A. TỔNG QUAN KIẾN THỨC VÀ PHƯƠNG PHÁP GIẢI BÀI TẬP

I. Tóm tắt kiến thức

1. Áp lực - Áp suất

- Áp lực là lực ép có phương vuông góc với mặt bị ép

- Áp suất là độ lớn của áp lực trên một đơn vị diện tích bị ép.

- Công thức tính áp suất: p = $\frac{F}{S}$; trong đó:

F là áp lực (N)
S là diện tíchbị ép (m²)

- Đơn vị áp suất là Niutơn trên mét vuông (N/m²) còn gọi là Paxcan kí hiệu là Pa

- Với cùng một áp lực, diện tích bị ép càng nhỏ thì áp suất càng lớn.

2. Áp suất chất lỏng. Bình thông nhau

- Chất lỏng gây áp suất theo mọi phương lên đáy bình, thành bình và các vật ở trong lòng nó.

- Công thức tính áp suất chất lỏng: p = h.d; trong đó:

h là độ cao tính từ điểm tính áp suất đến mặt thoáng của chất lỏng(m),

d là trọng lượng riêng của chất lỏng (N/m³)

p là áp suất ở đáy cột chất lỏng (N/m²hay Pa)

- Trong một chất lỏng đứng yên, áp suất tại những điểm trên cùng một mặt phẳng nằm ngang, có độ lớn như nhau.

- Trong bình thông nhau chứa cùng một chất lỏng đứng yên, các mặt thoáng của chất lỏng ở hai nhánh khác nhau đều cùng một độ cao.

- Dựa vào khả năng truyền nguyên vẹn áp suất bên ngoài tác dụng lên chất lỏng, người ta chế tạo ra máy dùng chất lỏng.

3. Áp suất khí quyển

- Do không khí tạo thành khí quyển có trọng lượng nên Trái Đất và mọi vật trên Trái Đất đều chịu tác dụng của áp suất khí quyển.

- Đơn vị thường dùng của áp suất khí quyển là milimét thủy ngân (mmHg) hoặc centimét thủy ngân (cmHg)

II. Phương pháp giải

1. Tính áp suất do vật này ép lên vật khác

- Tìm áp lực F (N), tìm diện tíchbị ép S (m²)

- Áp dụng công thức: p = $\frac{F}{S}$

2. Tính áp suất của chất lỏng

- Dùng công thức: p = h.d

- Chú ý: Ở những điểm có cùng độ sâu, áp suất chất lỏng là bằng nhau.

3. Tính áp suất khí quyển

- Để đo áp suất khí quyển, dùng ống Tôrixenli: Áp suất khí quyển bằng áp suất gây ra do trọng lượng của cột thủy ngân trong ống.

- Áp dụng công thức: p = h.d

Trong đó: h là độ cao của cột thủy ngân trong ống (cm)

               d = 136000N/m³ là trọng lượng riêng của thủy ngân

- Chú ý: Với độ cao không lớn lắm, cứ lên cao 12m áp suất khí quyển giảm 1mmHg.

4. Bài toán máy dùng chất lỏng

- Áp dụng công thức: $\frac{F}{f}=\frac{S}{s}$

- Trong đó f và s là lực tác dụng lên píttông nhỏ và diện tích của pittông nhỏ. F và S là lực nâng pittông lớn và diện tích pittông lớn.