BÀI 1. BÀI TOÁN QUẢN LÝ VÀ CƠ SỞ DỮ LIỆU

PHẦN I. HỆ THỐNG CÂU HỎI, BÀI TẬP TRONG SGK

KHỞI ĐỘNG

Có một số cụm từ mà em đã từng nghe và có thể em đã từng dùng, ví dụ: Quản lí học sinh, Quản lí nhân sự, Quản lí chi tiêu cá nhân… Theo em, việc quản lí có liên quan đến việc lưu trữ và xử lí dữ liệu không? Hãy nêu một việc em đã làm để quản lí một hoạt động nào đó của mình?

HOẠT ĐỘNG

Hoạt động: Theo em, có nên dùng phần mềm soạn thảo văn bản hay phần mềm bảng tính để tạo lập hồ sơ, cập nhật và khai thác thông tin trong hồ sơ phục vụ công tác quản lí của một tổ chức hay không? Vì sao?

NHIỆM VỤ

Em hãy hình dung việc quản lí thư viện của một trường học, thảo luận với bạn và thực hiện các yêu cầu sau đây:

a. Mô tả hoạt động của thư viện

b. Liệt kê những dữ liệu cần có trong CSDL

c. Nêu ví dụ: Nêu ít nhất 2 ví dụ cho các công việc sau đây:

- Cập nhập dữ liệu (cho CSDL)

- Tìm kiếm dữ liệu

- Thống kê và báo cáo

VẬN DỤNG

Giả sử dùng một bảng để chứa dữ liệu thể hiện thông tin về những người được mượn sách ở thư viện (những người có thẻ thư viện), em hãy chỉ ra một vài điều kiện cho dữ liệu trong bảng đó nhằm đảm bảo tính chính xác của thông tin. Theo em, nếu dùng một phần mềm bảng tính để tạo lập, lưu trữ bảng dữ liệu đó thì phần mềm bảng tính có tự động kiểm soát các cập nhập dữ liệu để đảm bảo được các được các điều kiện đã đặt ra hay không?

TỰ KIỂM TRA

Tự kiểm tra 1: Trong các câu sau đây, câu nào đúng?

a. CSDL là tập hợp dữ liệu được lưu trữ trên thiết bị nhớ phục vụ cho hoạt động của một cơ quan, đơn vị nào đó.

b. Hệ CSDL của một đơn vị là phần mềm quản trị CSDL của đơn vị đó.

c. Các giá trị dữ liệu được lưu trữ trong CSDL phải thoả mạn được một số ràng buộc để góp phần đảm bảo được tính đúng đắn của thông tin.

d. Hệ quản trị CSDL là chương trình kiểm soát được các cập nhập dữ liệu.

Tự kiểm tra 2: Theo em, những ứng dụng nào sau dưới đây cần có CSDL?

a. Quản lí bán vé máy bay.

b. Quản lí chi tiêu cá nhân.

c. Quản lí cước phí điện thoại

d. Quản lí một mạng xã hội.

PHẦN II. 5 PHÚT TRẢ LỜI CÂU HỎI, BÀI TẬP SGK

KHỞI ĐỘNG

Đáp án KD: 

Có liên quan. Một việc em đã làm là quản lí chi tiêu: mỗi ngày ghi lại chi phí mình sử dụng.

HOẠT ĐỘNG

Đáp án HD:

Không nên vì những phần mềm này không thể lưu được những dữ liệu có dung lượng lớn, không quản lí chặt chẽ thông tin ® giảm hiệu quả trong công việc.

NHIỆM VỤ

Đáp án NV:

a. 

• Cho mượn sách, trả sách.

• Căn cứ vào dữ liệu Mượn sách/Trả sách để biết ai đã mượn/trả sách.

• Căn cứ vào Thông tin sách để biết 1 quyển sách cụ thể đã được cho mượn và chưa được trả lại.

b. Người đọc cần quản lí thông tin trên thẻ thư viện. Sách cho mượn: cần quản lý thông tin về quyển sách

c. 

• Cập nhập dữ liệu:

• Ví dụ 1: Khi có thêm một học sinh làm thẻ thư viện, cần bổ ung một số thông tin này của học sinh này vào CSDL.

• Ví dụ 2: Khi có thêm sách mới, cần cập nhập thông tin của sách 

• Tìm kiếm dữ liệu:

• Ví dụ 1: Tìm trong thư viện có sách “tôi tài giỏi bạn cũng thế” không?

• Ví dụ 2: Tìm xem người đọc có mã thẻ thư viện đang mượn sách gì?

• Thống kê và báo cáo

• Ví dụ 1: Xác định trong thư viện có bao nhiêu quyển sách về Tin học.

• Ví dụ 2: Xác định số lượt mượn sách trong tháng.

VẬN DỤNG

Đáp án VD:

Phần mềm bảng tính có tự động kiểm soát các cập nhật dữ liệu vì phần mềm đó đã quản lí được chặt chẽ.

TỰ KIỂM TRA

Đáp án TKT1:

a, b, d

Đáp án TKT2:

a, b, c.