+ Chọn thang đo: Chuyển núm xoay chọn thang đo đến vị trí AC A và chọn thang đo phù hợp với cường độ dòng điện cần đo.

+ Kẹp ampe kìm vào dây dẫn: Mở hàm kẹp và kẹp vào dây dẫn cần đo dòng điện. Lưu ý kẹp đúng vị trí của dây dẫn trong hàm kẹp.

+ Đọc giá trị đo được: Giá trị đo được hiển thị trên màn hình ampe kìm.

VẬN DỤNG

Câu 1: Chọn nguồn điện một chiều (pin hoặc ắc quy) để đo kiểm tra điện áp bằng VOM.

Giải nhanh:

- Để chọn nguồn điện một chiều (pin hoặc ắc quy) phù hợp để đo kiểm tra điện áp bằng VOM, bạn cần cân nhắc các yếu tố sau:

- Điện áp:

+ Điện áp của nguồn điện một chiều cần phù hợp với thang đo điện áp của VOM.

+ Nên chọn nguồn điện có điện áp cao hơn một chút so với điện áp cần đo. Ví dụ, nếu bạn cần đo điện áp 12V, hãy chọn nguồn điện 15V hoặc 18V.

- Dòng điện:

+ Dòng điện của nguồn điện một chiều không cần quá cao.

+ Dòng điện vừa đủ để cung cấp cho VOM hoạt động là được.

- Loại pin hoặc ắc quy:

+ Có thể sử dụng pin hoặc ắc quy để làm nguồn điện một chiều.

+ Nên chọn pin hoặc ắc quy có chất lượng tốt và còn mới.

Câu 2: Sử dụng VOM để kiểm tra thông mạch và hở mạch của tiếp điểm aptomat (CB) một pha.

Giải nhanh:

- Sử dụng VOM để kiểm tra thông mạch và hở mạch của tiếp điểm aptomat (CB) một pha:

- Dụng cụ cần thiết:

+ VOM (đồng hồ vạn năng)

+ Actomat (CB) một pha

- Cách thực hiện:

- Kiểm tra thông mạch:

+ Chuyển núm xoay chọn chức năng của VOM đến vị trí Ω (điện trở).

+ Cắm que đo màu đỏ vào cổng VΩ trên VOM.

+ Cắm que đo màu đen vào cổng COM trên VOM.

+ Bật aptomat (CB).

+ Đặt que đo màu đỏ vào đầu vào của aptomat (CB).

+ Đặt que đo màu đen vào đầu ra của aptomat (CB).

+ Nếu VOM hiển thị giá trị điện trở nhỏ (thường dưới 1 ohm), nghĩa là tiếp điểm aptomat (CB) đã thông mạch.

- Kiểm tra hở mạch:

+ Bật aptomat (CB).

+ Đặt que đo màu đỏ vào đầu vào của aptomat (CB).

+ Đặt que đo màu đen vào đầu ra của aptomat (CB).

+ Nếu VOM hiển thị giá trị điện trở vô cùng (∞), nghĩa là tiếp điểm aptomat (CB) đã hở mạch.