BÀI 4. LÍ THUYẾT CƠ BẢN VỀ LỰA CHỌN NGHỀ NGHIỆP

Khởi động        

Theo em, khi lựa chọn nghề nên dựa vào những căn cứ nào dưới đây?

Đáp án chuẩn:

 Sở thích; Giá trị nghề nghiệp; Cá tính; Khả năng; Cơ hội việc làm

I. LÍ THUYẾT CÂY NGHỀ NGHIỆP

Câu hỏi: Em hiểu như thế nào về lí thuyết cây nghề nghiệp? Nêu ví dụ về chọn nghề theo “quả” và chọn nghề theo "rễ".

Đáp án chuẩn:

- Lý thuyết cây nghề nghiệp là một khái niệm mô tả sự phát triển nghề nghiệp 

Ví dụ: Một người có thể quyết định trở thành một bác sĩ vì mong muốn giúp đỡ người khác và có thu nhập cao

II. LÍ THUYẾT MẬT MÃ HOLLAND

Câu hỏi:  Kể tên các nhóm tính cách theo lí thuyết mật mã Holland.

Đáp án chuẩn:

Thực tế - Điều tra - Nghệ sĩ - Xã hội - Doanh nhân - Nguyên tắc

Câu hỏi: Từ lí thuyết Holland, em rút ra được điều gì khi lựa chọn nghề nghiệp cho bản thân?

Đáp án chuẩn:

Chúng ta tìm ra những khả năng, sở thích cơ bản và kết hợp chúng với ngành nghề cụ thể.

Luyện tập

Câu 1: Hãy tóm tắt nội dung cơ bản của lí thuyết cây nghề nghiệp và lí thuyết mật mã Holland.

Đáp án chuẩn:

- Phần rễ gồm khả năng, sở thích, cá tính và giá trị nghề nghiệp mỗi người được coi là phần gốc rễ của lựa chọn nghề nghiệp

- Chia tính cách con người ra 6 nhóm và tương ứng với mỗi nhóm tính cách là một kiểu người đặc trưng. 

Câu 2: Cho hai tình huống dưới đây:

Tình huống 1: Trong những năm học phổ thông, H học tốt môn Toán và các môn về khoa học tự nhiên. H thích làm việc với máy móc và theo học ngành kĩ thuật điện. Sau khi tốt nghiệp đại học, H được nhận vào làm việc tại một công ty sản xuất thiết bị điện. H yêu thích và luôn hoàn thành tốt công việc của mình nên được công ty giao nhiều nhiệm vụ quan trọng.

Tình huống 2: T có khả năng về hội hoạ, thích sự tự do, sáng tạo và có ý định theo học ngành mĩ thuật. Nhưng gia đình T có nhiều người làm kế toán lại muốn T theo học ngành kế toán vì dễ xin việc, công việc ổn định và lương cao. Sau khi tốt nghiệp ngành kế toán, T xin làm kế toán tại một công ty. Tuy nhiên một thời gian sau, T cảm thấy mệt mỏi vì công việc khá đơn điệu, nhàm chán, toàn con số khô khan. T muốn đổi sang một nghề khác.

a. Hai người H và T thuộc nhóm tính cách nào”?

b. Tình huống nào là chọn nghề theo “quả”, tình huống nào là chọn nghề theo "rễ"?

Đáp án chuẩn:

a. H - tính cách “Nguyên tắc”, T - tính cách “Nghệ sĩ”.

b. H - "rễ", T - "quả".

Vận dụng

Dựa vào lí thuyết mật mã Holland, em hãy tự xác định nhóm tính cách của bản thân và kể tên một số công việc phù hợp với nhóm tính cách đó. Báo cáo kết quả với thầy cô.

Đáp án chuẩn:

- Bạn thích làm gì trong thời gian rảnh rỗi của mình?

- Trong các hoạt động nhóm, bạn thường đảm nhận vai trò gì?

- Khi bạn đối mặt với một tình huống khó khăn, bạn thường làm gì đầu tiên?

- Bạn cảm thấy thoải mái khi làm việc một mình, hay bạn thích làm việc trong môi trường tập thể?

- Bạn có thích làm việc với công cụ, máy móc hoặc vật liệu thô không?