BÀI 6. KIỂM THỬ VÀ SỬA LỖI CHƯƠNG TRÌNH

PHẦN I. HỆ THỐNG CÂU HỎI, BÀI TẬP TRONG SGK

KHỞI ĐỘNG

Theo em, tại sao rất ít khi viết chương trình xong có thể chạy được ngay?

HOẠT ĐỘNG

Hoạt động: Hãy cho một số ví dụ ca kiểm thử:

1. Chương trình giải phương trình bậc hai.
2. Chương trình tính đếm (tính tổng, tính trung bình cộng...) các số dương trong một mảng số thực.

LUYỆN TẬP

Luyện tập 1: Có các loại lỗi chương trình nào? Nguyên nhân gây ra loại lỗi đó có thể là gì?

Luyện tập 2: Hãy nêu một vài thói quen lập trình tốt để chương trình ít lỗi và dễ gỡ lỗi.

VẬN DỤNG

Em hãy liệt kê một số ca kiểm thử cho chương trình:

a) Tìm số x trong một dãy số (đã cho cụ thể).

b) Sắp xếp một dãy số.

TỰ KIỂM TRA

Tự kiểm tra 1: Tại sao nói kiểm thử chương trình làm tăng độ tin cậy của chương trình nhưng chưa chứng minh được chương trình đã hết lỗi?

Tự kiểm tra 2: Nên làm gì mỗi khi nghi ngờ một chức năng nào đó của chương trình chưa chắc đúng như ta mong muốn?

PHẦN II. 5 PHÚT TRẢ LỜI CÂU HỎI, BÀI TẬP SGK

KHỞI ĐỘNG

Đáp án KD: 

Bởi vì chương trình vừa viết xong còn lỗi và chưa được sửa.

HOẠT ĐỘNG

Đáp án HD: 

a) Gợi ý: Ý tưởng

• Dùng một vòng do while để nhập a, b, c nếu a = 0, thì nhập lại.

• Dùng hàm sqrt() để tính √D hoặc tính căn không dùng hàm sqrt().

• Tạo hàm giai PT trả về kiểu int chính là số nghiệm của phương trình (1).

• Đưa tham chiếu 2 biến x1 , x2 vào hàm giaiPT để gán giá trị hai nghiệm.

• Nếu pt (1) vô nghiện thì giaiPT sẽ trả về 0, đồng thời gán x₁ = x₂ =0 .

• Nếu pt (1) có nghiệm kép thì giaiPT sẽ trả về 1, đồng thời gán x₁ = x₂ = -b/2a.

• Nếu pt (1) có 2 nghiệm thì giaiPT sẽ trả về 2, gán x₁ = (-b+√D )/2a, x₂ = (-b-√D)/2a.

b) Ví dụ:

• Đầu vào: Mảng số thực arr = [-3.5, 2.0, 7.5, -1.2, 4.8]

• Mô tả: Mảng chứa các số thực gồm cả số âm và số dương.

• Kết quả mong đợi:

• Tổng các số dương: 2.0 + 7.5 + 4.8 = 14.3

• Trung bình cộng các số dương: = 4.7667 (làm tròn đến 4 chữ số thập phân)

LUYỆN TẬP

Đáp án LT1: 

Lỗi cú pháp, lỗi thực thi, lỗi logic

Đáp án LT2: 

Đặt tên biến và hàm rõ ràng và mô tả đúng chức năng của chúng, sử dụng các lời gọi hàm phù hợp để tái sử dụng mã, đặt các phần của mã trong các hàm và lớp để dễ dàng tái sử dụng và kiểm thử.

VẬN DỤNG

Đáp án VD:

a) Ví dụ:

• Đầu vào:
• Dãy số: arr = [3, 8, 15, 23, 42]
• Số cần tìm: x = 15
• Mô tả: Chương trình sẽ tìm kiếm số x trong dãy số đã cho.
• Kết quả mong đợi:
• Vị trí của số x trong dãy: 2 (hoặc 3 nếu chỉ số bắt đầu từ 1)
• Xác nhận rằng số x = 15 có trong dãy.

b) Ví dụ:

• Đầu vào: Dãy số chưa sắp xếp: arr = [42, 3, 15, 8, 23]
• Mô tả: Chương trình sẽ sắp xếp các phần tử trong dãy số theo thứ tự tăng dần.
• Kết quả mong đợi: Dãy số sau khi sắp xếp: [3, 8, 15, 23, 42]

TỰ KIỂM TRA

Đáp án TKT1:

Vì kiểm thử chương trình đảm bảo chương trình hoạt động trơn tru nhưng không thể đảm bảo rằng chương trình đã hết lỗi.

Đáp án TKT2:

Biện pháp: Xác định chính xác vấn đề, lặp lại thao tác để kiểm tra, kiểm tra lại mã, sử dụng công cụ gỡ lỗi, tìm kiếm sự trợ giúp từ người có chuyên môn, tìm kiếm tài liệu.