BÀI 1. NƯỚC NGA VÀ LIÊN XÔ TỪ NĂM 1918 ĐẾN NĂM 1945

MỞ ĐẦU

Hình bên là nhà máy thủy điện lớn nhất của châu Âu vào những năm 30 của thế kỉ XX – một trong những thành tựu tiêu biểu về kinh tế của công cuộc xây dựng chủ nghĩa ở Liên Xô. Không chỉ vậy, Liên Xô còn đạt được nhiều thành tựu rực rỡ trên các lĩnh vực khác. Hãy chia sẻ thêm một số thành tựu của Liên Xô mà em biết.

Đáp án chuẩn:

Nhà máy điện hạt nhân đầu tiên, vệ tinh nhân tạo đầu tiên của loài người, người đầu tiên bay vào vũ trụ và tàu thăm dò đầu tiên đáp xuống hành tinh khác (Sao Kim)

1. NƯỚC NGA XÔ VIẾT TỪ NĂM 1918 ĐẾN NĂM 1922

CH: Nêu những nét chính về tình hình nước Nga Xô viết từ năm 1918 đến năm 1922?

Đáp án chuẩn:

+ Sau thắng lợi của Cách mạng Tháng Mười năm 1917, nước Nga Xô viết bị quân đội 14 đế quốc câu kết với các thế lực phản cách mạng trong nước tấn công vũ trang.

+ Từ năm 1918 – 1920, Nga tiến hành cuộc chiến tranh cách mạng chống thù trong, giặc ngoài.

+ Từ năm 1919 với việc thực hiện “Chính sách cộng sản thời chiến”, Xô viết đã kiểm soát được các ngành kinh tế then chốt: ngân hàng, đường sắt, ...

+ Cuối 1920, Hồng quân đánh tan giặc ngoại xâm và nội phản, bảo vệ chính quyền cách mạng.

+ Tháng 3 – 1921, Đảng Bôn-sê-vích thực hiện “Chính sách kinh tế mới”, từng bước vượt qua khủng hoảng, phục hồi kinh tế và đời sống nhân dân được cải thiện

 2. LIÊN XÔ TỪ NĂM 1922 ĐẾN NĂM 1945

CH1: Hãy trình bày những thành tựu tiêu biểu của công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội ở Liên Xô (1925 – 1941)

Đáp án chuẩn:

- Về kinh tế: 

+ Liên Xô đã trở thành một cường quốc công nghiệp

+ Sản xuất công nghiệp chiếm hơn 70% tổng sản phẩm kinh tế quốc dân, sản lượng công nghiệp đứng đầu châu Âu và đứng thứ 2 thế giới (sau Mỹ)

+ Công cuộc tập thể hoá nông nghiệp hoàn thành với quy mô sản xuất lớn

- Về xã hội, văn hoá, giáo dục: 

+ Giai cấp bóc lột bị xoá bỏ, chỉ còn lại 2 giai cấp lao động và công nhân và nông dân tập thể, cùng tầng lớp trí thức xã hội chủ nghĩa.

+ Xóa được nạn mù chữ, xây dựng hệ thống giáo dục thống nhất, hoàn thành phổ cập Trung học cơ sở ở các thành phố.

+ Các lĩnh vực khoa học, văn học – nghệ thuật đạt được nhiều thành tựu to lớn.

CH2: Hãy cho biết một số hạn chế của công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội ở Liên Xô (trước năm 1941).

Đáp án chuẩn:

- Nóng vội, thiếu dân chủ trong quá trình tập thể hóa nông nghiệp

- Chưa chú trọng đúng mức đến việc nâng cao đời sống nhân dân

LUYỆN TẬP VÀ VẬN DỤNG

CH: Hoàn thành bảng (theo gợi ý dưới đây vào vở) về những thành tựu tiêu biểu và hạn chế trong công cuộc xây dựng, chủ nghĩa xã hội ở Liên Xô (trước năm 1941).

Đáp án chuẩn:

CH: Tìm hiểu thông tin trên sách, báo và internet, viết đoạn văn ngắn giới thiệu về một thành tựu của công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội ở Liên Xô (1925 – 1941) mà em ấn tượng nhất.

Đáp án chuẩn:

Em ấn tượng nhất với thành tựu về kinh tế khi từ một nước nông nghiệp lạc hậu thành một cường quốc công nghiệp xã hội chủ nghĩa. Năm 1937, sản lượng công nghiệp chiếm 77.4 % tổng sản phẩm quốc dân. Đây là thành tựu lớn nhất của Liên Xô trong công cuộc xây dựng Chủ nghĩa xã hội. Ngoài ra, còn hoàn thành tập thể hóa nông nghiệp với 93% số hộ nông dân và hơn 90% diện tích ruộng đất được đưa vào nền nông nghiệp tập thể hóa.