BÀI 10. THIẾT KẾ CHƯƠNG TRÌNH TỪ TRÊN XUỐNG VÀ PHƯƠNG PHÁP MODUN HÓA

PHẦN I. HỆ THỐNG CÂU HỎI, BÀI TẬP TRONG SGK

KHỞI ĐỘNG

Có người nói lập trình cũng giống như giải bài tập toán, sau khi có ý tưởng thuật toán, ta viết từng dòng lệnh lần lượt từ đầu đến cuối. Theo em, nói như thế có đúng không? Vì sao?

HOẠT ĐỘNG

Hoạt động: Trong Bài 9 có cho sẵn mã lệnh Python thực hiện thuật toán sắp xếp nhanh sử dụng phân đoạn Lomvio. Theo em, đây có phải là kết quả lập trình theo phương pháp mô đun hoá hay không? Vì sao?

LUYỆN TẬP

Luyện tập 1: Em hãy nêu ngắn gọn về lập trình mô dun hoá theo ý hiểu của mình.

Luyện tập 2: Theo em, từ một chương trình có các hàm do người lập trình tự định nghĩa, có thể bỏ hết các hàm này để chuyển thành chương trình kiểu nguyên khối hay không? Việc này để hay khó?

VẬN DỤNG

Xét dự án nhỏ về lập trình để thực nghiệm so sánh thời gian thực tế chạy chương trình máy tính thực hiện một số thuật toán sắp xếp mà em đã biết theo cách bấm giờ chạy máy với các dãy số đầu vào ngẫu nhiên rồi lấy giá trị trung bình. Em hãy áp dụng phương pháp lập trình mô đun hoá:

a) Đưa ra thiết kế các hàm sẽ được sử dụng trong chương trình.

b) Viết các câu lệnh trong chương trình chính (không cần viết các hàm).

TỰ KIỂM TRA

Tự kiểm tra 1: Hãy nêu các bước người lập trình cần thực hiện khi áp dụng phương pháp lập trình mô đun hoá.

Tự kiểm tra 2: Hãy nêu các ưu điểm của lập trình theo mô đun.

PHẦN II. 5 PHÚT TRẢ LỜI CÂU HỎI, BÀI TẬP SGK

KHỞI ĐỘNG

Đáp án KD: 

Đúng vì khi phân tích ta đã sắp xếp theo các bước giải theo tuần tự bài toán

HOẠT ĐỘNG

Đáp án HD:

Có vì bài toán được viết theo các bước từ việc lớn, thiết kế các hàm, viết các hàm, tiến hành viết chương trình

LUYỆN TẬP

Đáp án LT1:

Là một phương pháp, trong đó toàn bộ hệ thống được chia thành các phần nhỏ hơn gọi là mô-đun, mỗi mô-đun có chức năng cụ thể và độc lập với các mô-đun khác. 

Đáp án LT2:

Có thể. Tuy nhiên, việc này có thể dẫn đến một số vấn đề: Khó quản lý và bảo trì, không tái sử dụng được code, không tận dụng được tính mô đun của chương trình.

VẬN DỤNG

Đáp án VD:

1. Sắp xếp chèn. Ý tưởng: từ việc chơi bài, dựa theo cách người chơi "chèn" thêm một quân bài mới vào bộ bài đã được sắp xếp trên tay.

2. Sắp xếp lựa chọn. Ý tưởng là tìm từng phần tử cho mỗi vị trí của mảng hoán vị A' cần tìm.

3. Sắp xếp nổi bọt. Ý tưởng: thuật toán đẩy phần tử lớn nhất xuống cuối dãy, đồng thời những phần tử có giá trị nhỏ hơn sẽ dịch chuyển dần về đầu dãy. 

TỰ KIỂM TRA

Đáp án TKT1:

Các bước chính: Phân tích chương trình, thiết kế các mô-đun, xây dựng và kiểm tra các mô-đun một cách độc lập, kết hợp các mô-đun thành chương trình chính, kiểm tra và sửa lỗi chương trình đã kết hợp các mô-đun.

Đáp án TKT2:

Tăng tính tái sử dụng, dễ bảo trì, dễ mở rộng và giảm thiểu các lỗi.