CHỦ ĐỀ 3. BẢO VỆ CHỦ QUYỀN, CÁC QUYỀN VÀ LỢI ÍCH HỢP PHÁP CỦA VIỆT NAM Ở BIỂN ĐÔNG

MỞ ĐẦU

CH: Tại đảo Song Tử Tây có tấm bia chủ quyền được xây dựng năm 1956, bên trên khắc dòng chữ. “Quần đảo Trường Sa trực thuộc tỉnh Phước Tuy". Năm 2014, Bia chủ quyền quần đảo Trường Sa được xếp hạng là Di tích lịch sử Quốc gia. Đây là một trong những chứng cứ lịch sử khẳng định chủ quyền của Việt Nam đối với quần đảo Trường Sa.

Vậy Việt Nam có những chứng cứ lịch sử, pháp lí nào về chủ quyền biển, đảo ở Biển Đông? Vai trò chiến lược của biển, đảo Việt Nam trong việc khẳng định và bảo vệ chủ quyền, các quyền và lợi ích hợp pháp của Việt Nam ở Biển Đông được thể hiện như thế nào?

Đáp án chuẩn:

Chứng cứ lịch sử:

+ Biểu đồ Hồng Đức (1490): Thể hiện chủ quyền của Việt Nam đối với hai quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa.

+ Bản đồ Đại Nam thống nhất toàn đồ (1838): Ghi chép Hoàng Sa và Trường Sa là lãnh thổ của Việt Nam.

+ Nhiều văn bản pháp luật, sắc lệnh của các triều đại Việt Nam: Khẳng định chủ quyền đối với Hoàng Sa và Trường Sa.

Chứng cứ pháp lý:

+ Công ước Liên hợp quốc về Luật Biển (UNCLOS) 1982:

+ Việt Nam là quốc gia ven biển, có quyền chủ quyền đối với vùng biển, thềm lục địa và các đảo thuộc lãnh thổ.

+ Hoàng Sa và Trường Sa là quần đảo, thuộc chủ quyền của Việt Nam.

+ Tuyên bố về Quyền hạn của Việt Nam trên Biển Đông (1958): Khẳng định chủ quyền của Việt Nam đối với hai quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa.

+ Luật Biển Việt Nam (2012): Quy định cụ thể về chủ quyền, quyền chủ quyền và quyền tài phán của Việt Nam trên Biển Đông.

*Vai trò chiến lược của biển, đảo Việt Nam trong việc khẳng định và bảo vệ chủ quyền, các quyền và lợi ích hợp pháp của Việt Nam ở Biển Đông được thể hiện:

Biển, đảo Việt Nam đóng vai trò chiến lược quan trọng trong việc khẳng định và bảo vệ chủ quyền, các quyền và lợi ích hợp pháp của Việt Nam ở Biển Đông. Chúng cung cấp các cơ sở hạ tầng cho quốc phòng và an ninh, hỗ trợ việc giám sát và kiểm soát vùng biển. Ngoài ra, biển, đảo còn góp phần phát triển kinh tế biển, đặc biệt là khai thác tài nguyên thiên nhiên, giao thương hàng hải và du lịch, từ đó củng cố vị thế của Việt Nam trên trường quốc tế.

I. Chứng cứ lịch sử, pháp lý về chủ quyền biển, đảo của Việt Nam.

CH: Trình bày những chứng cứ lịch sử về chủ quyền biển, đảo Việt Nam qua khai thác thông tin, tư liệu và quan sát các hình từ 3.1 đến 3.4.

Đáp án chuẩn: 

*Chứng cứ lịch sử:

+ Biểu đồ Hồng Đức (1490): Thể hiện chủ quyền của Việt Nam đối với hai quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa.

+ Bản đồ Đại Nam thống nhất toàn đồ (1838): Ghi chép Hoàng Sa và Trường Sa là lãnh thổ của Việt Nam.

+ Nhiều văn bản pháp luật, sắc lệnh của các triều đại Việt Nam.

