BÀI 19: VỊ TRÍ ĐỊA LÍ, ĐIỀU KIỆN TỰ NHIÊN, DÂN CƯ VÀ XÃ HỘI LIÊN BANG NGA

I. LÃNH THỔ VÀ VỊ TRÍ ĐỊA LÍ

Câu 1: Dựa vào hình 19.1 và thông tin trong bài hãy cho biết:

- Những đặc điểm nổi bật về phạm vi lãnh thổ và vị trí địa lí của Liên bang Nga.

- Ảnh hưởng của vị trí địa lí, phạm vi lãnh thổ đến phát triển kinh tế- xã hội của Liên bang Nga.

Gợi ý đáp án:

- Lãnh thổ trải dài trên hai châu lục Á và Âu.

- Vị trí:

+ Đường biên giới dài, tiếp giáp với 14 nước.

+ Đường bờ biển dài, tiếp giáp với Bắc Băng Dương, Thái Bình Dương, biển Ban-tích, Ca-xpi, biển Đen.

+ Thuận lợi: Tạo cho cảnh quan thiên nhiên đa dạng. Giao lưu và phát triển các ngành kinh tế, nhất là kinh tế biển.

 +  Khó khăn: Bảo vệ an ninh – quốc phòng; quản lí và khai thác lãnh thổ.

II. ĐIỀU KIỆN TỰ NHIÊN VÀ TÀI NGUYÊN THIÊN NHIÊN

Câu 1: Dựa vào hình 19.1 và thông tin trong bài, hãy cho biết:

- Đặc điểm về tự nhiên và tài nguyên thiên nhiên của Liên bang Nga.

- Ảnh hưởng của đặc điểm tự nhiên và tài nguyên thiên nhiên đến phát triển kinh tế - xã hội Liên bang Nga. 

Gợi ý đáp án:

- Miền Tây Liên bang Nga

+ Địa hình: chủ yếu là đồng bằng, đồng bằng Đông Âu và Tây Xi-bia. 

+ Các con sống lớn: sông Von-ga, sông Ô bi, sông Ênitxây… 

+ Đất: đất đen màu mỡ, thuận lợi cho việc phát triển nông nghiệp

+ Khoáng sản nhiều nhất là dầu khí, than, sắt. 

+ Khí hậu: ôn đới hải dương, cận nhiệt đới và cận cực lạnh giá. 

- Miền Đông Liên bang Nga

+ Địa hình: chủ yếu là núi, cao nguyên. 

+ Sông ngòi: sông Lê-na, có nhiều sông lớn chảy lên phía Bắc. 

+ Đất: đất Pốt dôn là chủ yếu, không thuận lợi cho phát triển nông nghiệp.
+ Khoáng sản: phong phú như than, vàng, dầu khí… 

+ Khí hậu: Ôn đới, cận nhiệt lục địa và cận nhiệt cực lạnh.

- Ảnh hưởng của đặc điểm đến phát triển kinh tế- xã hội:

+ Thuận lợi:Tạo cho cảnh quan thiên nhiên đa dạng. Giao lưu và phát triển các ngành kinh tế, nhất là kinh tế biển.

+ Khó khăn: Bảo vệ an ninh – quốc phòng; quản lí và khai thác lãnh thổ.

III. DÂN CƯ VÀ XÃ HỘI

Câu 1: Dựa vào các hình 19.2, 19.3, 19.4 và thông tin trong bài, hãy:

- Trình bày những đặc điểm về dân cư và xã hội của Liên bang Nga.

- Cho biết đặc điểm dân cư và xã hội có ảnh hưởng như thế nào đến sự phát triển kinh tế- xã hội của Liên bang Nga.

Gợi ý đáp án:

+ Số dân đông, năm 2005 là 143 triệu người, là nước có số dân đông thứ 8 trên thế giới. Dân số đông đã tạo điều kiện thuận lợi để phát triển kinh tế - xã hội, tạo ra nguồn lao động dồi dào và thị trường tiêu thụ rộng lớn. Gia tăng dân số tự nhiên chỉ có số âm và xuất cư nhiều nên số dân ngày càng giảm. 

+ Cơ cấu dân số già, tỉ lệ nữ lớn hơn nam đã gây ra nhiều mặt khó khăn cho việc phát triển kinh tế và nhiều vấn đề khác. 

+ Người dân Nga có trình độ học vấn cao, tỉ lệ biết chữ đạt 99%. 

+ Dân cư phân bố không đều, dân cư tập trung chủ yếu ở đồng bằng Đông Âu và thưa thớt ở vùng phía Đông. 

LUYỆN TẬP

Câu 1: Hãy lập bảng thống kê hoặc sơ đồ tổng hợp những thuận lợi và khó khăn của điều kiện tự nhiên và tài nguyên thiên nhiên ảnh hưởng đến sự phát triểm kinh tế- xã hội của Liên bang Nga.

Gợi ý đáp án:

VẬN DỤNG

Câu 1: Thu thập thông tin và viết một bài giới thiệu về một di sản thế giới của Liên bang Nga đã được UNESCO công nhận.

Gợi ý đáp án:

Quảng trường Đỏ là quảng trường nổi tiếng nhất tại Matxcova. Từ Quảng trường Đỏ, các đường phố chính của Matxcova tỏa ra các hướng, và dẫn tới các đường quốc lộ chính bên ngoài thành phố. Do đó, Quảng trường Đỏ được coi là trung tâm của Matxcova và của toàn Nga.

Năm 1991, UNESCO đưa Quảng trường Đỏ vào danh sách Di sản thế giới.

Quảng trường Đỏ được xây dựng vào cuối của thế kỷ 15.