BÀI 5. CHUYỂN BIẾN KINH TẾ, XÃ HỘI CUỐI THỜI NGUYÊN THỦY

1. Sự phát hiện ra kim loại và chuyển biến về kinh tế cuối thời nguyên thủy

Câu 1: Quan sát các hình từ 5.1 đến 5.4 và đọc thông tin, hãy:

- Trình bày quá trình phát hiện ra kim loại vào cuối thời nguyên thủy

- Nêu ra vai trò của kim loại đối với sản xuất và đời sống của con người cuối thời nguyên thủy.

Đáp án chuẩn:

- Quá trình phát hiện ra kim loại vào cuối thời nguyên thủy:

+ Ban đầu, con người nhặt được những khối đồng nguyên chất (đồng đỏ) bị nóng chảy và vón cục lại.

+ Từ thiên niên kỉ IV TCN, con người phát hiện và chế tác công cụ lao đồng bằng đồng đỏ, đồng thau.

+ Đến cuối thiên niên kỉ II - đầu thiên niên kỉ I TCN, con người biết chế tác công cụ lao động bằng sắt.

2. Chuyển biến về xã hội cuối thời nguyên thủy

Câu 1: Quan sát sơ đồ hình 5.5, hãy:

- Nêu sự chuyển biến trong đời sống xã hội của người nguyên thuỷ khi kim loại xuất hiện.

- Cho biết mối quan hệ giữa người với người trong xã hội có giai cấp có gì khác so với xã hội nguyên thuỷ.

- Sự phân hóa không triệt để của xã hội nguyên thuỷ ở phương Đông thể hiện như thể nào?

Đáp án chuẩn:

- Quan sát hình 5.5 ta thấy:

+ Khi kim loại xuất hiện, đời sống xã hội của người nguyên thủy có sự chuyển biến từ xã hội nguyên thủy sang xã hội giai cấp.

+ Nếu như mối quan hệ giữa người và người trong xã hội nguyên thủy là quan hệ bình đẳng thì mối quan hệ giữa người và người trong xã hội có giai cấp là quan hệ bất bình đẳng.

3. Việt Nam cuối thời nguyên thủy

Câu 1: Quan sát các hình từ 5.6 và 5.8 và đọc thông tin, hãy cho biết kinh tế Việt Nam cuối thời nguyên thủy có chuyển biến như thế nào?

Đáp án chuẩn:

- Cuối thời nguyên thuỷ những chuyển biến về kinh tế Việt Nam gắn liền với các nền văn hóa tiêu biểu như Phùng Nguyên, Đồng Đậu, Gò Mun.

LUYỆN TẬP

Câu 1: Nêu những chuyển biến về kinh tế, xã hội vào cuối thời nguyên thủy. Chuyển biến nào quan trọng nhất? Vì sao?

Đáp án chuẩn:

 Những chuyển biến về kinh tế, xã hội vào cuối thời nguyên thủy:

Câu 2: Khái quát những nét cơ bản về kinh tế, xã hội Việt Nam cuối thời nguyên thủy.

Đáp án chuẩn:

Những nét cơ bản về kinh tế, xã hội Việt Nam cuối thời nguyên thủy:

VẬN DỤNG

Câu 1: Kể tên một số vật dụng bằng kim loại hiện nay mà em biết. Từ đó, phát biểu suy nghĩa của em về ý nghĩa của việc phát hiện ra kim loại vào cuối thời nguyên thủy?

Đáp án chuẩn:

- Ý nghĩa của việc phát hiện ra kim loại vào cuối thời nguyên thủy: Việc phát triển các công cụ bằng kim loại cho phép con người khai phá thêm đất hoang, tăng năng suất lao động, sản xuất ra nhiều sản phẩm hơn, không chỉ đủ ăn mà còn có dư thừa.