*Chứng cứ pháp lý:

+ Công ước Liên hợp quốc về Luật Biển (UNCLOS) 1982:

+ Việt Nam là quốc gia ven biển, có quyền chủ quyền đối với vùng biển, thềm lục địa và các đảo thuộc lãnh thổ.

+ Hoàng Sa và Trường Sa là quần đảo, thuộc chủ quyền của Việt Nam.

+ Tuyên bố về Quyền hạn của Việt Nam trên Biển Đông (1958): Khẳng định chủ quyền của Việt Nam đối với hai quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa.

+ Luật Biển Việt Nam (2012): Quy định cụ thể về chủ quyền, quyền chủ quyền và quyền tài phán của Việt Nam trên Biển Đông.

CH: Đọc thông tin và tư liệu, trình bày những cơ sở pháp lí để khẳng định chủ quyền, các quyền và lợi ích hợp pháp của Việt Nam ở Biển Đông.

Đáp án chuẩn: 

* Quá trình xác lập chủ quyền:

- Thời kỳ phong kiến:

 + Thế kỷ 13:

Lần đầu tiên ghi chép về Hoàng Sa trong sách "Thiên Nam dư địa chí".

Nhà Trần cử quan cai quản Hoàng Sa.

+ Thế kỷ 17:

Chúa Nguyễn cử đội Hoàng Sa đi khai thác, khẳng định chủ quyền.

Lập bia chủ quyền trên đảo Hoàng Sa.

+ Thế kỷ 18 - 19:

Các triều đại nhà Nguyễn tiếp tục khẳng định chủ quyền, tổ chức hoạt động trên Hoàng Sa và Trường Sa.

Ban hành nhiều văn bản pháp luật về quản lý hai quần đảo.

- Thời kỳ Pháp thuộc:

+ Pháp thừa nhận chủ quyền của Việt Nam đối với Hoàng Sa và Trường Sa.

+ Tiến hành các hoạt động khảo sát, khẳng định chủ quyền.

- Sau Cách mạng tháng Tám:

+ 1975: Giải phóng hoàn toàn miền Nam, thống nhất đất nước, khẳng định chủ quyền toàn vẹn lãnh thổ, bao gồm Hoàng Sa và Trường Sa.

+ 1982: Tham gia ký kết UNCLOS 1982, khẳng định chủ quyền và quyền tài phán theo quy định quốc tế.

- Văn bản pháp luật:

+ Hiến pháp, Luật Biển Việt Nam, nhiều văn bản khác khẳng định chủ quyền.

+ Sách sử: "Thiên Nam dư địa chí", "Đại Nam thực lục", "Lịch triều hiến chương loại chí" ghi chép về Hoàng Sa và Trường Sa.

+ Bản đồ: "Biểu đồ Hồng Đức", "Bản đồ Đại Nam thống nhất toàn đồ" thể hiện Hoàng Sa và Trường Sa thuộc Việt Nam.

+ Bia chủ quyền: Bia chủ quyền trên đảo Hoàng Sa do chúa Nguyễn đặt năm 1720.

+ Cổ vật: Nhiều cổ vật được tìm thấy trên Hoàng Sa và Trường Sa khẳng định chủ quyền của Việt Nam.

* Hoạt động thực thi chủ quyền:

- Cử đội Hoàng Sa: Khai thác tài nguyên, đo đạc, cắm mốc, khẳng định chủ quyền.

- Tuần tra, kiểm soát: Bảo vệ chủ quyền, an ninh trật tự trên hai quần đảo.

- Cứu hộ, cứu nạn: Giúp đỡ tàu thuyền gặp nạn trên Biển Đông.

- Xây dựng cơ sở hạ tầng: Bổ sung các đảo, xây dựng nhà bia, trạm khí tượng, hải đăng.

- Nghiên cứu khoa học: Khảo sát, nghiên cứu về môi trường, tài nguyên biển.

II. Vai trò chiến lược của biển, đảo Việt Nam trong việc khẳng định và bảo vệ chủ quyền, các quyền và lợi ích hợp pháp của Việt Nam ở Biển Đông.

CH: Đọc thông tin, tư liệu và quan sát các hình từ 3.5 đến 3.7, nêu vai trò chiến lược của biển, đảo Việt Nam trong việc khẳng định và bảo vệ chủ quyền, các quyền và lợi ích hợp pháp của Việt Nam ở Biển Đông

Đáp án chuẩn: 

- Biển đảo là một phần lãnh thổ thiêng liêng không thể tách rời của Tổ quốc.

- Khẳng định chủ quyền quốc gia trên Biển Đông, bao gồm vùng biển, thềm lục địa và các đảo.

- Củng cố vị thế pháp lý và chính danh của Việt Nam trong việc giải quyết tranh chấp Biển Đông.

- Biển đảo là tiền đồn bảo vệ an ninh quốc phòng, là vị trí chiến lược quan trọng.

- Giúp bảo vệ vùng trời, vùng biển, thềm lục địa và các đảo của Việt Nam.

- Góp phần giữ gìn hòa bình, ổn định khu vực.

- Biển đảo có nguồn tài nguyên phong phú (dầu khí, hải sản, khoáng sản).

- Là tuyến đường biển quan trọng, thúc đẩy giao thương quốc tế.

- Góp phần phát triển kinh tế biển, du lịch biển, tạo nguồn thu cho quốc gia.

- Biển đảo là môi trường nghiên cứu khoa học, khảo sát, khai thác tài nguyên biển.

- Góp phần phát triển khoa học công nghệ, nâng cao trình độ quốc gia.

LUYỆN TẬP

Câu 1: Lập bảng những chứng cứ lịch sử, pháp lí về chủ quyền biển, đảo của Việt Nam theo các giai đoạn: thời chúa Nguyễn; vua Nguyễn; thời Pháp thuộc; từ năm 1945 đến năm 1975; từ năm 1975 đến nay.

Đáp án chuẩn: 

Câu 2: Sưu tầm tư liệu, viết một đoạn văn ngắn về trách nhiệm của học sinh đối với việc góp phần bảo vệ chủ quyền biển, đảo của Việt Nam.

Đáp án chuẩn: 

Học sinh, thế hệ tương lai của đất nước, có trách nhiệm quan trọng trong việc góp phần bảo vệ chủ quyền biển, đảo của Việt Nam. Trước hết, các em cần tìm hiểu và nắm vững kiến thức lịch sử, địa lý về biển, đảo của tổ quốc, hiểu rõ những chứng cứ lịch sử và pháp lý khẳng định chủ quyền Việt Nam. Ngoài ra, học sinh nên tham gia các hoạt động ngoại khóa, câu lạc bộ liên quan đến biển, đảo để nâng cao nhận thức và tinh thần yêu nước. Việc tuyên truyền, chia sẻ kiến thức về chủ quyền biển, đảo trong cộng đồng cũng là một cách để các em góp phần bảo vệ lãnh thổ quốc gia. Học sinh cần xây dựng ý thức trách nhiệm và lòng tự hào dân tộc, từ đó có những hành động thiết thực để bảo vệ và phát triển đất nước.

Câu 3: Sưu tầm tư liệu về bằng chứng lịch sử về chủ quyền của Việt Nam đối với quần đảo Hoàng Sa và quần đảo Trường Sa.

Đáp án chuẩn: 

Việt Nam có nhiều bằng chứng lịch sử về chủ quyền đối với quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa. Từ thời nhà Nguyễn, các tài liệu như Đại Nam Thực Lục và Đại Nam Nhất Thống Chí ghi lại việc thành lập và quản lý các đội Hoàng Sa, Bắc Hải để khai thác tài nguyên và bảo vệ biển đảo. Bản đồ Phủ Biên Tạp Lục do Lê Quý Đôn biên soạn cũng xác nhận chủ quyền của Việt Nam. Các tài liệu, sắc lệnh của triều đình nhà Nguyễn và hoạt động quản lý liên tục cho thấy sự khẳng định và thực thi chủ quyền của Việt Nam đối với hai quần đảo này....